Verraadt koning Apple hofleverancier Intel?

© CIDimport

Verraadt koning Apple hofleverancier Intel?

Geplaatst: 29 januari 2013 - 10:29

Aangepast: 16 november 2022 - 10:07

Redactie ID.nl

De geruchten dat Apple voor hun Mac-computers van Intel x86 naar ARM-processors overstapt zwellen aan. Maar is het überhaupt mogelijk om ARM voor OS X te gebruiken? En zo ja, is het een goed idee?

De geruchten over een scheiding tussen de partners Intel en Apple doen al een tijdje de ronde. Eind 2010 suggereerde wijlen Steve Jobs dat iOS en OS X ooit zouden versmelten. Halverwege 2011 las Apple Intel de les inzake de stroomvretende Core-chips in de Mac-productlijn en eind 2012 verspreidde persbureau Bloomberg het gerucht dat Apple-ingeneurs bezig waren met het ontwikkelen van zuinige ARM-chips voor de desktops en laptops van het bedrijf uit Cupertino.

Eerdere beslissingen van Apple om naar andere chips over te stappen hebben gunstig uitgepakt. In 1994 was er de switch van de Motorola 680x0 naar de IBM/Motorola PowerPC en in 2005 stapte Apple over van de PowerPC naar het Intel x86-platform. Intel was er de laatste maanden als de kippen bij om te melden dat het hard werkte aan zuinige ‘Ivy Bridge’ Core-processors en ‘Medfield’ Atom-processors. ‘Ivy Bridge’ verscheen een half jaar geleden zowel voor Macs als Windows Ultrabooks.

Ondanks dat Intel probeert de x86 zuiniger te maken, blijven de geruchten over de twijfel van Apple opduiken, misschien omdat Intel de Atom-processor niet aan de man weet te brengen of omdat Apple zijn eigen A-serie ARM-gebaseerde CPU’s voor de iPhone en iPad steeds sneller weet te maken. Maar de geruchten kunnen natuurlijk verkeerd zitten.

Hoewel in het geval van dit gerust het gezegde ‘waar rook is, is vuur’ van toepassing lijkt, hoeft het nog niet waar te zijn. Zelfs al was het waar dat Apple erin geslaagd zou zijn ARM-processors voor de Mac te maken, dan nog ligt een switch niet voor de hand. In de onderzoekslaboratoria van grote IT-reuzen wordt altijd met van alles geëxperimenteerd. Sommige analisten menen dat Apple van plan is OS X terzijde te schijven en de Mac op iOS wil laten draaien, gebruikmakend van een opgevoerde iPad-processor. Andere draaien het gerucht om en voorspellen dat Apple zijn iOS-apparaten op Atom-processors van Intel wil laten draaien als blijkt dat deze kunnen wedijveren met ARM wat betreft energieconsumptie.

De gedachte achter al deze speculatie is dat Apple van plan zou zijn de Mac en iApparaten met elkaar samen te voegen – de devices zouden dan dezelfde processor en appstore en hetzelfde besturingssysteem en ontwikkelingsplatform kennen. Voor zowel Apple als zijn gebruikers wordt daarmee het leven nog een stuk eenvoudiger. Voor deze theorie is wel wat te zeggen, al was het alleen maar dat Apple hiermee de laatste wens van Steve Jobs in vervulling laat gaan.

Wat is er tegen een fusie van iOS en OS X?

Allereerst is het ondersteunen van twee verschillende productlijnen met verschillende processorarchitecturen en besturingssystemen geen zware taak voor een groot, puissant rijk bedrijf als Apple. Iedere productlijn levert genoeg winst op om deels dubbel te investeren in resources. Sterker nog, zulke redundantie is beter dan compromissen te doen op gebied van prestaties of ontwerpflexibiliteit als deze producten in een allesomvattend platform moeten passen. Apple weet dit maar al te goed – als de rekenmeesters Apple zouden besturen, zouden zijn trendsettende producten net zo saai zijn als die van concurrenten.

