© PXimport

Wat weet Apple van u?

Geplaatst: 27 januari 2012 - 12:11

Aangepast: 16 november 2022 - 10:22

Edmond Varwijk

In dit deel van de reeks 'Wat weet bedrijf X over ons' leggen we Apple onder de loep. Apple maakt mooie en eenvoudig te gebruiken producten die het bedrijf een vriendelijk imago geven. Maar behalve vriendelijk is Apple ook een multinational die veel geld moet verdienen, en Apple weet ook dat dit beter gaat wanneer het meer over zijn klanten weet. Welke gegevens verzamelt Apple eigenlijk zoal over u, en hoe houdt u daar controle over?

Toen Apple nog gewoon computers maakte speelde het bedrijf nauwelijks een rol in het leven van alledag. Apple-computers waren mooi maar veel te duur om door meer dan een kleine minderheid gebruikt te worden. Een Apple kwam u daardoor eigenlijk alleen tegen bij drukkerijen en opmaakbureaus. In de tien jaar sinds de introductie van de iPod is dit radicaal veranderd. Apple is nu groter dan Microsoft en Google en er is bijna geen huishouden meer waar niet minimaal één Apple-product wordt gebruikt. Daarbij is Apple erg succesvol met zijn online diensten. Als geen ander is het bedrijf erin geslaagd klanten na de aanschaf van een iPad of MacBook nog aanvullende diensten als iTunes, MobileMe en iCloud te laten gebruiken. Dankzij die diensten bezit Apple een enorme hoeveelheid informatie over zijn klanten, veel meer dan andere verkopers van computers en mediaspelers. En hoe vriendelijk het imago van Apple ook is, juist op het punt van privacy en omgaan met klantgegevens, heeft het niet de reputatie die past bij zijn imago. De vraag of het wel verstandig is om Apple al dat inzicht in uw reilen en zeilen te geven is dan ook niet onterecht, het nemen van maatregelen mogelijk zelfs verstandig.

1. Apples privacybeleid

Apple is er veel aan gelegen het positieve imago te behouden. Bekennen informatie over klanten te verzamelen en ook te gebruiken lijkt dan geen goede zet, maar kan kritiek voorkomen. Zeker wanneer daarbij wordt gewezen op het eigen privacybeleid. Het is een beproefde tactiek die ook Apple gebruikt. Het bedrijf geeft op zijn website uitgebreid uitleg over de informatie die van de klanten wordt verzameld en waarvoor het wordt gebruikt. Apple heeft zijn privacybeleid zelfs laten certificeren bij online privacywaakhond TRUSTe. Volgens Apple betekent dit dat zijn privacybeleid voldoet aan de door TRUSTe opgestelde voorwaarden, maar hoewel TRUSTe ook inhoudelijke eisen stelt, betekent het vooral dat Apple zijn privacybeleid heeft gepubliceerd en zich er naar eigen zeggen ook aan houdt.

2. Welke gegevens verzamelt Apple?

Apple verzamelt zowel persoonlijke als niet-persoonlijke gegevens. Met de persoonlijke gegevens bedoelt het 'gegevens die kunnen worden gebruikt om een bepaalde persoon te identificeren of te benaderen', terwijl de niet-persoonlijke gegevens juist 'niet direct te herleiden zijn tot een bepaald individu'. Persoonlijke gegevens zijn volgens Apple uw naam, adres, telefoonnummers, e-mailadres, contactvoorkeuren en creditcardgegevens. Niet-persoonlijke gegevens zijn beroep, taalvoorkeur, postcode, netnummer, maar ook de locatie en tijdzone waar Apple-producten worden gebruikt en het unieke toestelnummer van de iPhone (UDID).

© PXimport

Apple geeft online ruim informatie over de gegevens die het verzamelt over zijn klanten en wat het daar mee doet.

Bij het bezoek aan een Apple-website, het gebruik van online diensten of interactieve applicaties, het lezen van een e-mailbericht of het bekijken van een advertentie, maakt Apple gebruik van trackingtechnieken zoals cookies, pixeltags en web-beacons. Dit biedt Apple de mogelijkheid het gedrag van zijn klanten 'beter inzichtelijk' te maken en te zien welke onderdelen van de website worden bezocht en of de klant zich laat sturen door de advertentie. De gegevens die Apple op deze manier verzamelt worden door het bedrijf als niet-persoonsgebonden gegevens beschouwd. Het gebruik van cookies kan binnen Safari worden uitgeschakeld via Voorkeuren / Privacy. Via Info is informatie te krijgen over cookies die al geplaatst zijn, via Verwijder alle websitegegevens kan dat worden opgeschoond. Om blijvend geen cookies te accepteren, moet bij Blokkeer cookies worden gekozen voor Altijd. Via de optie Beperk toegang tot locatievoorzieningen kan bovendien worden voorkomen dat cookies locatiegegevens bijhouden. Op iPad en iPod gaat dit via Instellingen / Safari en dan Accepteer cookies / Nooit. Via de opties Wis cookies en gegevens kunnen bovendien bestaande cookies worden verwijderd.

