Microsoft weet kansen niet te verzilveren

Microsoft kondigde in 2001 de Tablet PC aan. Tabletcomputers volgens die specificatie werden in 2002 verkocht, acht jaar voordat de iPad ten tonele verscheen. Datzelfde jaar werd Microsoft Pocket PC 2002 ontwikkeld voor smartphones. (Later werd dit Windows Mobile, tegenwoordig kennen we het als Windows Phone.) Apple bracht zijn smartphone, de iPhone, pas in 2007 op de markt.

Apple wordt gezien als 's werelds leidende speler op gebied van technologische innovatie. Het introduceert visionaire ideeën voordat andere bedrijven dat doen en scheppen zelf nieuwe productcategorieen. Microsoft wordt gezien als een bedrijf dat schaamteloos kopieert en de innovatie aan andere partijen overlaat. Middels een overdreven groot marketingbudget en slimme zakelijke beslissingen weet het zich aan de top van de piramide te handhaven.

Aan frisse ideeën geen gebrek

Dit beeld is in strijd met de werkelijkheid. Microsoft is verschillende keren de eerste geweest met een product. Het is daarom een misverstand te denken dat het bedrijf niet kan innoveren. Wel is het zo dat het bedrijf een wanprestatie levert als die innovaties in baanbrekende producten omgebogen moeten worden.

Neem bijvoorbeeld de Tablet PC. Ten tijde van de introductie was dit in alle opzichten een innovatief apparaat. Helaas voor Microsoft wist het alleen nooit het product aan de man te brengen - voornamelijk omdat de tablet van Microsoft werd gezien als traditionele pc in een ander jasje. In een persbericht van toen schrijft Microsoft: "Met de grootte van een notitieblok en de helft van het gewicht van een laptop, is de Tablet PC een volledig uitgeruste, krachtige pc." Je betaalde er dan ook de volledige prijs voor. Voor een dergelijk apparaat diende rond de 2000 euro neergeteld te worden.

Pas toen Apple het idee van de tablet op de juiste manier vorm gaf - minder duur, meer gericht op apps en gericht op consumeren in plaats van produceren - verwierf de tablet bestaansrecht.

Alles herleidbaar naar desktop Windows

Hetzelfde geldt voor Pocket PC/Windows Mobile. In plaats van je af te vragen hoe een ideaal smartphone besturingssysteem eruit hoort te zien, baseerde Microsoft features en technologie van de telefoon op Windows, een besturingssysteem niet toegerust op een dergelijke form-factor. Opnieuw wist Apple wel het juiste te doen: Namelijk met een frisse blik te bedenken wat een telefoon moest kunnen doen. In die zin heeft het in feite een nieuwe productcategorie gecreëerd, namelijk die van smartphones voor consumenten.

Dit is een gemeenschappelijke fout van beide Microsoft-innovaties die uitdraaiden op mislukkingen: Microsoft probeerde ze te dwingen tot het keurslijf van het Windows-universum, in plaats van zich af te vragen wat consumenten werkelijk zouden willen. Op dit vlak weet Apple te excelleren. Het bouwde niet de eerste tablet, de eerste smartphone of de eerste MP3-speler. Wel wist het wat consumenten in deze apparaten wilden zien en wanneer de markt klaar was voor een introductie. Ook moet gezegd worden dat het fantastisch werk heeft verricht wat betreft de ontwikkeling en het ontwerp van deze apparaten.

Xbox Kinect

Hiermee zeg ik niet dat Microsoft het nooit begrijpt of niet in staat is de juiste weg te volgen. Het beste voorbeeld van het tegendeel is de Kinect, een opmerkelijk huwelijk tussen bewegingssensortechnologie en kunstmatige intelligentie zodat je een Xbox 360 console middels bewegingen, gebaren en stemgeluid kunt besturen. Het is niet alleen een commercieel succes, maar ook een hit onder onderzoekers op universiteiten en hackers.

Kinect werd niet ontwikkeld als toevoeging op Windows. Dat besluit leidde ertoe dat Microsoft de ontwikkeling met een schone lei kon beginnen. Microsoft zal hetzelfde moeten doen met andere producten, anders blijft het een innovatief bedrijf dat zijn innovaties niet weet te kapitaliseren.