Metal Gear Solid 5: The Phantom Pain - Geweldig én teleurstellend
Het idee dat The Phantom Pain misschien wel de allerlaatste échte Metal Gear is, doet pijn. De langlopende serie vol spionage, intrige, infiltratie en vergezochte plottwists komt met dit vijfde deel en het vertrek van de originele bedenker Hideo Kojima bij Konami ten einde. Een bittere pil voor wie altijd heeft meegeleefd met de complexe verhaallijnen die de serie keer op keer wist voor te schotelen. Het is helemaal bitter omdat dit afscheid van Metal Gear niet helemaal is wat het had kunnen zijn.
Aan de nieuwe opzet ligt het gelukkig niet. Big Boss - die na de gebeurtenissen uit de vorig jaar verschenen prequel Ground Zeroes ontwaakt uit een coma - is in deze game veelzijdiger dan ooit. Zijn leger van huurlingen en zijn thuisbasis is hem afgenomen door de mysterieuze Skull Face en samen met zijn oude kameraden zint hij op wraak. Die lust voor vergelding brengt hem onder andere naar de rotsachtige vlaktes van Afghanistan, waar de speler voor het eerst in de serie de vrijheid krijgt om zelf te bepalen waar hij of zij gaat of staat.
Scala aan mogelijkheden
Die open wereld is niet zo overvol als de gemiddelde Ubisoft-game, maar bevat alsnog genoeg interessante locaties, side ops en missies die het verhaal verder voortzetten. Met behulp van een helikopter die op ieder moment opgeroepen kan worden om Big Boss van een veilige locatie op te pikken en verschillende buddies die hem in het veld bijstaan, zijn er bovendien genoeg manieren om de wereld te doorkruizen. Die wereld oogt eigenlijk altijd fantastisch. Wanneer je 's ochtends met de helikopter boven Big Boss' basis vliegt of in het holst van de nacht een fort van Russische invallers binnensluipt, de game weet consistent schitterende beelden op het scherm te toveren en tegelijkertijd in een soepele 60 fps te draaien.
Er zijn verschillende buddies die Big Boss in het veld bijstaan.
De verschillende missies hebben eigenlijk maar een paar variaties op dezelfde opzet. Waar dat in vrijwel iedere andere game een serieus probleem zou zijn, weet The Phantom Pain die valkuil tientallen uren met gemak te omzeilen. Bijna iedere missie draait om het uitschakelen van een doelwit, het redden van een gevangen soldaat of het infiltreren van een basis, maar het is de manier waarop je dat doet die het verschil maakt. Big Boss is wat dat betreft van alle markten thuis. Hij sluipt net zo makkelijk volledig ongezien overal naar binnen als dat hij iedereen op koelbloedige wijze omlegt. Voor welke speelstijl de speler ook kiest, het werkt in Metal Gear Solid 5 gewoon. Dat is vooral te danken aan de samenwerking tussen de haast perfecte besturing, gigantische keuze uit wapens en gadgets plus de verschillende buddies die daadwerkelijk een verschil maken op het slagveld.
Maak je eigen missie
Een missie waarin Big Boss een colonne tanks moet opblazen kan door de gekozen stijl van de speler compleet anders uitpakken. Te paard kan de optocht van militair wapentuig gevolgd worden om vervolgens met een raketlanceerder in vol galop in de aanval te gaan. Een andere mogelijkheid is om langs de verwachte route een valstrik bestaande uit C4 en landmijnen te plaatsen. Een andere speler kiest er misschien voor om bij de nabijgelegen vijandige basis een soldaat te gijzelen en te ondervragen. Dat deze arme stakker de locatie van een verderop geparkeerde tank onthult zou zomaar de manier kunnen zijn om af te rekenen met de complete colonne in een explosieve verrassingsaanval.
Het verhaal brengt minder dan we hadden gehoopt.
Missie na missie - of het nu een optionele opdracht of onderdeel van de verhaallijn is of niet - The Phantom Pain weet steeds weer nieuwe mogelijkheden te bieden voor infiltratie of sabotage. De onvoorspelbare dynamische kant van de open wereld maakt dat gegeven alleen maar leuker. Wachten totdat het donker wordt voordat je een basis insluipt of een plotseling opstekende zandstorm gebruiken om op de vlucht te slaan zorgen ervoor dat iedere missie een opzichzelfstaand spannend verhaal is. Niet voor niets begint en eindigt elke hoofdopdracht met de namen van de personages die erin meedoen en de werknemers van Kojima Productions die zo hun bijdrage hebben geleverd. Het maakt de filmische ervaring helemaal af.
