Wie vreest voor een zelfstandig Samsung?

Slechts twee bedrijven verdienen bakken geld aan hun smartphones en tablets: Apple en Samsung. Apple stippelt al jaren zelfstandig een koers uit. Daarentegen is Samsung een klassieke Aziatische OEM. Het bouwt van alles op basis van platforms die door anderen zijn gebouwd. Toch lijken de Zuid-Koreanen een nieuw pad te willen bewandelen waarbij het meer wil zijn dan ‘slechts’ een OEM. Google volgt de ontwikkelingen met argusogen.

Ik moet bekennen dat niemand buiten Samsung weet wat het bedrijf van plan is. Ik heb in het verleden meer OEM’s gezien die meer dan slechts een bouwer van pc’s, mobieltjes of tv’s wilden zijn, maar hun ambitieuze plannen na enige tijd noodgedwongen in de koelkast moesten parkeren. Het is goed denkbaar dat Android-apparaten – net als tv’s, hifi-sets, camera’s en pc’s – een commodity worden waarbij alleen ontwerp, bouwkwaliteit en een aantal exclusieve apps voor fabrikanten het verschil uit kunnen maken. Met andere woorden, door puur met Android verder te innoveren, heeft Samsung weinig kans om echt boven andere OEM’s uit te stijgen.

Maar er zijn tekenen dat Samsung serieus overweegt zelf een Apple-achtig bedrijf te worden met een eigen portfolio en een eigen uniek ecosysteem:

[list]Het zorgt ervoor dat pen computing een geaccepteerde technologie wordt op high-end apparaten. Verschillende third-party apps maken slim gebruik van de mogelijkheden.

Het introduceert langzaam een unieke mogelijkheid om op high-end apparaten meerdere vensters te gebruiken. Ook hiervan beginnen third-party apps gebruik te maken.

In de nieuwe Galaxy S4 wordt een unieke vertaaldienst geïntegreerd. Naar verwachting ga je deze technologie binnenkort ook in andere high-end Samsung-apparaten terugzien.

Samsung bouwt al jaren aan een portfolio producten die met Apple’s iTunes, AirPlay en Apple TV kunnen concurreren. In de vorm van de Galaxy Player kwam het met een iPod Touch-kloon, maar vergeet ook de iPad-achtige tablets als de Galaxy tabs niet.

Samsung laat zijn eigen Bada OS (een populair besturingssysteem in opkomende markten) met het open-source Tizen fuseren. Later dit jaar komt het met een aantal apparaten op basis van Tizen. Misschien is Tizen nog niet klaar om Android te vervangen, maar het toont wel aan dat Samsung eigen software kan ontwikkelen. Ik kan niet anders dan aannemen dat als Samsung een simpel systeem had willen voeren, het gewoon Bada had behouden.

Samsung wil de interface voor verschillende apparaten en apps hetzelfde laten zijn en daarmee duidelijk het merk Samsung naar voren brengen – je ziet dit ook terug in de UI-keuzes die voor Bada gemaakt werden en in de huidige ontwikkelingen wat betreft Tizen.

Het heeft een eigen set securitytechnologieën ontwikkeld naast wat Google al biedt om met Apple’s iOS te kunnen wedijveren. Met Knox gaat het op high-end apparaten nog een stap verder.

Het investeert nauwelijks nog in Microsofts Windows Phone. Het eigen Windows Phone 8 apparaat, de Ativ, wordt zeer beperkt gepromoot.

Het nam de woorden ‘Google’ en ‘Android’ tijdens de recente Galaxy S4-presentatie niet in de mond.[/list]

Tegelijkertijd probeert Google als een koene herder zijn Android-kudde bijeen te houden. Afgelopen voorjaar toonde het Android 4.1 ‘Jelly Bean’ met een user-interface gericht op de verkoop van Google’s mediadiensten (waarin Google Play het antwoord is op iTunes). Het beperkte de mogelijkheden voor forks van Android en probeerde zelfs een Apple TV-achtig apparaat te lanceren dat gigantisch flopte. De meeste stappen van Google lijken een reactie op Amazon.com’s fork van Android (zonder Google Play) op de Kindle Fire, terwijl Samsung dezelfde consumentenmarkt probeert aan te spreken en tegelijkertijd zijn zakelijke security naar een hoger plan probeert te tillen.

Forken staat Google niet aan

In geruchtenland doen bloggers regelmatig een boekje open over de zorgen die Google heeft bij de overname van Samsung van winstposten in de Android-markt en het forken wat Samsung met zijn eigen UI doet. HTC was in 2009 de eerste met een eigen Android-skin op de Droid Eris. Kort daarna deed Motorola hetzelfde met de MotoBlur. Toch lijkt Samsung de enige Android-fabrikant die het is gelukt een door kopers gewilde UI te bouwen.

Samsung drijft af van het standaard Android en laat dit zien met zijn hardware, gebruiksinterface, security en apps. Maar het blijft onder de motorkap Android en ook het gros van de applicaties komt uit de Google Play appstore. Dit zijn de banden die Samsung nog met Android onderhoud en daar kom je niet zomaar onderuit. In theorie kan Tizen op termijn Android vervangen, zeker gezien nu Samsung de UI van beide systemen gelijk probeert te trekken om toekomstige migraties te vergemakkelijken.