Een ander punt wat dit idee tegenspreekt is dat Apple CEO Tim Cook al eerder gehakt heeft gemaakt van het gerucht over samenvoeging. In december vertelde hij Bloomberg Businessweek dat hij geen voorstander is van een besturingssysteem dat voor iPhones en iPads hetzelfde is als voor de Mac. “Klanten willen dat iOS en Mac OS X naadloos samenwerken – niet dat ze hetzelfde zijn.”

Deze uitspraak lijkt een OS-fusie uit te sluiten. Apple heeft eerder iOS gecreëerd door OS X te forken, beide besturingssystemen hebben niet voor niets zoveel gemeen. Microsoft beweegt zich in tegengestelde richting door juist wel Windows met Windows Phone te convergeren – wat onder andere merkbaar is met de nieuwe Windows 8 interface.

Als Cook woord houdt, zullen OS X en iOS naast elkaar blijven bestaan. Samenvoegen, als het ooit gebeurt, zal vooral gebeuren op gebied van onderliggende hardware en niet op het niveau van het besturingssysteem. Daarom zullen ofwel Macs uitgerust worden met ARM-processors, ofwel iOS-apparaten worden voorzien van x86-processors. Voor beide scenario’s zijn genoeg argumenten te bedenken.

De voorbije twee jaar is binnen de techindustrie uitgekeken naar een herhaling van de oorlogen tussen RISC- en CISC-processors zoals die in de jaren negentig werden uitgevochten tussen bijvoorbeeld de PowerPC CPU en Intel's Pentium processor. De oorlog op de desktop werd beslecht in het voordeel van Intel en AMD, maar halverwege de jaren 00 wist ARM met een RISC-architectuur voor mobiele en embedded apparatuur door te breken. Op vlak van desktops en laptops is Intel de te kloppen speler, aangezien AMD al jaren heel slecht draait.

Vergeleken met Intel is ARM een klein bedrijf, maar zijn licentiemodel creëert een hefboomeffect dat ervoor zorgt dat ARM-processors een factor 20 beter verkopen dan Intel x86-exemplaren. Iedereen met een zak geld kan de kant-en-klare architectuur bij ARM kopen om zelf een processor te fabriceren. Ook zijn er diverse spelers actief die kant-en-klare ARM-processors produceren.

Apple is een ARM-licentiehouder en maakt daarmee eigen A-serie CPU's voor iOS-apparaten. Het zou deze processors ook bij Nvidia, Samsung of Qualcomm kunnen inkopen, maar het kiest bewust voor eigen productie. Intel geeft geen licenties op de x86-architectuur, dus als Apple zijn eigen Mac-processors wil produceren, is ARM het logische alternatief.

In het verleden richtte ARM richt op het minimaliseren van energieconsumptie en niet op het behalen van maximale prestaties. Voor mobiele apparaten is een laag energiegebruik veel belangrijker dan voor desktop pc's die hun stroom uit het stopcontact halen en hitte afvoeren via ventilatoren (of zoals in het geval van Apple via aluminium heatsinks). Dit is een van de redenen waarom laptops veel warmere componenten krijgen dan smartphones en tablets.

Tot 2011 kon ARM geen 64-bit architectuur bieden. De eerste 64-bit ARM-chips zijn nog altijd in ontwikkeling en worden later dit jaar verwacht. De zijn bedoeld voor energiezuinige servers die het moeten opnemen tegen meer hitte genererende x86-concurrrenten. Geen enkel bedrijf kan echter de natuurwetten tarten: als ARM-processors krachtiger willen worden, zullen ze meer warmte produceren. Waar het om draait is de verhouding verbruik/prestaties - de rekenkracht per watt.. Als ARM wat wil beginnen op het desktopplatform, moet het meer prestaties per watt dan Intel kunnen bieden.

Intel heeft het voordeel van superieure fabricagetechnologie die volgens analisten vier jaar op de rest van de markt vooruit loopt. In de halfgeleiderindustrie is dat gigantisch. Buiten dat het leidt in dit aspect - Intel kan processors volgens een 22nm procedé fabriceren, terwijl de rest van de markt pas onlangs naar 28nm overstapte - gebruikt Intel 3D-transistors, terwijl andere fabrikanten nog met 2D-transitors werken.