© PXimport

Met cookies kan Apple informatie van u verzamelen. Wilt u dit niet, dan kunt u de cookies verwijderen.

3. IP-adres

Of een IP-adres, waarmee een gebruiker ook geïdentificeerd kan worden, tot de persoonlijke of niet-persoonlijke gegevens wordt gerekend, laat Apple afhangen van de lokale wetgeving. Alleen wanneer de wetgever een IP-adres als een persoonlijk gegeven beschouwt, doet Apple dat ook volgens het privacybeleid. In Nederland geldt het IP-adres 'in combinatie met een tijdstip' op basis van een juridisch advies van het College Bescherming Persoonsgegevens als een persoonlijk gegeven (zie pagina 10 van de richtsnoer). Apple zou dit dus ook als niet-persoonlijk moeten behandelen, maar de garantie daarvoor ontbreekt in het privacybeleid. Dit beleid is (zoals hiervoor beschreven) conform de richtlijn van TRUSTe. Er is een Nederlandstalige versie, maar de regeling is niet specifiek voor Nederland aangepast.

4. Gedeelde gegevens

Apple deelt de gegevens die het verzamelt in 'sommige gevallen' met bedrijven die producten en diensten ontwikkelen voor Apple of die Apple helpen bij de marketing. Dit geldt voor zowel de persoonlijke als de niet-persoonlijke gegevens. Als voorbeeld noemt Apple de persoonlijke gegevens van de koper van een iPhone die het doorgeeft aan de telecomprovider.

5. Apple ID

Om diensten van Apple zoals iTunes en de App Store, maar ook iChat, MobileMe en iCloud te kunnen gebruiken, hebt u een Apple ID nodig. Dat is een combinatie van een e-mailadres en een wachtwoord waarmee u inlogt op de verschillende diensten. Het voordeel van de Apple ID is dat u voor alle Apple-diensten hetzelfde Apple ID kunt gebruiken, wat het tot een echt Apple-paspoort maakt. Zo handig als het voor de gebruiker is, is het voor Apple ook. Het Apple ID is voor Apple vermoedelijk de belangrijkste sleutel tot uw gegevens en ook een mooi middel om nog meer informatie aan elkaar te knopen.

© PXimport

Uw Apple ID is uw sleutel tot de diensten van Apple, maar tevens van Apple tot uw persoonlijke gegevens.

Het Apple ID bestaat uit de combinatie van een e-mailadres en een wachtwoord. Het wachtwoord mag u zelf verzinnen, de gebruikersnaam is volgens Apple bij voorkeur het primaire mailadres. Dat hoeft natuurlijk niet, maar het moet wel een echt e-mailadres zijn, waarmee u ook echt bereikbaar bent. Apple controleert dat door een bevestigingsmail aan dat adres te sturen. Reageert u daar niet op, dan wordt het account niet geactiveerd. Apple gebruikt het adres ook om later "berichten die relevant zijn voor u als gebruiker van zijn diensten" naar u toe te sturen. Voor een aantal van die berichten kunt u zich niet afmelden. Bij het aanmaken van een Apple-ID geeft u Apple tal van belangrijke persoonlijke gegevens, zoals uw naam, adres, telefoonnummer, e-mailadres, contactvoorkeuren en creditcardgegevens. Opties als het ontvangen van e-mail van Apple met aanbiedingen en softwarenieuws kunt u uitschakelen, evenals het per post ontvangen van dergelijke zaken. Wat u echter niet kunt, is niet akkoord gaan met Apples servicevoorwaarden en het privacybeleid van Apple. U zal dan nooit een account aan kunnen maken.

Apple wijzigt regelmatig zijn privacybeleid. U wordt dan opnieuw gevraagd ermee akkoord te gaan. Meestal op een moment dat het écht niet uitkomt, wanneer u bijvoorbeeld inlogt in iTunes of iets wilt downloaden. Opnieuw is het dan noodzakelijk akkoord te gaan met de nieuwe voorwaarden. Zonder de acceptatie zal datgene waar u mee bezig was, niet doorgaan. Snel op 'Akkoord' klikken is dan het natuurlijke gedrag van bijna iedere gebruiker.

© PXimport

Om software als iTunes te kunnen gebruiken moet u ook akkoord gaan met het gebruik van uw persoonsgegevens.

Het verwijderen van een Apple ID is niet mogelijk. Apple biedt gebruikers alleen de mogelijkheid om via zijn portal alle contactgegevens te verwijderen. Het Apple ID blijft bestaan, evenals (zeer waarschijnlijk) de gegevens die Apple verzameld heeft bij dat Apple ID.

© PXimport

Het Apple ID: u kunt wel een account aanmaken, maar niet meer verwijderen.

6. iTunes Store en App Store

Behalve een mediaspeler is iTunes vooral ook de entree van de iTunes Store, de online winkel waar u muziek, een boek of een film kunt kopen. iTunes is uitermate succesvol en Apple heeft de winkel daarom inmiddels uitgebreid met een hele nieuwe afdeling: de App Store. Daar kunt u programma's kopen voor gebruik op de iPod, iPad, iPhone en inmiddels ook voor Mac OS X. Vooral voor de iPod, iPhone en iPad geldt dat deze apparaten bijna zinloos zijn zonder een Apple ID en de mogelijkheid apps en muziek te downloaden.

