Veelvoorkomende Windows 10 problemen oplossen
Windows geeft weleens problemen. Geen nood: met de juiste hulp ben je de meeste kuren van Windows de baas. Wij laten je zien met welke onderdelen en trucs je Windows in korte tijd weer op de been helpt. Alsof er niets is gebeurd.
Tip 01: Betrouwbaarheid
Twijfel je aan de stabiliteit van de computer, bijvoorbeeld omdat de computer regelmatig vastloopt of onverwacht opnieuw opstart? Met de Betrouwbaarheidsgeschiedenis zie je hoe de computer presteert. Er wordt daarbij een schaal van 1 tot 10 gehanteerd. In het Startmenu typ je Betrouwbaarheidsgeschiedenis. Klik hierna op Betrouwbaarheidsgeschiedenis weergeven. In een grafiek zie je de stabiliteitsindex. Daalt de lijn, dan is de computer minder stabiel dan het punt ervoor. Klik op een datum om de details te tonen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen verschillende ‘mijlpalen’: zo zijn er kritieke gebeurtenissen (gebeurtenissen waardoor de computer of een programma bijvoorbeeld vastloopt), waarschuwingen (incidenten die mogelijk tot een probleem kunnen leiden) en informatieve gebeurtenissen (zoals geslaagde updates). Voor meer informatie over een gebeurtenis dubbelklik je erop. De Betrouwbaarheidsgeschiedenis komt goed van pas als je weet wanneer de computer kuren vertoonde: zoek de datum op in het overzicht en achterhaal de mogelijke oorzaak.
Tip 02: Taakbeheer
Reageert een programma niet meer, en krijg je het met geen mogelijkheid afgesloten? Maak gebruik van Taakbeheer. Hiermee kun je programma’s en processen afsluiten. Hierna kun je het probleemprogramma opnieuw starten of – als je hieraan geen behoefte hebt – in elk geval weer beschikken over de systeembronnen die eerst door het programma in beslag werden genomen. Bovendien geeft Taakbeheer een goed overzicht van de geopende programma’s en toont het welke (achtergrond)processen momenteel actief zijn. Je opent Taakbeheer met de toetsencombinatie Ctrl+Shift+Esc (of via de tussenstap Ctrl+Alt+Del). De tab Processen laat je zien welke programma’s en processen actief zijn, en in welke mate zijn aanspraak maken op onderdelen zoals de processor en het geheugen. Klik op een kolom om de programma’s en processen te sorteren op een specifieke volgorde, bijvoorbeeld op de mate van geheugengebruik. Om een probleemprogramma geforceerd te sluiten, klik je erop met de rechtermuisknop. Kies Beëindigen. Een ander interessant onderdeel van Taakbeheer is de tab Opstarten. In de kolom Invloed op opstarten zie je in één oogopslag hoeveel beslag een programma legt op de opstartfase van Windows. Bepaal op basis hiervan per programma of het dat waard is.
Schone lei
Tip 03: Loggen maar!
Van nagenoeg elke fout en elke actie houdt Windows een logboek bij. Dat komt goed uit als Windows op de behandelbank ligt. Open het Startmenu en typ Logboeken om het onderdeel te openen. Links in het venster zie je de beschikbare logboeken: Windows-logboeken en Logboeken Toepassingen en services. In Windows-logboeken zie je de subcategorieën. Zo worden er logboeken bijgehouden voor programma’s, beveiligingsincidenten, installatie van programma’s en voor het systeem zelf. Klik op een logboek om het te openen. De details worden getoond in het rechtervenster. Per logboekvermelding wordt de categorie bepaald: het kan gaan om een informatieve melding, een fout of om een waarschuwing. Is de computer vastgelopen op een specifiek tijdstip, zoek dan in het logboek naar de vermelding van de fout en bekijk de details. Dubbelklik op een vermelding om eventuele extra informatie op te vragen. Ben je een meer gevorderde gebruiker, dan kun je ook de kolommen aanpassen en hiermee bepalen welke informatie standaard wordt getoond. Kies voor Beeld/Kolommen toevoegen/verwijderen.
Logboeken geven een beeld van de gezondheid van Windows
-
Tip 04: Geheugencontrole
Problemen met het tijdelijke geheugen (RAM) zijn nooit prettig. Ze veroorzaken onvoorspelbaar gedrag, zoals een blauw scherm of gegevens die niet correct worden opgeslagen. Met het ingebouwde programma Geheugencontrole kun je de integriteit van het geheugen onder de loep nemen. Zorg er eerst voor dat alle geopende programma’s zijn afgesloten en eventueel werk is opgeslagen. Open hierna het Startmenu en typ Geheugencontrole. Een nieuw venster wordt geopend. Kies voor de eerste optie: Nu opnieuw opstarten en zoeken naar problemen. De computer wordt opnieuw opgestart en tegen het licht gehouden. De resultaten van de controle worden na afloop getoond. Wil je de controle op een later moment uitvoeren, dan kun je ook kiezen voor de tweede optie: Naar problemen zoeken als ik mijn computer opnieuw opstart. Hoewel Geheugencontrole een goede eerste indicatie kan geven, is de test bedoeld als eerste globale test. Hardwareproblemen kunnen soms alleen door een gespecialiseerde test aan het licht komen.
Weg met die update
Tip 05: Foutcontrole
In Windows 10 worden de schijven automatisch op een goede gezondheid gecontroleerd. Dat is belangrijk, omdat je hiermee de kans op gegevensverlies zo klein mogelijk maakt. Vertrouw je een bepaalde schijf niet, dan hoef je je niet afhankelijk op te stellen van Windows. Je kunt Foutcontrole ook handmatig uitvoeren. Open Verkenner (Windows-toets+E) en klik met de rechtermuisknop op de schijf die je wilt controleren. Kies Eigenschappen. Op het tabblad Extra zoek je de sectie Foutcontrole. Klik op de knop Controleren. Klik tot slot op Station scannen. Na de controle klik je op Details weergeven voor een uitgebreid rapport van de scan.
