© PXimport

Internetcensuur

Geplaatst: 11 maart 2012 - 08:16

Aangepast: 16 november 2022 - 10:21

Maikel Dijkhuizen

Stichting BREIN heeft het dan eindelijk voor elkaar. Via een gewonnen rechtszaak dwingt de piraterijbestrijder Ziggo en XS4ALL om internetcensuur toe te passen. Beide internetproviders moeten namelijk torrent-website The Pirate Bay blokkeren voor hun klanten. Deze opmerkelijke uitspraak deed de rechtbank van Den Haag op 11 januari 2012. In hoeverre vormt het vonnis daadwerkelijk een belemmering voor downloadend Nederland?

The Pirate Bay is momenteel verreweg de bekendste aanbieder van torrents. Via een torrent-bestand maken gebruikers verbinding met het bittorrent-netwerk, waardoor het mogelijk is om bijvoorbeeld een speelfilm of muziekalbum te downloaden. Stichting BREIN treedt op als belangenbehartiger van de entertainmentindustrie, en heeft als doel om piraterij op internet zoveel mogelijk te beperken. In de praktijk komt het erop neer dat de auteursrechtenorganisatie korte metten wil maken met zoveel mogelijk (in)directe aanbieders van beschermde bestanden. Dat lukt heel aardig, want de afgelopen jaren gingen diverse grote torrentsites offline na dreigende sommatiebrieven. Tot dusver laat The Pirate Bay zich door niets en niemand imponeren. In 2009 verloren de Zweedse beheerders een rechtszaak van Stichting BREIN. De toenmalige rechter bepaalde dat de eigenaren hun website moesten blokkeren voor bezoekers uit Nederland. Ondanks een dwangsom van dertigduizend euro per dag weigert The Pirate Bay nog altijd om Nederlandse IP-adressen te blokkeren. Volgens de oorspronkelijke eigenaren hebben zijzelf niets meer met de website te maken, omdat die is verkocht aan Reservella. Dit geheimzinnige bedrijf bevindt zich op de Seychellen-eilanden voor de Afrikaanse kust. Om alsnog een blokkade te realiseren, probeert de auteursrechtwaakhond onder andere Ziggo voor z'n karretje te spannen. BREIN verzocht Nederlands grootste internetprovider in 2010 om abonnees geen toegang meer te geven tot de The Pirate Bay, omdat een deel van de klanten via deze website auteursrechtelijk beschermde bestanden zou uitwisselen. De internetprovider ging niet in op het verzoek, waarop Stichting BREIN een rechtszaak aanspande. XS4ALL schaarde zich op eigen initiatief achter Ziggo, uit principe.

© PXimport

The Pirate Bay is met een aanbod van ongeveer 3,5 miljoen torrents al jarenlang een doorn in het oog van Stichting BREIN.

1. Het vonnis

De rechter deed afgelopen januari een verrassende uitspraak, waardoor internetvrijheid in Nederland niet meer zo vanzelfsprekend is. Ziggo en XS4ALL dienen namelijk alle domeinnamen en IP-adressen van The Pirate Bay te blokkeren. Stichting BREIN zal op korte termijn bij de overige internetproviders aandringen op een blokkade, waardoor de mogelijkheid bestaat dat alle Nederlandse internetgebruikers geen toegang meer hebben. Verschillende steekproeven die door de stichting zijn afgenomen, vormden doorslaggevend bewijsmateriaal voor de rechter. Trouwens blijkt achteraf dat de rechter zich op verkeerde cijfers heeft gebaseerd, zie het artikel Rechter blundert in vonnis The Pirate Bay. De rechtbank gaat ervan uit dat klanten deze torrents gebruiken voor zowel download- als uploaddoeleinden. Ieder bittorrent-programma deelt de gedownloade bestanden tenslotte vanzelf met andere gebruikers. Openbaar maken van beschermde werken is illegaal in Nederland, waardoor er inbreuk plaatsvindt op de auteursrechten van rechthebbenden. Hoewel dus lang niet iedere klant van Ziggo en XS4ALL zich schuldig maakt aan piraterij, vindt de rechtbank deze vorm van internetcensuur voor het complete abonneebestand gerechtvaardigd. Beide providers moesten vanaf 1 februari 2012 The Pirate Bay ontoegankelijk maken voor hun klanten.

PVV oneens met uitspraak

Vanuit de politiek zet de PVV zich in om de blokkade van The Pirate Bay terug te draaien. Drie partijleden hebben hierover Kamervragen gesteld aan staatssecretaris Fred Teeven van Veiligheid en Justitie. De PVV is van mening dat het dwingen van internetproviders om websites te blokkeren, censuur betekent. Bovendien vindt de partij dat dit in strijd is met het recht op vrije toegang tot internet.