7. Anoniem shoppen in de iTunes Store en App Store

Om in de iTunes Store of App Store te kunnen kopen is een Apple ID nodig. Sterker nog, zelfs wanneer u alleen maar een gratis app wilt downloaden, hebt u een creditcard nodig. Althans, daar lijkt het op. Nog steeds probeert Apple u toch vooral te overtuigen dat u een creditcard aan uw account moet koppelen. Die koppeling maakt het account voor Apple namelijk extra interessant. Behalve dat de kans groter is dat u aanvullende zaken gaat kopen, levert de creditcard Apple ook nog eens de garantie dat u ook echt bent wie u zegt te zijn. Mooier kan een bedrijf het niet hebben.

© PXimport

Wie de standaard wizard volgt, kan alleen een Apple ID maken als hij ook een creditcard koppelt.

Niet iedereen heeft een creditcard en niet iedereen wil dergelijke informatie prijsgeven aan Apple. Om dan toch bijvoorbeeld een gratis app te kunnen downloaden kunt u een een Apple ID aanmaken zonder gekoppelde creditcard. U kunt nog steeds producten aanschaffen, alleen doet u dat nu met iTunes Cards, een soort cadeaubonnen (van 15, 25 en 50 euro) die u bij verschillende winkels kunt kopen.

© PXimport

Via een alternatieve route is het ineens wel mogelijk om zonder een creditcard te koppelen toch een Apple ID aan te maken.

8. Opt-out bij Apple

Apple biedt iedereen de mogelijkheid contactgegevens en voorkeuren in te zien en bij te werken via Mijn Apple ID. Dit betreft echter alleen de gegevens die u zelf hebt prijsgegeven, zoals naam en adres, maar niet de gegevens die Apple verder over u heeft verzameld. Dan is er nog iAd, dit zijn advertenties die in apps gestopt kunnen worden en veelal gebaseerd zijn op locatiegebonden gegevens. Hiervoor kunt u zich afmelden. Dit kan door met de mobiele versie (minimaal iOS 4) van Safari naar https://oo.apple.com te gaan. U wordt dan meteen afgemeld voor het gebruik van locatiegebonden gegevens binnen advertenties, maar niet voor het verzamelen van deze gegevens. Ook het aantal advertenties blijft ongewijzigd. Hebt u meerdere Apple-apparaten, dan moet u ze allemaal apart afmelden via de Opt-Out-webpagina.

© PXimport

Via de speciale Opt-Out-website van Apple kunt u mobiele Apple-apparaten afmelden voor gebruik van locatiegebonden informatie binnen advertenties.

9. Conclusie

Behalve in een aantal mooie apparaten en bijbehorende diensten blijkt Apple ook een levendige handel te hebben in persoonlijke en niet-persoonlijke gegevens. In hoeverre die gegevens ook echt (door)verkocht worden is onbekend. Het eigen privacybeleid van Apple geeft het bedrijf genoeg ruimte om deze gegevens te gebruiken en ook met andere bedrijven te delen. De gebruiker kan slechts kleine onderdelen daarvan verbieden of minder relevant maken door bijvoorbeeld met een anoniem Apple ID te winkelen.

Big Brother iPhone

In het voorjaar van 2010 werd bekend dat de iPhone constant de locatie van de gebruiker logt en deze informatie ook bewaart. Dat gebeurt op de iPhone in een bestand genaamd consolidated.db dat Apple als onderdeel van een update voor het iOS 4-besturingssysteem naar alle iPhones stuurde. Apple kan maar liefst tot een jaar aan locatiegegevens bewaren in deze consolidatied.db. De kritiek op het verzamelen van locatiegegevens kwam goed los toen Apple ongeveer gelijktijdig zijn privacybeleid en voorwaarden wijzigde. Apple wilde deze geografische data voortaan verzamelen en zelf gebruiken, maar deze ook delen met 'partners en licentienemers'. De letterlijke tekst in het privacybeleid van Apple is: "Om locatiegebonden diensten aan te bieden via Apple-producten, kunnen wij en onze partners en licentienemers exacte locatiegegevens verzamelen, gebruiken en uitwisselen, inclusief de real-time geografische locatie van uw Apple-computer of -toestel". Volgens hetzelfde privacybeleid worden de locatiegebonden gegevens alleen anoniem verzameld. iPhone-gebruikers kunnen zich niet afmelden voor het gebruik van hun locatie. Weliswaar is er in iOS de mogelijkheid om via Instellingen / Locatievoorzieningen het gebruik van locatiegegevens door individuele programma's uit te schakelen, maar dat geldt alleen voor apps van derden en niet voor Apple zelf.

© PXimport

iOS kent de mogelijkheid locatiegebonden informatie niet vrij te geven, maar dat geldt alleen voor individuele apps en niet voor Apple zelf.

Deel dit artikel
Voeg toe aan favorieten