Bij de scooters van één van de grootste stepjesbedrijven, Lime, wordt na je rit op het scherm aangegeven dat je ritje uitstootvrij was. Student Joe Hollingsworth vond dat maar vreemd, want alleen omdat de stepjes geen brommend geluid maken en er geen rook uit een uitlaat komt, wil dat nog niet per se zeggen dat ze echt duurzaam zijn. Hoe zijn de stepjes gekomen waar ze nu zijn? Hoe worden ze vervaardigd? Het antwoord daarop zou weleens helemaal niet zo duurzaam kunnen zijn.

Hollingsworth besloot onderzoek te doen en publiceerde de resultaten in het magazine Environmental Research Letters. De kritiek is niet mals. Het hangt er natuurlijk wel vanaf waarmee je het vergelijkt. Een elektrische step is wel degelijk minder schadelijk voor het milieu dan een auto, maar natuurlijk is wandelen nog steeds beter. Opmerkelijk is echter dat zowel de fiets nemen als de bus pakken beter voor het milieu is dan een stepje huren. Dat is interessante achtergrond, want de stepjes worden meestal gepakt als alternatief op bus, wandelen of fietsen, en niet als alternatief op de auto.

Productie de boosdoener

Niet het ritje zelf is het probleem, maar alles eromheen. Het gaat dan om de productie van de e-scooters en het ophalen en opladen ervan. De student nam de Xiaomi M365 onder de loep, die werd gebruikt als eerste e-step van Bird. Ze wogen elk onderdeel en onderzochten hoeveel broeikasgassen er vrijkwamen bij het produceren ervan, maar ook welke luchtvervuiling en watervervuiling hierbij kwamen. Dat is nogal wat voor een aluminium frame en een lithium-ion-batterij.

Er werd daarbij rekening gehouden met hoe lang zo’n onderdeel meegaat, met een schatting van hoeveel de steps worden gebruikt. Maar ook hoe vaak ze worden stukgemaakt. Een deelstepje van de eerste generatie zoals bovengenoemde van Xiaomi heeft een levensduur van ruim een kwartaal. Inmiddels is dat gelukkig wel verbeterd. De Bird Zero kan wel 10 maanden mee.

Aan de andere kant is het moeilijk te schatten, want er zijn ook cijfers in steden bekend van nieuwe stepjes die het einde van de maand niet eens haalden.

Voor de zekerheid is in het onderzoek toch maar een gemiddelde duur van een half jaar aangehouden, wat ambitieus is. Toch liegen de cijfers er niet om. Een mijl (dus 1,6 kilometer) rijden op een stepje is equivalent aan de uitstoot van 202 gram kooldioxide.

Een auto heeft iets meer dan de helft per mijl, maar dat ligt heel anders voor de bus (82 gram), de fiets (8 gram) en wandelen (0 gram). Plus, meestal als je met een bus gaat, dan wandel je ook nog een stukje. Waardoor je nóg minder bijdraagt aan de uitstoot van slechte gassen op onze planeet.

Vervangen

Die cijfers houden ook rekening met het proces van het ophalen en opladen van de scooters. Dat wordt door freelancers gedaan die zelf mogen bepalen hoe ze dat doen. Hoewel je regelmatig mensen met meerdere stepjes op één step ziet rondrijden, zijn er ook genoeg freelancers die ervoor kiezen in een keer een hele stapel e-steps in een busje te laden. Het opladen van de voertuigen heeft trouwens aanzienlijk minder impact op het milieu: dit is slechts vijf procent van het totaal aan milieuschade die de stepjes berokkenen.

Stepexploiteur Lime vindt het onderzoek niet deugen. Zo zou het niet berusten op feiten, maar op aannames. Bovendien probeert Lime freelancers te ontmoedigen stepjes mee te nemen die nog oké zijn qua batterijduur en te inspireren om het ophalen niet met auto’s te doen. Bovendien werkt het aan voertuigen die beter zijn. Bird was iets minder fel en zei dat het toch denkt dat de populaire stepjes een bijdrage levert in de strijd tegen klimaatverandering.

Volgende keer toch maar even een stukje lopen?