© PXimport

Back-upsoftware

Geplaatst: 24 augustus 2011 - 06:38

Aangepast: 16 november 2022 - 09:26

Edmond Varwijk

U weet natuurlijk allang dat back-uppen noodzakelijk is om uw documenten en foto's veillig te bewaren. Beschermd tegen malware, maar ook tegen hardwarefalen of gebruikersfouten. Bij fouten moet u kunnen terugvallen op een recente back-up van uw gegevens. Toch blijft het een ondergeschoven kindje. Een back-up maken is saai en soms ook lastig. Wij testen de nieuwste back-upprogramma's op bruikbaarheid en gebruiksgemak

We testen in dit artikel elf back-uppakketten van acht verschillende fabrikanten. Daarnaast geven we wat adviezen voor een goede back-up. Wilt u nog meer tips, lees dan ook het artikel 24 tips voor back-ups.

Voor de eeuwigheid

Er zijn verschillende media om een back-up op te maken. Houd bij de selectie van het back-upmedium vooral rekening met de hoeveelheid te back-uppen data. Voor gebruik thuis komen vooral de externe schijf (veelal usb), de usb-geheugenstick, de NAS en cd, dvd of blu-ray in aanmerking. Van de laatste is cd eigenlijk niet meer bruikbaar vanwege de te kleine opslagruimte. Dvd en zeker blu-ray kennen dit probleem minder. Een nadeel van dvd en blu-ray is de beperkte houdbaarheid van de datadrager en de kwetsbaarheid zowel voor verlies als voor schade. Dit geldt in extreme mate voor de usb-geheugenstick. Weliswaar snel en gebruiksvriendelijk, maar door het kleine formaat vele malen te kwetsbaar voor verlies en daarmee eigenlijk onbruikbaar voor een serieuze back-up. Blijft over de harde schijf. Deze is relatief goedkoop, kan nagenoeg eindeloos hergebruikt worden, biedt hoge lees- en schrijfsnelheid en is minder makkelijk te verliezen. Het mooiste is misschien wel een NAS met meerdere schijven tegelijk in een RAID-configuratie, dit is meer robuust.

Online versus thuis

Bij online back-uppen wordt de back-up bewaard op een server van de aanbieder van de online back-updienst. Die server staat dan veelal in een groot, professioneel ingericht datacentrum ergens in de wereld. De afhankelijkheid van internet en het risico dat bijvoorbeeld de gegevens worden gehackt, zijn daarbij risico's. Voordelen zijn dat de servers waarop de back-up staat professioneel worden beheerd en bijvoorbeeld voorzien zijn van RAID. Ook staat de back-up automatisch op een andere locatie dan de originele data. Online back-up wordt veelal als abonnement verkocht tegen een vergoeding gebaseerd op de hoeveelheid data, het aantal versies dat van een bestand wordt bewaard en de tijd dat een back-up bewaard blijft. Kies wel altijd voor het versleutelen van uw gegevens zodat hackers, maar ook de systeembeheerder van de servers waarop uw back-up staat, niet bij de gegevens kunnen. Vergeet niet het wachtwoord dat bij de versleuteling hoort, goed te bewaren.

Volume Shadow Copy Service (VSS)

Volume Shadow Copy (afgekort als VSS, van de bijbehorende Volume Shadow Copy Service) is een Windows-techniek om van een bestand dat in gebruik is toch een back-up te kunnen maken. Zonder VSS is dat niet mogelijk omdat het eerste programma dat het bestand gebruikt dit op slot zet (lockt) en het back-upprogramma dat als tweede komt, het dan niet kan benaderen. Ondersteuning van VSS is een duidelijke meerwaarde voor een back-upprogramma, omdat het bijvoorbeeld een back-up kan maken van e-mail terwijl Outlook gewoon geopend is. Hoewel VSS een standaard Windows-service is, ondersteunt niet elk back-upprogramma het. In de tabel op pagina 78 is te zien welke besproken programma's VSS ondersteunen.

Systeemherstel en data-back-up

Een aantal programma's in de test kan behalve gegevens back-uppen en herstellen, ook de systeempartitie back-uppen en herstellen in geval van een systeemfalen. Tot enkele versies geleden, waren deze functies nadrukkelijk van elkaar gescheiden. Maar het samenkomen van systeem- en databack-up in één programma kan prima uitwerken en een back-upprogramma van meer nut voor de gebruiker maken.

Een aantal programma's in de test vertaalt het maken van een back-up naar het synchroniseren van de bestanden op twee plekken. Hoewel gesynchroniseerde mappen prima voor gegevensherstel kunnen worden gebruikt, heeft synchronisatie altijd het risico in zich dat fouten ook gesynchroniseerd worden, of dat de synchronisatie per abuis van kopie naar origineel wordt gemaakt. Synchronisatie als back-up moet met meer omzichtigheid gebeuren dan een gewone veiligheidskopie.