Wat ook niet vergeten mag worden is dat Intel een strikt ontwikkelingsschema kan volgen. Het bedrijf introduceert elk jaar nieuwe processors en mist vrijwel nooit een aangekondigde productiedatum. Ieder bedrijf dat met Intel wil kunnen concurreren moet niet alleen een superieur ontwerp kunnen overleggen, maar ook een roadmap waarin nog betere ontwerpen getekend staan. Bij AMD kunnen ze je vertellen dat dit geen gemakkelijke klus is. Hoewel Apple veel diepere zakken dan AMD heeft, is het nog maar de vraag of Apple genoeg chipexpertise in huis heeft om Intels moordende tempo te kunnen volgen.

Op lange termijn zou een overstap van x86 naar ARM de doodsteek voor de Mac kunnen betekenen vanwege achterblijvende prestaties. Apple zal zich nog kunnen herinneren dat de PowerPC vanaf 1994 de strijd verloor tegen het toentertijd flink opstomende Intel. Het gevolg was dat Apple de PowerPC in 2005 voor Intels x86 inruilde. (Ongeveer op hetzelfde moment stopte Apple met het gebruik van het woord 'power' in de productnamen en koos het voor enkel 'Mac'.)

Feit is dat Apple met succes in 1994 van de Motorola 680x0 afstapte en ook net op tijd in 2005 afstand deed van de PowerPC. Apple toonde daarmee twee keer aan dat het een drastische verandering aan zijn Mac hardware kon aanbrengen zonder daarbij het software ecosysteem te schaden. Dit is precies de reden waarom analisten denken dat Apple de truc vandaag de dag nog een keer zou kunnen herhalen.

In deze twee grote chiptransities wist Apple zich staande te houden door de vorige chip op een vrijwel transparante manier te emuleren en slimme trucs toe te passen, zoals twee versies van een applicatie in een executable te integreren; een voor iedere processor. Natuurlijk was het voor ontwikkelaars een gewaagd en risicovol avontuur, maar gebruikers hebben relatief weinig gemerkt.

Waarom Apple voor iOS niet zal overstappen naar Intel

Geruchten dat Apple op het punt zou staan iOS naar x86 te poorten worden gevoed door het feit dat Intels Atom-chips voor tablets en smartphones steeds krachtiger en zuiniger worden. Vergeet niet dat Intel en ARM een verschillend startpunt kennen: Voor Intel waren dat hoge prestaties en voor ARM laag energieverbruik. Beide bedrijven kruipen naar elkaar toe en naderen het midden.

De in 2008 geïntroduceerde Intel Atom-processor was de eerste poging van het bedrijf een echt energiezuinige x86-processor te bouwen. De Atoms deden het geweldig voor netbooks, maar werden nog veel te warm voor gebruik in smartphones. In 2010 bracht Intels Lincroft-processor (ook bekend als de Z600-serie) de grafische functionaliteit, DRAM-beheer en I/O-interfaces in dezelfde chip naast de CPU-kern onder. Voor Intel was dit een grote stap in integratie en energierreductie, maar toch werd de Lincroft nog relatief heet en was er een aanvullende chip nodig om echt alle functionaliteit te bieden die concurrerende chips hadden.

In 2012 onthulde Intel de 'Medfield' (ook bekend als de Atom Z2460). Deze chip integreerde eindelijk de benodigde smartphonefunctionaliteit in een enkele chip en bracht het energieverbruik naar concurrerende niveaus. Toch vinden de meeste smartphonefabrikanten de chip nog niet goed genoeg om hun ARM-software naar x86 over te brengen. Sterker nog, Intel heeft zelf het werk moeten doen om Android naar Atom te poorten en zelfs toen voelden weinig fabrikanten voor een overstap naar Intels mobiele krachtpatser.

