Aan de slag met gratis backup-software FileFort
Iedereen maakt vroeg of laat een systeemcrash mee. Een betrouwbare tool om een back-up te maken op een extern station of in de cloud is dan ook geen overbodige luxe. We kijken naar de gratis backup-software FileFort Backup. Wat kun je daar zoal mee?
FileFort Backup blinkt uit door zijn gebruiksvriendelijkheid. Dat is niet alleen gemakkelijk maar betekent in de wereld van back-ups ook minder risico op vergissingen bij het instellen. Je kunt de gratis versie van FileFort Backup downloaden voor niet-commercieel gebruik. NCH software belooft dat deze gratis editie geen enkele beperking heeft qua functies. Er is zowel een versie voor macOS als voor Windows en het valt op dat het installatiebestand heel klein is, slechts 366 Kb.
Ook de installatie heeft nauwelijks iets om het lijf en de setup verloopt snel. Daarna staat deze nieuwe tool in het Startmenu bij je programma’s, maar je opent hem ook via het Systeemvak.
Backup Jobs, lokaal of naar de cloud
Als je FileFort Backup de eerste keer start, stelt het programma meteen een nieuwe back-uptaak voor. In het venster New Backup Job geef je aan van welke gegevens je een reservekopie wilt maken. In eerste instantie gaat het programma uit van een aantal standaardlocaties: de map Documenten, E-mails of de mappen Muziek, Video’s, Afbeeldingen of Downloads. Niets belet je echter om meerdere items aan te vinken of om specifieke bestanden of mappen op de harde schijf te selecteren. Daarvoor gebruik je knoppen Add Folder of Add File.
Onderaan in het venster staan enkele opties om deze taak te verfijnen. Zo kun je bijvoorbeeld aangeven dat het programma tijdens de back-up de videobestanden, de audiobestanden, of bestanden groter dan een bepaald aantal MB’s achterwege moet laten.
Na een klik op Volgende, kom je in het venster om de doellocatie op te geven. Dit venster is verdeeld in twee groepen: cloudopslagdiensten en eigen hardware. In de eerste groep zie je de bekende namen, zoals Google Drive en Dropbox. FileFort Backup in combinatie met je favoriete cloudopslag vormt een erg goedkoop online back-upduo. Je kunt ook uploaden naar een ftp-server, al is die optie eerder gericht op bedrijven dan op thuisgebruikers.
Wanneer je een clouddienst zoals Dropbox kiest, moet je FileFort Backup via je login en wachtwoord toegang verlenen tot de service. In de groep Hard Backup Options staan allerlei mogelijkheden: usb-stick, cd/dvd/blu-ray, externe harde schijf of een bepaalde map op de harde schijf van de pc. Ben je eigenaar van een NAS, dan kun je via de optie Network Folder op regelmatige tijdstippen een back-up laten wegschrijven naar deze netwerklocatie.
Backup-methode kiezen
Als de bron en de opslaglocatie van de back-up-taak vastliggen, kies je de methode. Een volledige back-up maakt een kopie van alle bronbestanden en/of bronmappen. Je kunt ook voor een historische back-up kiezen, die is gekoppeld aan bepaalde datum. FileFort Back-up zal dan een reservekopie maken, waarbij het een versie opslaat voor iedere maand. Op die manier is het mogelijk om alle gegevens van een bepaalde maand terug te plaatsen.
Wil je liever een snelle methode, dan kies je voor de incrementele back-up. Daarbij controleert het programma na de eerste keer telkens welke bestanden nieuw of gewijzigd zijn, zodat alleen die bestanden worden opgeslagen.
Welke methode je ook kiest, onderaan kun je selecteren hoe FileFort Back-up de reservekopie wegschrijft. Het eigen formaat is een bkz-bestand, dat is ook de standaardinstelling. Wil je later de gegevens zonder gedoe met hetzelfde programma terugplaatsen, dan houd je het gewoon bij deze optie. Het nadeel is wel dat je dan ook FileFort moet gebruiken om alles te herstellen.