Thuisbasis in verbouwing
De veelzijdigheid die terug is te vinden in de missies is ook te herkennen in de manier waarop je als speler Mother Base op- en uitbouwt. Door soldaten uit het veld te ontvoeren met behulp van de in Peace Walker geïntroduceerde Fulton Recovery Device, worden verschillende teams die zich begeven op het naar eigen inzicht opgebouwde boorplatform verder uitgebreid. Des te meer goede werknemers Big Boss heeft in zijn leger van 'Diamond Dogs', des te meer nieuwe gadgets of wapens hij kan ontwikkelen. Het speciale intel-team voorziet hem van informatie over de locatie van bewakers in het veld en er is zelfs een speciale gevechtseenheid die op aparte missies gestuurd kan worden. Op de zeldzame momenten dat Konami's servers werken is het zelfs mogelijk om de Forward Operating Bases van andere spelers te infiltreren. Iets dat de potentie heeft om uit te lopen in een spannend kat- en muisspelletje.
Je kunt missies op tal van manieren aangaan.
Het oog voor detail bij dit alles is werkelijk ongekend voor een game van deze schaal. Het eerste einde van de game behalen kost de snelle speler misschien dertig uur, maar daarna heeft het spel nog een aantal verrassingen in petto. Nieuwe easter eggs, upgrades en side ops blijven zich in de tussentijd verder vrijspelen.
Als speler zelf ontdek je ook steeds meer mogelijkheden. Vaak met een bepaalde buddy optrekken levert nieuwe vaardigheden op (D-Horse kan bijvoorbeeld op commando leren poepen) en verspreid in de wereld zijn cassettebandjes met allerlei klassieke nummers uit de jaren '80 te vinden. Uit een zenuwslopende missies gered worden door je helikopter die keihard The Final Countdown door een vallei laat echoën is een zeldzaam gaaf moment zoals maar weinig andere games ze kunnen presenteren.
Gebrek aan verhaal
Dat The Phantom Pain wat gameplay betreft gevaarlijk dicht in de buurt van perfectie komt, staat in scherp contrast met de manier waarop het verhaal zich ontvouwt. Sinds Metal Gear Solid stonden de intriges, het melodrama en de twists eigenlijk altijd voorop en was de sluipgameplay iets dat je als speler moest leren waarderen. Het verhaal is in dit vijfde deel veel meer naar de achtergrond geschoven. Meerdere hoofdmissies hebben geen enkele betrekking op de plannen van de kwaadaardige Skull Face en in de aanloop naar de finale toe heb je in de tientallen uren daarvoor best weinig verhaal meegekregen.
Zelfs de klassieke Codec-gesprekken zijn vervangen door cassettebandjes die tijdens het spelen zijn te beluisteren. Het is daarbij veelzeggend dat het bandje gewoon door blijft spelen terwijl een ander personage Big Boss via de radio aanspreekt en er doorheen praat. Het gevolg is dat je gehaast het menu in moet duiken om de tape te pauzeren. Het is vooral een slordigheid die botst met de geliktheid van de rest van The Phantom Pain.
Metal Gear-onwaardige afsluiting
Minstens zo rommelig is de manier waarop er grote delen uit het verhaal zijn gesloopt. Na het eerste einde bereikt te hebben, volgen er nog meer missies die nauwelijks met elkaar verbonden lijken te zijn. Er wordt naar een ogenschijnlijk grote climax gewerkt die vervolgens helemaal uitblijft. Vanwege tijdsbeperkingen tijdens de ontwikkelingen, of vanwege het conflict tussen Kojima en Konami, blijven complete verhaallijnen onafgewerkt, krijgen personages geen afsluiting en voelt dit vijfde en waarschijnlijk laatste deel in de legendarische serie wat verhaal betreft als een afgeraffelde bedoeling.
Grafisch is Metal Gear Solid V een pareltje.
De cassettebandjes bieden de nodig achtergrond, maar het valt niet te ontkennen dat de manier waarop de laatste missies en daarmee ook de laatste twist compleet uit het niets komt. Binding met de verder degelijke interessante verhaallijn is er dan allang niet meer, omdat missies die daadwerkelijk betrekking hebben op de hoofdlijn dun gezaaid zijn. Alsof een verhaal van acht uur uitgesmeerd is over meer dan vijftig uur.
Dat The Phantom Pain toch nog een fantastische game genoemd mag worden heeft vooral te maken met de gameplay, die nog niet eerder in de serie zoveel variatie en opties weet te bieden. Zelfs wanneer het spel tegen het einde aan extreem moeilijke versies van eerdere missies voorschotelt (die overigens niet uitgespeeld hoeven te worden om het echte einde te zien) blijft de gameplay overeind. Het zorgt ervoor dat deze vijfde Metal Gear vooral phantoompijnlijk is voor de fan van het eerste uur.
Conclusie
Metal Gear Solid 5: The Phantom Pain is een pijnlijk afscheid voor de langlopende serie. In veel opzichten is het de beste Metal Gear-game tot nu toe, vol met eigenaardige details, manieren om missies op verschillende manieren aan te pakken en haast perfecte sluipactie. Daartegenover staat dat het verhaal rommelig en ronduit onafgewerkt afgesloten wordt. Big Boss verdient eigenlijk beter, maar tegelijkertijd is Metal Gear nog nooit zo goed geweest.
9/109/10Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Gamer.nl