Het vervangen van Google Play is geen eenvoudige klus – ontwikkelaars moeten worden overtuigd nieuwe apps voor Tizen te ontwikkelen en bestaande apps naar het platform te poorten. Microsoft en BlackBerry zijn erachter gekomen dat dit een heikele klus is. Gebruikers zullen afstand moeten doen van hun huidige investeringen in apps, wat voor sommigen een onoverkoombaar obstakel is.

Het huidige marktaandeel is voor Samsung een groot voordeel. Samsung is verreweg de belangrijkste Android-fabrikant. Als het besluit over te gaan op Tizen en Android terzijde schuift, kan het voor ontwikkelaars een ontzettend interessante markt worden, mits Samsung-gebruikers bereid zijn de overstap te wagen. Samsungs macht kan het verschil maken. Ook hier kan Samsung van Apple afkijken en vanaf dag 1 zelf de belangrijkste apps zelf aan te bieden.

De Kindle Fire van Amazon heeft aangetoond dat met een op media gerichte aanpak je niet afhankelijk bent van Google Play om succesvol te zijn. Uiteraard had Amazon allang een mediastrategie voordat het met de Kindle Fire kwam. Dit betekent dat Samsung ook met een strategie moet komen voordat het een Tizen-migratie begint.

Miljoenenoperatie

De overgang van Android naar Tizen, waarmee Samsung een eigen ecosysteem begint, vraagt veel investeringen. Maar Samsung haalt het nu al het geld binnen waarmee zo’n proces gefinancierd kan worden. De top van het bedrijf straalt duidelijk uit niet langer één van de bekende Aziatische OEM’s te willen zijn.

Ik denk dat het geen toeval is dat Samsung meer doet dan de belangrijkste ingrediënten uit het ecosysteem van Apple kopiëren. En ik geloof ook niet dat het toeval is dat Samsung zich sterker op het merk Galaxy richt dan ooit tevoren. Het aapt Apple na door te proberen een fanboycommunity te starten door grootse presentaties als het onthullen van de Galaxy S4 te verzorgen. De klanten van Apple hebben passie voor iOS en gerelateerde diensten. Maar weinig volgelingen verlaten de kerk in Cupertino zodra ze binnen zijn gekomen. Android-gebruikers laten veel minder passie zien; ze gebruiken de apparaten gemiddeld genomen minder vaak en hechten minder belang aan het feit dat het ding op Android draait – voor Samsung Galaxy-gebruikers geldt echter wel dat deze hun tablets en smartphones steeds belangrijker zijn gaan vinden vanwege het Galaxy-merk.

Het is onduidelijk welk effect een vertrek van Samsung op Android zal hebben. Google wil geen Apple zijn, althans niet op dezelfde manier. Het verdient nu weinig geld aan Android. Google krijgt veel meer centen binnen via zijn datamining-business: het is de bedoeling dat diensten als Google Search, Google Maps, Google+, YouTube, Google Navigator, Google Now overal gaan draaien. Dat is ook precies de reden dat Google het belangrijk vindt dat zijn apps binnen iOS goed vertegenwoordigd zijn.

'Chrome OS interessanter voor Google dan Android'

Wat Google met Chrome OS doet ligt daarom ook dichter bij het DNA van het bedrijf dan Android. Chrome OS is net als Google Docs en Gmail een portal voor het minen van gebruikersdata en is zo mogelijk nog eenvoudiger te gebruiken dan Android.

Voor Android op de markt kwam zag Google veel toekomst in iOS. In zekere zin fungeert Android als een proeftuin voor Google apps, aangezien Apple privacy veel beter in de gaten houdt dan Google doet en omdat Apple niet bereid is te experimenteren. Het succes van Android verziekte de goede verstandhouding tussen beide bedrijven en introduceerde een eeuwigdurende patentoorlog waarin ironisch genoeg Samsung de belangrijkste strijder is.

Moet Samsung zijn eigen weg gaan, waardoor Android mogelijk de helft van zijn marktaandeel kwijtraakt – aannemende dat Samsung-gebruikers blij Samsung blijven hangen en niet naar een andere Android-leverancier overstappen. Dat is de grote vraag. Maar stel dat Samsung-gebruikers merktrouw zijn, gaat dat Android pijn doen?

'HTC en Motorola lachende derde'

Ik denk van niet. Google verliest inkomsten uit Google Play, maar daar wordt niet het grote geld verdiend. Google zal zonder twijfel zijn diensten snel naar Tizen poorten en ook daar gebruiksdata gaan verzamelen, net als het overal doet. HTC en misschien Google’s Motorola Mobility kunnen marktaandeel winnen als een deel van de Samsung-gebruikers niet overstapt.

Androids dominante marktpositie geeft Google op dit moment de leidende positie in de smartphone markt – maar meer ook niet. De werkelijke interesses liggen op andere vlakken. Als Samsung wegloopt, zal dit Google weinig uitmaken en zelfs meer invloed geven over de ontwikkeling van Android.