5 plagen voor Mac OS X

Malware

Een plaag die lang heeft gesluimerd is die van malware voor Mac OS X. Het eigen computerbesturingssysteem van Apple geniet de reputatie een veilig platform te zijn. Virussen, wormen, Trojans en andere plagen die Windows al jaren teisteren, zijn nauwelijks aan de orde op Mac OS X. Maar dat wil niet zeggen dat er geen malware is. Er is simpelweg veel minder malware voor dit platform.

Waarom? Deels omdat OS X vanaf de basis is opgebouwd met bepaalde beveiligingsvoorzieningen ingebakken. Zoals de gebruiker standaard níet als beheerder laten werken. Windows heeft dat door schade en schande geleerd ook te doen. Tegelijkertijd ontbeerde Apple's besturingssysteem tot voor kort enkele beschermingslagen die Windows al wél had. Maar de Mac is minder gebruikt, dus minder interessant voor malwaremakers, luidt een andere verklaring.

Niet waar. Of: niet meer waar. Cybercriminelen mikken tegenwoordig ook specifiek op de Mac. Zoals met de Flashback-malware, die zich eerst voordeed als update voor Adobe Flash om Mac-gebruikers zover te krijgen de Trojan te installeren. Een nieuwere variant van Flashback springt dankbaar op een gat in het veelgeplaagde Java, waardoor het zonder actie van de gebruiker kan binnenkomen.

Apple verzorgt van Java een eigen implementatie voor zijn Mac OS X, en loopt daarbij geruime tijd achter op patches van Java-maker Oracle. Toegegeven, Apple stopt met het eigen Java en levert het sinds de huidige versie Lion ook niet meer standaard mee met zijn besturingssysteem. Net als Flash van Adobe trouwens. Vooruitziende blik van Apple, maar hackers vinden ook gewoon gaten in Apple's eigen software.

Veiligheidswaan

OS X is met de (op)komst van meer malware niet gelijk onveilig. Niet helemaal. Toch leeft de Mac-wereld in de overtuiging dat het platform inherent veilig is. Maar dat is niet zo, net zomin als het open source-besturingssysteem Linux veilig is. Niets is 100 procent veilig. Wel zijn sommige systemen moeilijker te kraken, besmetten of hacken. Dus zijn ze mogelijk minder de moeite waard voor cybercriminelen.

Ondertussen wanen Mac-gebruikers zich veilig. Een geruststellende gedachte die mede in stand wordt gehouden door Apple en de verkopers plus genieën in zijn winkels. “Je hebt geen antivirus nodig", is een veelgebezigd verkooppluspunt voor Macs. Maar inmiddels is antivirus - ook gewoon gratis verkrijgbaar - toch wel nodig.

Zeker als de Mac-gebruiker niet netjes meeloopt in het upgradetempo van Apple. De softwaremaker voorziet alleen de huidige en voorgaande OS X-versie van patches. Een eervorige versie staat in de kou. Dat komt op dit moment nog neer op een ruime 15 procent (10.5, Leopard) van alle Mac-gebruikers. Maar de nieuwe versie Mountain Lion (10.8) is in aantocht en bijna 50 procent van de Macs draait nu Snow Leopard (10.6). Het huidige Lion (10.7) heeft net 30 procent.

PS: Het antieke Tiger (10.4) is momenteel nog goed voor bijna 4 procent van de Mac-markt.

Stammenstrijd

Een geheel andere plaag voor Mac OS X is de al jaren lopende stammenstrijd tussen computergebruikers. 'De Mac' versus 'de pc'. Een rivaliteit die Apple zelf ook aanwakkert in zijn bekende reclamefilmpjes. Op zich kan groepsgevoel en afzetten-tegen-de-ander goed zijn. Maar de kampen in dit conflict zijn verbitterd en hebben zich diep ingegraven.

Enerzijds is het afgunst of leedvermaak van de kudde Windows-gebruikers. Zij behoren tot de grijze massa (zie Apple's revolutionaire 1984-reclamefilmpje) en zijn geketend aan een inelegant, niet innovatief, niet magisch, ongemakkelijk platform. Denkt de fanatieke Mac-fan die zich gelijk aangevallen voelt bij elke niet-aanprijzende opmerking over zijn geliefde platform.

Anderzijds is het 'hautainiteit' van de zichzelf hip wanende Mac-adepten. Zij voelen zich door hun computerkeuze superieur en laten dat gevoel niet aantasten door de realiteit dat hun platform niet perfect is. Denkt de mopperende Windows-computeraar die alles wat boven het maaiveld uitsteekt, wil neersabelen.

