De 10 grootste techverhalen van 2011

1. De dood van Steve Jobs

Hoewel we door artikelen over de grootsheid van Bill Gates en het niet meenemen van de dood van Steve Jobs in lijstjes als deze dikwijls werden versleten als Apple-haters, kunnen we niet om de dood van misschien wel 's werelds belangrijkste (en bekendste) CEO heen die nog meemaakte dat 'zijn' Apple 's werelds meest waardevolle bedrijf werd. Steve Jobs mag dan niet alle succesnummers van Apple zelf bedacht hebben, zijn stempel op de gehele tech-industrie is dermate groot geweest dat deze man komende jaren nog flink gemist zal worden en niet alleen onder Apple-fans. Zeg eens eerlijk, wie heeft de officiële biografie afgelopen maand gekocht, gekregen of cadeau gedaan? (De film komt er ook aan, maar of we daar nu zo blij mee moeten zijn...)

2. HP: wel of geen pc's

Ook op de redactie wisten we het niet meer: doet HP nu wel of niet zijn pc-divisie in de verkoop? De computergigant worstelde afgelopen jaar niet alleen met mobiele apparaten en besturingssystemen, maar zaaide flink wat verwarring onder klanten en aandeelhouders door te verkondigen dat het bedrijf overwoog zijn pc-divisie (de grootste van de wereld) in de etalage te zetten. De knullige communicatie hierover vanuit HP was de spreekwoordelijke druppel die de emmer deed overlopen voor CEO Leo Apotheker. Hij werd dit najaar vervangen door Meg Whitman, die snel op de woorden van Apotheker terugkwam.

3. Android 3.0/4.0

Het mobiele besturingssysteem Android is in een jaar tijd fors gegroeid. Niet alleen is het mobiele Google OS inmiddels het meest populaire besturingssysteem voor smartphones, ook werden afgelopen jaar Android 3.0, 3.1, 3.2 (voor tablets) en Android 4.0 (voor tablets en smartphones) gepresenteerd. Alhoewel de verkoopcijfers van op Android Honeycomb gebaseerde tablets ronduit tegenvielen, lijkt de laatste iteratie van het op Linux gebaseerde besturingssysteem wel hoge ogen te gaan gooien in 2012. (Mits het aantal rechtszaken rond het systeem komend jaar beperkt blijft.)

4. Acties van hackergroepen

Waar 2010 nog het jaar van WikiLeaks was, is 2011 het jaar van de represailles geworden naar aanleiding van het boycotten van WikiLeaks door betalingssites Mastercard, Visa en PayPal. Groepen als LulzSec en Anonymous legden niet alleen sites van financiële dienstverleners plat, maar hackten ook in overheidssites, bedrijven en websites van internationale media om hun onvrede te uiten over de censuur. Hackers bestaan natuurlijk al zolang computers bestaan, maar met name de georganiseerdheid, roekeloosheid en massaliteit waarmee verschillende hackergroepen afgelopen jaar opereerden, boezemden menig CIO angst in.

5. De vrije val van RIM

2011 is niet bepaald het jaar van Research in Motion (RIM) geweest. De Canadese mobieltjesmaker zag ook in 2011 flink wat marktaandeel weggesnoept worden, met name door hevige concurrentie van Apple's iOS en Google's Android in thuismarkt Noord-Amerika. Het bedrijf probeerde met de BlackBerry PlayBook een antwoord op de iPad te geven (of toch juist niet?), maar faalde ook hierin jammerlijk. Ook het zakelijke keizerrijk, dat voorbije jaren werd gekenmerkt door betrouwbare toestellen en diensten, brokkelt beetje bij beetje af. Dieptepunt was ongetwijfeld de dagenlange storing die zelfs in de verschillende

groot nieuws was. (2012 lijkt trouwens weinig verbetering te brengen.)

6. Bijna alles bleek lek

Doordat honderden Nederlandse (overheids)databases afgelopen jaar zo lek als een mandje bleken, kon zustersite Webwereld afgelopen oktober tot 'Lektober' uitroepen en zelfs iedere dag een lek publiceren. Onder meer gemeenten, de publieke omroep, webwinkels en ziekenhuizen bleken kwetsbaar en maakten privégegevens van miljoenen Nederlanders voor iedereen thuis in SQL-injecties en cross-site-scripting (XSS) inzichtelijk. Drijvende kracht achter de actie was vaste freelancer Brenno de Winter, die mede door Lektober is uitgroepen tot journalist van het jaar.

7. De opkomst van 'Big Data'

Natuurlijk bestaat de techniek achter de buzzterm al veel langer, maar pas in 2011 werden de woorden Big Data echt synoniem voor het verwerken van grote hoeveelheden (ongestructureerde) data die onbehapbaar blijken voor traditionele database management tools. De technieken verbonden aan de term Big Data, zoals MapReduce, Hadoop en NoSQL, werden afgelopen jaar allang niet meer enkel gebruikt door grote bedrijven met 500+ werknemers, maar zijn op de agenda van menig IT-manager beland. Ook in 2012 zullen veel bedrijven proberen Big Data in te zetten om concurrentievoordelen te behalen, door in de bergen beschikbare data (van onder meer social media, weblogs, sensoren, RFID, zoekmachines, etc.) de spreekwoordelijke speld in de hooiberg te vinden.

8. Patentoorlogen

We hadden het bij punt 3 al heel even over rechtszaken, maar Android is bij lange na niet het enige onderwerp van juridische strubbelingen geweest. Talloze techbedrijven vlogen elkaar in 2011 in de haren vanwege (vermeende) schending van allerhande patenten, zowel op gebied van hard- als software. De meest in het oog springende zaak was de zaak Apple versus Samsung, waarbij eerstgenoemde een verkoopverbod van de Samsung Galaxy Tab eiste omdat deze tablet teveel op Apple's iPad zou lijken. Uiteindelijk leidde dit tot een verkoopverbod van de tablet in onder meer Australië en Duitsland, maar had het niet veel gescheeld of de tablet had ook in Nederland niet meer verkocht mogen worden. Toch wordt een verkoopverbod maar zelden afgedwongen; meestal worden patentzaken nog voor een rechter een uitspraak doet onderling geschikt.

9. De definitieve doorbraak van sociale media

Met bijna 1 miljard gebruikers op Facebook en 500 miljoen op Twitter zijn sociale media in 2011 gemeengoed geworden. We zijn bijna alles gaan delen op de YouTube, LinkedIn, Flickr en Spotify en onderling gaan koppelen, zodat onze digitale vrienden (maar ook onbekenden) precies weten wat we wel en niet leuk vinden. In mainstream media zijn Twitter en Facebook steeds vaker bron van nieuws en zelfs drijvende krachten achter revoluties. Natuurlijk kent deze trend ook een keerzijde, namelijk dat onze privacy steeds verder in het gedrang komt, want niet iedereen vind het prettig dat bijvoorbeeld gezichten van geuploade foto's automatisch herkend en getagd worden.

10. 3D bleef en blijft voorlopig achterwege

Eind 2010 was 3D een van de trends in 2011. Alles zou in drie dimensies gepresteerd gaan worden: televisie, games en ook je smartphone. Alhoewel er wel degelijk technieken zijn ontwikkeld om dit mogelijk te maken, blijkt de animo voor dergelijke snufjes nihil. We vinden de techniek wel mooi, maar willen geen brilletje hoeven opzetten om meer diepte in het beeld te zien. En waar het steeds vaker zonder bril mogelijk wordt, blijk je van zulke schermen snel hoofdpijn te krijgen. Veel bedrijven hebben hun plannen voor 3D daarom op een laag pitje gezet.