Back-upformaat

Back-upsoftware kan de bestanden onveranderd laten of samenvoegen in een back-upbestand. In het eerste geval verbruikt de back-up meer ruimte, maar is herstel van een bestand erg eenvoudig en kan dit zonder de back-upsoftware worden uitgevoerd. Worden de bestanden door het back-upprogramma in een eigen bestandsformaat samengevoegd dan is veelal de betreffende back-upsoftware nodig om een bestand te herstellen.

Testprocedure

Wij wilden wel eens weten hoe gemakkelijk back-uppen kan zijn. Daarom hebben we een groot aantal back-upprogramma's geïnstalleerd op een pc met Intel i7-processor, 6 GB RAM en Windows 7 (64 bit) als besturingssysteem. Voor de back-up heeft de pc de beschikking over een LG BH08LS20 blu-ray-brander, twee extra interne schijven (geen RAID), een 1 TB Iomega Prestige usb-schijf en een QNAP 219 NAS in het netwerk met 2 TB opslagcapaciteit. Voor de installatie van een volgend back-upprogramma is de pc met behulp van een systeemimage teruggezet naar de oorspronkelijke situatie om zo een gelijke uitgangssituatie te hebben.

Windows Back-up

De functionaliteit van Windows Back-up verschilt tussen Windows XP, Vista en 7, en ook nog tussen de verschillende versies van de besturingssystemen. Met Windows 7 heeft de back-upfunctie in Windows een grote sprong voorwaarts gemaakt. Er is een duidelijke wizard die helpt de back-uplocatie en de te back-uppen gegevens te kiezen. Wie voor makkelijk gaat, kan volstaan met telkens Volgende te klikken. Windows Back-up ondersteunt interne en externe harde schijven, usb-geheugensticks, cd's en dvd's. Om een back-up op een netwerklocatie zoals een NAS te bewaren is de Windows Back-up-versie van Windows 7 Professional of Ultimate vereist. Home Premium, de meest verkochte versie van Windows 7, kan dit dus niet.

Systeemherstel is ook mogelijk maar niet in combinatie met usb-geheugensticks. Back-uppen met Windows Back-up kan via de Windows Taakplanner volledig geautomatiseerd worden. De back-up bestaat uit een hele reeks zip-bestanden die met de Windows Verkenner kunnen worden geopend en waaruit bestanden kunnen worden gekopieerd.

© PXimport

Een back-up bewaren op een NAS vereist de duurdere Windows 7 Professional of Ultimate.

Windows Back-up (Windows 7 Ultimate)

Prijs Gratis (bij aanschaf Windows)

Taal Nederlands

OS Windows 7 (ook in XP, Vista)

Oordeel 6/10

Pluspunten

Standaard in Windows

Back-up en systeemherstel

Duidelijk

Zip als back-upformaat

Nederlandstalig

Minpunten

Functieverschillen tussen Windows-versies

Geen back-up naar netwerklocatie in Windows Home Premium

Norton Ghost 15.0

Norton Ghost heeft een verleden als imaging-software, maar kan sinds enkele versies nadrukkelijk ook worden gebruikt voor het back-uppen van gebruikersbestanden. Net als bij Windows Back-up zijn systeemback-up en databack-up in één back-uptaak te verenigen. Na de installatie helpt een wizard de back-ups te configureren. Ghost heeft een duidelijke voorkeur voor opslag op een externe harde schijf. Deze wordt standaard geselecteerd en bij een andere keuze laat het programma een duidelijke waarschuwing zien. Cd, dvd en blu-ray worden wel ondersteund, evenals ftp. Handig om zo de back-up direct via internet op een andere locatie te plaatsen.

Voor dataherstel kan Ghost onder Windows worden gebruikt, voor systeemherstel start u de pc met de hersteldisk. De hersteldisk kan nu ook weer een back-up maken, een functie die Symantec (de maker van deze software) er eerder juist uithaalde. Ghost is alleen in het Engels verkrijgbaar en hanteert een afwijkende terminologie, zo heet een back-up een 'recoverypoint'. Dit bevordert het bevriend raken met het programma niet.

© PXimport

Norton heeft een duidelijke voorkeur voor de externe harde schijf voor het bewaren van de back-ups.

© PXimport

Het grote aantal opties in Ghost komt al snel overweldigend over.

Norton Ghost 15.0

Prijs € 69,99

Taal Engels

OS Windows XP/Vista/7

Oordeel 7/10

Pluspunten

Back-up en systeemherstel

Herstel én back-up mogelijk met bootdisk

Ftp-ondersteuning

Veel opties

Minpunten

Engelstalig

Afwijkend taalgebruik

Interface

Flex Backup & Synchronisatie (Standaard/Pro)

Anders dan de naam doet vermoeden, biedt Flex Backup & Synchronisatie alleen synchronisatie. Het heeft daarvoor wel heel veel functies aan boord en kan bijvoorbeeld in meerdere richtingen synchroniseren en op verschillende manieren omgaan met verplaatste of verdwenen bestanden. Versiebeheer en filtering zijn ook mogelijk, waarmee dit programma ook voor back-up gebruikt kan worden. Functionaliteit is ook niet het probleem van Flex Backup & Synchronisatie, de gebruiksvriendelijkheid wel. Zelfs wanneer de back-up- of herstel-wizard wordt gebruikt, zijn er te veel momenten waarop er veel te veel tekst en opties zijn. Wordt een taak bovendien bewerkt, dan is er helemaal een overdaad aan mogelijkheden, met de bijbehorende kans op gebruikersfouten.