Beide kampen helpen zowel zichzelf als de ander niet bepaald vooruit. Het is met zo'n stammenstrijd moeilijk van elkaar te leren, zonder te sneren. Het is moeilijk om elkaar te helpen, zonder te denigreren. En is stilstand niet achteruitgang?

Geslotenheid

Apple weet al jaren zijn zaken goed geheim te houden. Terwijl bijna de hele wereld gespannen wacht op elk brokje informatie of speculatie over een volgend iProduct lukt het Apple om de luiken gesloten te houden. Met uitzondering van een paar informatielekken of kwijtgeraakte prototypes dan.

Nadeel van deze ondoorzichtige houding is dat de buitenwacht niet weet waar het aan toe is. Apple weet telkens weer te verrassen, wat ook negatief kan uitpakken. Neem bijvoorbeeld het schrappen van de OS X-servers. De gebruikers en beheerders die Macs het Windows-geörienteerde bedrijfsleven in hebben gekregen, zijn plots in de steek gelaten. Zij mogen hun serverracks vullen met de desktopkasten van de Mac Pro of de koektrommels van de Mac mini.

Geslotenheid qua productontwikkeling is niet per sé een grote plaag, maar qua security is het dat wel. Apple doet er tegenwoordig weliswaar minder lang over om beveiligingsgaten in zijn producten te dichten. Waar het vroeger wel 6 maanden kon duren voordat een openstaand 0-day gat in OS X werd gepatcht, kan dat tegenwoordig al in anderhalve maand.

Maar niemand die weet of dit het gevolg is van een structurele aanpak of slechts een tijdelijke verbetering. Sterker nog: voor specifieke securitygevallen zoals bijvoorbeeld de verstrekkende DigiNotar-affaire weet niemand of Apple daar überhaupt mee bezig is totdat het werk af en uit is. Andere it-leveranciers gaan daar volgens security-experts toch een stuk opener en volwassener mee om. En Apple heeft genoeg securitywerk te doen.

Tot op heden reageren Apple-woordvoerders standaard op vragen dat het bedrijf geen uitspraken doet over al dan niet nog uit te brengen producten. Dat blijkt in de praktijk ook te slaan op patches voor al uitgebrachte producten. Een nieuwe reactie is “op dit moment is het knowledge base article waar je naar verwijst de enige informatie die beschikbaar is". Dit in reactie op de ophef over de Macs besmettende Flashback-malware, die uiteindelijk toch nog is bestreden door Apple zelf.

iOS

Een plaag uit onbekend hoek is iOS. Pardon? Ja, Apple's eigen mobiele besturingssysteem. Een ander platform dat notabene is gebouwd op de fundamenten van Mac OS X. Zo heeft Steve Jobs het in januari 2007

. Alleen is iOS veel en veel groter dan Mac OS X. Apple dankt zijn gigantisch gegroeide omzet en winst, zijn enorme beurswaarde en zijn schitterende toekomstperspectieven aan het besturingssysteem van de iPhone en iPad. Niet aan OS X in de Mac-uitvoering.

De Mac is voor Apple een nagedachte geworden. Dat is ook al gebleken: het bedrijf heeft in 2007 al de komst van Mac OS X Leopard opgeschort omdat het de ontwikkeling van iOS voorrang gaf. Kijk ook naar de Mac-hardware: Apple heeft zijn Xserve-servers geschrapt en verwaarloost zijn Mac Pro's. Die lijn werkstations heeft al geruime tijd geen nieuwe hardware meer gekregen. De MacBooks zijn nog wel in de gratie, maar iPhones en iPads zijn de paradepaardjes van Apple.

Op zich is dit ook logisch. In mei 2011 is al gebleken dat Apple goed, heel goed verdient aan zijn mobiele besturingssysteem. Een analist becijferde dat iOS-apparaten Apple 2,3 keer zoveel winst opleveren als Windows doet voor Microsoft. Gecombineerd met OS X groeit dat naar 3,5 keer. Goed nieuws voor Apple, maar kijk even goed: het aandeel van het Mac-besturingssysteem is dus flink kleiner. Waarbij de afzet van Macs ook nog eens flink kleiner is dan die van verkoopsuccessen iPhone en iPad.

Volgens de berekeningen van de analist is OS X goed voor 21 procent van Apple's winst, terwijl iOS 75 procent van de bedrijfswinst binnenbrengt. En dat waren cijfers van bijna een jaar geleden. Bovendien is Apple er ook absoluut niet bang voor om zichzelf te beconcurreren. Zie maar de iPhone versus de succesvolle iPod, de iMac versus de duurdere Mac Pro, de goedkope Mac mini versus de iMac. En nu ook de iPad versus de MacBook, en iOS versus Mac OS X. Het is niet voor niets dat het Mac-besturingssysteem steeds meer op iOS lijkt. Wat brengt de toekomst voor OS X?