Tip 06: Schijfoptimalisatie
We blijven nog even bij de gezondheid van de schijven. Windows houdt niet alleen de gezondheid in de gaten, maar voert ook een optimalisatie uit voor schijven die zijn ingebouwd in de computer of zijn aangesloten. Dat gebeurt normaal gesproken wekelijks. Ook nieuw toegevoegde schijven worden geoptimaliseerd. Je kunt de instellingen van automatische optimalisatie aanpassen en ook handmatig een optimalisatiesessie starten. In het Startmenu typ je Optimaliseren. Kies voor Stations defragmenteren en optimaliseren. Een overzicht met schijven verschijnt. In de kolom Huidige status lees je of de schijven in orde zijn. Selecteer een schijf en klik op Optimaliseren om de optimalisatie handmatig te starten. Via de knop Instellingen wijzigen pas je het optimalisatieschema aan. Zo kun je de standaardfrequentie van een week aanpassen naar bijvoorbeeld maandelijks. Klik op de knop Selecteren om te bepalen welke schijven voor optimalisatie in aanmerking komen. In dit venster geef je ook aan of nieuw toegevoegde schijven wel of niet mogen worden meegenomen (via de optie Nieuwe stations automatisch optimaliseren).
Tip 07: Hardware
Om te controleren of hardwarematig alles naar behoren verloopt, maak je gebruik van Apparaatbeheer. In het Startmenu typ je Computerbeheer. Kies Systeemwerkset, Apparaatbeheer. Controleer in de lijst of de verschillende onderdelen naar behoren werken. Is er een probleem, dan wordt dit aangeduid met een geel uitroepteken. Voor meer informatie over een eventuele fout, dubbelklik je op het onderdeel. Zoek naar de sectie Apparaatstatus (op het tabblad Algemeen). Hier toont Windows aanvullende informatie. Op het tabblad Stuurprogramma vind je informatie over de gebruikte driver. Levert het onderdeel problemen op nadat de driver is bijgewerkt? Ga naar de tab Stuurprogramma en klik op de knop Vorig stuurprogramma. Windows gebruikt nu het oorspronkelijke stuurprogramma, waardoor de kans groot is dat het onderdeel weer probleemloos werkt. Werkt het onderdeel niet naar behoren, controleer dan of er een nieuwe versie van de driver beschikbaar is. Op de tab Stuurprogramma klik je op de knop Stuurprogramma bijwerken.
Herstelstation
Zorg dat je altijd beschikt over een herstelstation. Hiermee kun je problemen oplossen als Windows niet meer kan worden gestart en kun je een eerder gemaakte back-up terugzetten. Windows heeft voor het maken van een herstelstation een usb-stick nodig met 16 GB capaciteit. Open het Startmenu en typ Herstelstation. De wizard wordt geopend. Plaats nu ook een vinkje bij de optie Maak een back-up van de systeembestanden naar het herstelstation en klik op Volgende. Wijs de usb-stick aan en klik op Volgende om de herstelstick te maken. In geval van nood kun je de computer opstarten met de stick en onder meer een back-up terugplaatsen. Een gerust gevoel.
Veel van de automatische controles kun je ook handmatig uitvoeren
-
Tip 08: Prestaties meten
Ben je een iets meer gevorderde gebruiker? Dan mag het onderdeel Prestatiemeter niet ontbreken in de gereedschapskist. Open het Startmenu en typ Prestatiemeter. Via dit onderdeel kun je de prestaties van verschillende onderdelen nauwlettend in het oog houden. Kies in het linkergedeelte van het venster voor Controlehulpprogramma’s, Prestatiemeter. De grafiek is in eerste instantie nog aardig leeg, maar daar brengen we verandering in. Klik met de rechtermuisknop op de grafiek. Kies Items toevoegen. In het onderdeel Beschikbare items zie je op welke vlakken je het systeem kunt bekijken. Bijvoorbeeld op het gebied van de processorprestaties, of op het gebied van de snelheid van het geheugen. Selecteer de onderdelen in de lijst links en voeg ze toe met een klik op Toevoegen. Tevreden over de selectie? Klik op OK. De grafiek wordt nu gevuld met de gegevens die je hebt geselecteerd. Als je meerdere onderdelen in de grafiek toont, kun je de eigenschappen ervan per onderdeel bepalen. Dubbelklik op het onderdeel dat je wilt aanpassen, in de lijst die onder de grafiek wordt getoond. Pas de instellingen aan in het eigenschappenvenster en bevestig met een klik op OK.
Tip 09: Beslag leggen
Het onderdeel Broncontrole geeft je een goed beeld van het beslag dat de verschillende Windows-onderdelen leggen op de systeembronnen. Het geeft onder meer weer hoe zwaar de processor wordt belast, hoe de schijven presteren en hoe het gesteld is met het geheugen. Open het Startmenu en typ Broncontrole. Op de tab Overzicht zie je een totaalplaatje van het systeem. Om meer details te zien, klik je op een van de vier tabbladen die ernaast worden getoond: Processor, Geheugen, Schijf en Netwerk. Uiterst rechts in het venster worden grafieken getoond van de prestaties. Wil je extra informatie zien of juist weglaten, dan klik je met de rechtermuisknop op de lijst en kies je voor Kolommen selecteren. Wil je meer weten over een bepaald onderdeel, dan klik je erop met rechts en kies je voor Online zoeken.
