'Misstanden fabrieken door wurgcontracten Apple'

Het bedrijf Foxconn is één van Apple's belangrijkste leveranciers. Het bedrijf met fabrieken in China en andere lagelonenlanden kwam de laatste periode veelvuldig negatief in het nieuws gekomen als het gaat om werkomstandigheden. Die werkomstandigheden worden al snel in verband gebracht met Apple, terwijl Foxconn ook levert aan andere fabrikanten als HP en Dell, IBM en Lenovo.

Die bedrijven constateerden eveneens misstanden binnen hun fabrieken, maar zij blijken een stuk ruimhartiger naar hun leveranciers. The New York Times schrijft in een uitgebreide analyse dat andere fabrikanten minder hard op de prijs drukken, waardoor leveranciers ook daadwerkelijk een marge overhouden voor de nodige investeringen in werkomstandigheden en veiligheid in de fabrieken.

Zelfmoordgolf en explosies

Foxconn kwam vorig jaar meermaals negatief in het nieuws. Een tijd lang was er een zelfmoordgolf onder personeel dat het niet meer zag zitten. In mei van 2011 was er een grote explosie in één van de Foxconn-fabrieken in Chengu. Bij die explosie kwamen drie mensen om, een vierde overleed twee dagen later.

De ouders van deze 22-jarige werknemer, Lai Xiaodong, kregen na zijn dood Foxconn-medewerkers over de vloer die een doos as af kwamen leveren. Enkele weken later ook nog eens 150 duizend dollar op hun bankrekening gestort. Volgens Foxconn voldeed de fabriek waar de explosies plaatsvond aan alle richtlijnen.

Apple schaaft marges eraf

Apple daarentegen dingt zo hard af op de prijs, dat leveranciers zich gedwongen zien om de regels te rekken en te breken. Volgens de krant is het gebruikelijk dat Apple aan zijn fabrikanten vraagt wat een onderdeel kost, hoeveel werknemers er nodig zijn om het te maken en hoeveel die werknemers betaald krijgen. Vervolgens berekent Apple wat het moet kosten, met een absoluut minimale marge voor de leverancier.

Alle leveranciers hebben in het contract hun leveranciers vastgelegd aan welke eisen er moet worden voldaan als het gaat om werkomstandigheden. Deze zogenaamde code of conduct blijkt in veel gevallen niets waard, omdat fabrikanten zich er niet aan houden.

“De enige manier om geld te verdienen als je aan Apple levert is uitvinden hoe je dingen goedkoper en efficiënter kunt doen", zegt een anonieme manager van een Apple-leverancier tegen de krant. “En dan komen ze het volgende jaar terug, en eisen ze nog eens 10 procent korting." Leveranciers proberen daarom nog goedkoper te werken door bijvoorbeeld dure chemicaliën te vervangen door een goedkopere, onveiligere variant.

Opgepoetste rapporten

Een Foxconn-manager die in april werd ontslagen klapt uit de school over de echte intenties van Apple. “Apple gaf nooit om iets anders dan het verbeteren van de kwaliteit van het product en het naar beneden krijgen van de prijs", zegt deze manager. “Het welzijn van de werknemers interesseerde ze niet."

Apple publiceert sinds enkele jaren een rapport over de werkomstandigheden. Dat wijkt nogal eens af van wat journalisten en activisten ter plaatse constateren. Nicolas Kristof van The New York Times en Mike Daisey bezochten een fabriek van Foxconn in Shenzhen. Daisey maakte er een radio-uitzending over, waarin hele andere conclusies getrokken worden.

Cook reageert in interne mail

Apple-CEO Tim Cook heeft in een email aan zijn werknemers laten weten dat het “onzin" is wat The New York Times schrijft. 9to5Mac kreeg de mail in handen. “We zijn begaan met iedere werknemer in onze productieketen. Ieder ongeval is verschrikkelijk en iedere probleem met werkomstandigheden baart ons zorgen", schrijft Cook aan de werknemers. “Iedere suggestie dat het ons niets kan schelen is een belediging voor ons."

Cook zegt dat het bedrijf bezig is met educatieprogramma's voor de werknemers en continu onderzoek doet bij zijn toeleveranciers. “We blijven zoeken en zullen ongetwijfeld meer problemen vinden. Wat we echter niet zullen doen, en nooit gedaan hebben, is een oogje toeknijpen."