Je kunt de reservekopie ook als een zelfuitpakkend .exe-file wegschrijven, waarbij je geen enkel hulpprogramma nodig hebt om de gegevens te herstellen. Dan is er nog het bekende zip-formaat. Zip en bkz hebben het voordeel dat je door de back-up kunt bladeren zonder de gegevens zelf te herstellen. Met FileFort maak je ook een zogeheten spiegel-back-up, die de bestanden onaangeroerd en zonder te comprimeren naar de bestemming kopieert.
Ten slotte kun je de back-up versleutelen, zodat er een wachtwoord nodig is om de gegevens te herstellen. De meeste mensen beschermen de toegang tot hun pc met een wachtwoord, maar vergeten dezelfde informatie op hun back-updrive te beschermen.
Automatische back-ups
De zwakste schakel in back-upbeheer blijft altijd de gebruiker, die vaak slordig en vergeetachtig is. Daarom is het veilig om deze taak volgens een bepaald schema te laten lopen. In het venster Job Start Interval regel je de planning van de back-uptaken. Met de optie Schedule backup to run automatically at fixed time laat je iedere dag of iedere week op een bepaald tijdstip een back-up maken.
Het is ook mogelijk om automatisch een reservekopie te laten maken bij het opstarten van het systeem als de computer uitstaat op de ingeplande tijd. Onderaan het venster verschijnt de samenvatting van alle instellingen. Controleer die even voordat je op Voltooien klikt. Zodra een back-up klaar is, ontvang je een melding in het systeemvak.
Back-up terugzetten
Als het noodlot heeft toegeslagen, zijn er vier manieren om je gegevens op een eenvoudige manier te herstellen. Je kunt het programma openen, dan selecteer je een eerder gemaakte back-up en gebruik je de knop Restore. Het programma zal altijd om een bevestiging vragen, want door deze actie overschrijft FileFort dezelfde bestanden op de harde schijf. Je kunt dezelfde opdracht uit het snelmenu halen als je met de rechtermuisknop op de gewenste back-uptaak klikt.
Is je systeem helemaal in de soep gedraaid, moet je zelfs FileFort Backup opnieuw installeren en is de takenlijst helemaal leeg? Dan navigeer je in het menu Filefort naar de opdracht Restore Backup File. Op die manier selecteer je de externe locatie van de reservekopie. Zo kun je de gegevens alsnog herstellen.
Overige opties
Stel dat je iedere nacht een snelle incrementele back-up wilt maken van de map Documenten op een externe harde schijf. Van je muziek wil je iedere week een reservekopie op Dropbox hebben en je persoonlijke foto’s wil je iedere dag back-uppen op Google Drive. Kortom: je wilt een combinatie maken van verschillende back-uptaken.
In de kolom Destination lees je waar de reservekopieën terechtkomen. Bij Schedule staat wanneer de taak is ingepland. De laatste kolom, Last Run, toont wanneer de taak voor het laatst werd uitgevoerd. Als je wilt dat alle taken meteen worden uitgevoerd zonder rekening te houden met de planning, dan gebruik je de opdracht Filefort, Backup All jobs.
Uiteraard kun je ook taken verwijderen, door er met de rechtermuisknop op te klikken en dan te kiezen voor Delete Job, of je gebruikt de rode knop in de knoppenbalk.
Onder het Help-menu (we bedoelen niet de Help-knop) zit de mogelijkheid om extra tools te installeren bij Install Optional Tools and Extras. Standaard staat Express Burn van NCH Software al aangevinkt, een programma voor Windows en de Mac om optische schijven te branden. Voor wie nog cd’s en dvd’s gebruikt, is dit dé manier om vanuit de back-uptool rechtstreeks schijfjes te branden.
Je kunt ook een ftp-client installeren, Classic FTP, en een tool om de snelheid van je pc te verbeteren en het register te optimaliseren, maar daar lopen we niet warm voor.
Tot slot houdt FileFort Backup een logboek bij van alle back-ups die het maakt. Zo’n logboek is een reeks tekstbestanden die allemaal slechts 1 kB groot zijn. Ze komen terecht in de map Gebruikersnaam\AppData\Roaming\NCH software\FileFort\Logs. Ook te vinden via het menu FileFort, View Logs. In zo’n log lees je precies wanneer een taak is gestart en of die opdracht succesvol is afgerond.