2. BREIN, de 'almachtige'

De rechter geeft met de uitspraak opvallend veel macht aan de piraterijbestrijder. BREIN mag namelijk zelf een zwarte lijst bijhouden. Nieuwe IP-adressen en domeinnamen van The Pirate Bay kan de organisatie aan de lijst toevoegen, zonder dat hiervoor een gang naar de rechter nodig is. De internetproviders zijn verplicht om nieuwe toevoegingen binnen tien dagen te blokkeren. Stichting BREIN mag dus min of meer zelf bepalen in welke mate de censuur wordt toegepast. Riskant, want deze organisatie heeft er belang bij om iedere (kleine) verwijzing naar de torrentsite te vernietigen. Een fax en aangetekende brief zijn voldoende om extra adressen aan internetproviders door te geven.

3. Blokkade is zinloos

Hoewel Stichting BREIN zelf een zwarte lijst mag beheren, heeft een blokkade in de praktijk nauwelijks nut. Dit geldt overigens voor elke blokkade van websites. Zodra bezoekers merken dat The Pirate Bay of welke website dan ook daadwerkelijk geblokkeerd wordt, gaan ze ongetwijfeld op zoek naar alternatieven. Gaat het om een populaire site, dan zijn die volop te vinden. The Pirate Bay is slechts een kleine schakel binnen het bittorrent-netwerk. De achterliggende trackers worden niet aangepakt, dus de torrents maken hiermee nog probleemloos verbinding. Trackers houden precies bij welke computers hetzelfde bestand up- en downloaden, zodat deelnemers onderling data kunnen uitwisselen. Fanatieke downloaders vinden waarschijnlijk hun weg wel naar andere aanbieders, waar ze alsnog hun torrents kunnen ophalen. Her en der verschijnen er bovendien mirrorsites van The Pirate Bay. Bijvoorbeeld The Pirate Bay 2 en de website Anti-BREIN, welke mede opgezet is door de Piratenpartij. Hoewel een mirror geblokkeerd kan worden met een enkele brief en fax, is het even makkelijk om nieuwe routes naar de omstreden website op te zetten. Trouwens niet alleen via mirrors, er is zelfs een Wordpress-plugin voor gemaakt.

© PXimport

Een mirrorsite is een exacte kopie van het origineel.

4. Omzeilmethoden

Mocht het zover komen dat er geen alternatief te vinden is voor een in Nederland geblokkeerde site, dan nóg heeft zo'n blokkade geen zin. Wanneer een website in het buitenland wel beschikbaar is, kunt u namelijk redelijk simpel alsnog toegang krijgen. Het enige dat nodig is, is een IP-adres uit een land dat geen internetcensuur kent. Het gebruiken van een alternatief (buitenlands) IP-adres wordt al gebruikt om veiliger te surfen, zodat er minder kans op privacy-schending is. Niemand kan namelijk zien waar u vandaan komt. Er zijn verschillende manieren om veilig te surfen. Het kan bijvoorbeeld via een proxyserver. Zodra u naar een website surft, functioneert een proxyserver als tussenstation. Hierdoor wordt er niet direct verbinding gelegd met de website, en kan niemand - ook uw internetprovider niet - zien waar u vandaan komt. Een tweede mogelijkheid is het Tor-netwerk. Hierbij legt de verbinding een willekeurige route af via andere Tor-gebruikers, waardoor voor niemand is te achterhalen welke persoon een bepaalde website bezoekt. Een laatste alternatief is een VPN-verbinding. Dit wordt in de praktijk veel gebruikt door thuiswerkers, om een zeer veilige én snelle verbinding op te zetten met de servers van hun werk. De verbinding naar een VPN-aanbieder is versleuteld, zodat u niet 'afgeluisterd' kunt worden. Wilt u surfen via een ander land, dan moet u zorgen dat u verbinding hebt met een VPN-server uit dat land.

© PXimport

Dankzij het Tor-netwerk hebt u geen last van geblokkeerde websites.

© PXimport

The Pirate Bay reageert fel op de uitspraak van afgelopen januari. De website adviseert om via het Tor-netwerk of een VPN-verbinding de website te openen.

5. Hoger beroep

Hoewel het nu 1-0 voor Stichting BREIN staat, is het voor de auteursrechtenorganisatie nog te voorbarig om de champagne te ontkurken. Ziggo gaat namelijk in hoger beroep. De internetprovider vindt het onterecht dat het de rol van politieagent krijgt opgedrongen. Daarnaast is het bedrijf van mening dat de uitspraak de deur openzet voor het verder inperken van de internetvrijheid. Ten slotte vindt Ziggo een blokkade door een internetprovider niet effectief. Ook XS4ALL tekent beroep aan tegen de uitspraak. Dit bedrijf is het er niet mee eens dat Stichting BREIN zonder enige controle de bevoegdheid heeft om te bepalen welke websites verboden zijn voor zijn klanten. De internetprovider is daarnaast principieel tegen censuur en vindt dat de uitspraak inbreuk maakt op de vrijheid van informatie. Wordt vervolgd ...

Deel dit artikel
Voeg toe aan favorieten