De volgende generatie kan de balans in het voordeel van Atom doen omslaan als Intel de chips volgens het geavanceerde 3D 22nm-proces weet te maken. Medfield wordt namelijk nog op het 'verouderde' 2D 32nm gemaakt.

Vanuit businessoogpunt is deze strategie te begrijpen, aangezien pc en serverprocessors tegen hogere prijzen van de productieband afrollen. Toekomstige Atom-chips zullen niet langer genegeerd kunnen als later dit jaar naar 22nm overgestapt wordt en in 2014 naar 14nm technologie. ARM-fabrikanten kunnen dit duizelingwekkende tempo niet volgen.

Maar zelfs al kan Atom een vuist maken tegen de heerschappij van ARM, dan nog zal Apple voor iOS niet overstappen naar x86. De honderdduizenden beschikbare apps voor de iPhone en iPad zijn gecompileerd voor ARM. Softwareontwikkelaars zullen ze naar x86 om moeten zetten of Apple zal met een ARM-naar-x86 emulator moeten komen. Hoewel Apple dit op de Mac gedaan heeft, heeft zo'n stap op een mobiel platform veel minder ruimte voor overhead wat betreft CPU-, geheugen- en energieverbruik dan op de desktop. Tenzij een Atom-processor ARM sneller kan emuleren dan een ARM-processor zijn eigen code native draait, is er voor Apple weinig technisch voordeel te behalen bij een overstap in processorarchitectuur.

En dan is er nog Steve Jobs

We hebben in deze analyse nog geen rekening gehouden met de factor Steve Jobs. Hoewel de medeoprichter van Apple zich niet langer onder de stervelingen bevindt, blijft hij vanuit zijn graf invloed op Apple houden.

Jobs hield er niet van winsten met anderen te delen te delen. Dat is reden waarom alle Apple platforms door een gouden kooi omgeven zijn. Apple's gecontroleerde model houdt toezicht over wat er in de applicatiewinkel verschijnt en houdt zelf een groot gedeelte van de omzet in. Dit model begon met iTunes, nam een vlucht met de iPhone en iPad en wint aan terrein op de Mac. In plaats van elders CPU's af te nemen, ontwikkelt Apple zijn eigen op iOS toegespitste ARM-processors voor de iApparaten - complexe projecten die Apple zeker een half miljard per CPU kosten vanwege de acquisities, licentie en ontwikkeling die aan het uitbrengen van een processor vooraf gaan.

Met andere woorden, Apple gaat heel ver om de controle over zijn platforms te behouden en zijn producten aan te passen, ook al vergt dit gigantische investeringen. Tot dusver heeft die strategie gewerkt en is Apple een van 's werelds rijkste bedrijven.

Apple kan het zich veroorloven risico's te nemen en zijn eigen plan te kiezen. Het zou een typische Jobs beslissing zijn om niet langer van Intel afhankelijk te willen zijn bij toekomstige Apple producten en te besluiten dat de allemaal door Apple zelf ontworpen zouden. Ook al is deze wens nooit expliciet uitgesproken, dan nog zou het goed kunnen dat zijn bedrijfsmatige erfgenamen er hetzelfde over denken omdat ze lang in zijn met gevestigde principes brekende aura hebben geleefd. Nu het bedrijf een aantal eigen succesvolle processors heeft geproduceerd, kunnen ze erin zijn geloven dat ze Intel kunnen verslaan.

Daarom kun je nooit uitsluiten dat Apple de Mac naar ARM over laat stappen of iOS naar x86. Het is geen bedrijf dat de bekende wegen volgt.

Technisch gezien ligt het echter voor de hand dat x86 de leidende processors voor desktops, laptops en servers blijven, terwijl ARM het zuinige alternatief voor mobiele apparaten blijft. Je kunt verwachten dat de rest van de industrie deze principes blijft volgen tot iets of iemand dit radicaal verandert. Apple heeft in het verleden bewezen die rol van katalysator te kunnen vervullen.

Deel dit artikel
Voeg toe aan favorieten