5 reddingen voor het geplaagde RIM

Beurs is waan

Op de beurs is RIM al door het putje. Vorig jaar is het bedrijf ruim tweederde van zijn waarde kwijtgeraakt. Het aandeel RIM is zo zwaar gekelderd dat de onderneming nu minder waard is dan de optelsom van zijn bezittingen volgens de boekhouding. De boekwaarde omvat naast bijvoorbeeld gebouwen ook de waarde van patenten.

Dat laatste is tegenwoordig een flinke groeimarkt. Kijk maar naar de 4,5 miljard die is betaald voor het patentportfolio van de Canadese telco Nortel. Of de 12,5 miljard die Google betaalt om smartphonemaker Motorola in te lijven. Nortel was ten tijde van aankoop al failliet en Motorola was in beurswaarde geen zwaargewicht. De koopsom die Google betaalde was 63 procent hoger dan de beurskoers.

Maar vergeet niet: net zoals de waarde van patenten is de waarde van een aandeel gebaseerd op hype, hoop en onderbuikgevoel. Oftewel: wat de gek er voor geeft. Ondertussen draait RIM nog altijd een omzet van 5 miljard per kwartaal en heeft het bijna 900 miljoen aan cashflow. Volgens analisten is het patentportfolio van RIM zeker 3 miljard dollar waard.

Natuurlijk, de beurswaarde is wél een graadmeter. Een ingestorte koers zegt iets over de situatie waarin een bedrijf verkeert, ook in verhouding tot hoe de concurrentie het doet. Het is dus een teken dat er werk aan de winkel is. Om munt te slaan uit wat een onderneming in huis heeft, en wat het in huis kan halen. Welk bedrijf was lang geleden op de beurs ook alweer gemarginaliseerd en kreeg het advies van Michael Dell om de boel maar op te doeken? Juist.

Encryptie

RIM moet zijn eigen bezittingen beter benutten. Ondanks de teneur heeft de smartphonemaker die heus nog wel. Naast zijn ooit heersende smartphone en zijn

tegenvallende tablet - nu in de uitverkoop - heeft RIM nog een belangrijke troefkaart. Namelijk zijn bekende, geroemde en door bepaalde overheden ook wel gehate communicatiesysteem, mét encryptie.

Mails van BlackBerry-toestellen worden standaard versleuteld. Hetzelfde geldt voor berichten die worden verstuurd via de bekende Messenger-applicatie. En afhankelijk van het type mobiele netwerkverbinding kan ook al het andere dataverkeer versleuteld worden.

RIM ligt al jaren in de clinch met landen als India en Saudi-Arabië, waar het de encryptie deels wordt omzeild en waar overheden het uiteindelijk gegevens opvragen bij de eigen landelijke telco's en bedrijven. Wellicht dat hierin juist een groeimarkt zit voor RIM: burgers en dissidenten in landen als Egypte, Syrië, enzovoorts zouden de encryptie goed kunnen gebruiken, al dan niet via grijze import.

Canada vs Patriot Act

Een vaak vergeten pluspunt van RIM is dat het niet Amerikaans is. De maker van de bekende BlackBerry-smartphones is Canadees. Niet alleen van origine, maar tot op de dag van vandaag. Daarmee is het bedrijf dus niet automatisch vatbaar voor de vergaande Amerikaanse 'aftapwet' Patriot Act. Die wet geeft de regering van de Verenigde Staten toegang tot alle informatie en systemen van Amerikaanse bedrijven, ook als dat data en infrastructuur overzees is.

De 'Europese cloud' is daarmee een wassen neus. Wat in wezen ook is erkend door een aanbieder van zo'n lokale cloud: Microsoft. Dat heeft dat bedrijf later een potentiële klant gekost. De Britse defensietoeleverancier BAE ziet af van Office 365, juist vanwege de Patriot Act. Nu is RIM met zijn BlackBerry-netwerk wat anders dan de cloud, maar de veiligheid van de communicatie en data is in Canada beter geregeld.

Messenger loskoppelen

Terwijl analisten roepen om RIM in stukken op te delen en die los te verkopen, is er nog een andere loskoppeling die veel meer kan opleveren. De beveiligde BlackBerry-communicatie voor mails en Ping-tegenhanger Messenger uitbrengen als aparte dienst. Dus ook voor iPhones, Android-toestellen en wie weet ook Windows Phone's. If you can't beat them, join them, maar dan net anders.

Deze gedachte is in de loop der tijd al veel vaker opgedoken en tot op heden door het RIM-management altijd van de hand gewezen. Dit is namelijk juist het kroonjuweel van het eigen BlackBerry-platform. Alleen is dat platform flink in het nauw gedreven. Slechts twee jaar geleden had RIM volgens onderzoeksbureau IDC nog 46,8 procent van de Amerikaanse smartphone-markt in handen. Dat is tegenwoordig gedaald naar 11,6 procent.

Wellicht dat de co-ceo's van RIM tot nieuwe inzichten komen, of dat er nieuw management komt dat het roer omgooit. Laat ze anders eens een kijkje nemen in Nederland, bijvoorbeeld door een bezoekje aan een middelbare school of een ritje in een metro. Zie al die pubers eens druk bezig zijn met hun 'BB', ook al klagen ze flink - vanaf die smartphone! - over hun 'kk BB'. Nu lijkt dat op het eerste oog juist een argument vóór RIM's eigen platform, maar denk aan al die andere nog te winnen puberklanten. Ook buiten Nederland.

Solide QNX-basis

En dan komt er nog BBX. Oeps dat mag niet meer zo heten, dat is omgedoopt tot BlackBerry 10. Maar RIM heeft een next-generation besturingssysteem, dat is gebaseerd op de ingebedde Unix-afgeleide QNX. Een realtime besturingssysteem dat al jaren goed genoeg is voor gevechtsvliegtuigen, fabrieksrobots, kernreactoren, auto's en industriële streepjescodescanners.

Ja, RIM is rijkelijk laat met zijn overstap naar een next-gen platform. Erger nog: die overstap heeft net wéér vertraging opgelopen. Terwijl het nieuwe besturingssysteem al wel in tabletvorm op de markt is, zijn de eerste smartphones met het nieuwe OS uitgesteld. Ze komen pas halverwege dit jaar in plaats van begin dit jaar.

Maar dat kan ook neerkomen op het verschil tussen, zeg, maart of april 2012 en juni of juli, waardoor het ook flink mee kan vallen. Volgens RIM is het uitstel veroorzaakt door vertraging in de levering van de processor voor zijn next-gen smartphones. Het gaat om een dualcore chip met ingebouwde 4G-verbindingsmogelijkheden (LTE), die toch energiezuinig is. Tsja, misschien dat uitstel en dan een krachtige, lang meegaande smartphone beter is dan een halfbakken product in de markt zetten. Misschien dat RIM geleerd heeft van recente fouten.

Daarnaast kan het ook nog zo zijn dat RIM nóg dieper in de problemen zit. Volgens anonieme bronnen van techblog Boy Genius Report klopt er niets van de officiële verklaring dat de levering van de uitverkoren processor vertraging heeft opgelopen. Het zou een leugen zijn die moet verhullen dat het nieuwe besturingssysteem nog niet af is. Tsja, RIM heeft het onlangs al gewaagd om een product uit te brengen zonder directe mailclient erop: de PlayBook-tablet. Misschien dat het daarvan heeft geleerd?