De oplossing zal echt vereenvoudiging van de interface moeten zijn. Een hele verbetering zou zijn wanneer er niet constant gesproken wordt van 'een map links' en 'een map rechts' terwijl die in de vensters veelal niet naast maar onder elkaar staan. Bij de uitvoering van taken is het programma helaas ook niet foutvrij, het heeft ons ons althans niet behoedt voor het selecteren van foute instellingen. Hierdoor hebben we vaker dan bij de andere back-upprogramma's taken die niet of maar deels tot een goed einde komen. In de duurdere Pro-versie lukt het bijvoorbeeld ondanks ondersteuning van VSS, niet in alle gevallen een kopie te maken van een pst-bestand terwijl Outlook is geopend. Een back-up bewaren op cd, dvd en blu-ray is niet mogelijk, alleen de Pro-versie kan bestanden ook zippen.

© PXimport

Flex Back-up & Synchronisatie gebruikt in de helpteksten van de wizard, echte voorbeelden van de pc van de gebruiker.

© PXimport

Het previewvenster ziet er ineens heel anders uit dan de rest van Flex Back-up & Synchronisatie en is ook weinig overzichtelijk.

Flex Backup & Synchronisatie 1.00a

Prijs € 29,95

Taal Nederlands

OS Windows 98/XP/Vista/7

Oordeel 4/10

Pluspunten

Synchronisatie (dient ook als back-up)

Nederlandstalig

Minpunten

Interface

Geen systeemherstel

Werking niet foutloos

Geen ruimtewinst bij synchronisatie

Geen cd/dvd/blu-ray-ondersteuning

Flex Backup &Synchronisatie 1.00a Pro

Prijs € 49,95

Taal Nederlands

OS Windows 98/XP/Vista/7

Oordeel 4/10

Pluspunten

Synchronisatie (dient ook als back-up)

VSS-ondersteuning

Compressie

Encryptie

Nederlandstalig

Minpunten

Interface

Geen systeemherstel

Werking niet foutloos

Geen ruimtewinst bij synchronisatie

Geen cd/dvd/blu-ray-ondersteuning

Double Image 7.0

Double Image gebruikt synchronisatie voor back-up, waarmee u moet blijven uitkijken. Het programma is duidelijker in het gebruik dan Flex Backup & Synchronisatie, ondanks dat Double Image Engelstalig is. Het kent een duidelijkere scheiding tussen back-up en herstel (restore), waardoor het risico dat er 'de verkeerde kant' op gesynchroniseerd wordt, stukken kleiner is. Bij de extra opties vindt u onder meer de mogelijkheid paden wel of niet te herstellen, bestanden wel of niet te overschrijven, en bestanden die niet meer in de bron staan maar nog wel in het doel, te verwijderen. Back-uptaken kunnen bewaard worden en via de taakplanner uitgevoerd. Ten opzichte van de vorige versie is VSS-ondersteuning verdwenen maar dat zal in de 7.1-versie worden toegevoegd, zo laat hoofdontwikkelaar Bryant Kittelson ons weten.

© PXimport

De interface van Double Image is overzichtelijk en helpt de gebruiker de juiste keuzes te maken.

Double Image 7.0.28

Prijs $ 49,- (ca. € 31,-)

Taal Engels

OS Windows XP/Vista/7

Oordeel 6/10

Pluspunten

Synchronisatie (dient ook als back-up)

Duidelijke interface

Scriptable via command line

Compressie

Minpunten

Geen systeemherstel

Geen ruimtewinst bij synchronisatie

Geen VSS-ondersteuning

Nero BackItUp & Burn

Toch opmerkelijk dat een betaald product probeert de Ask-toolbar en zoekmachine te installeren. BackItUp & Burn bestaat uit Nero BackItUp, Nero Express, Nero RescueAgent en Nero ControlCenter. De laatste is de updatefunctie voor deze en eventuele andere Nero-software. Nero Express is de lite-versie van het brandprogramma Nero Burning ROM. Samen met de naam Nero maakt dit direct duidelijk dat de roots van dit pakket liggen in het branden van cd's en dvd's.

Nero heeft een automatische back-up die alle gegevens veilig opslaat op een externe schijf. Back-ups worden dan elke twee uur uitgevoerd en de laatste van de dag wordt bewaard, evenals de laatste van de week. Wie meer zeggenschap wil, kan bestanden of schijven selecteren en als aparte back-uptaak definiëren. De interface van Nero is, hoewel niet standaard voor Windows, toch zeer bruikbaar. Alle opties komen op het juiste moment. Bovendien zijn er mooie kleine opties zoals het uitschakelen van de pc na de back-up. Nero kan mappen synchroniseren, maar mist daarbij de functierijkdom van de andere synchronisatieprogramma's. Nero doet ook systeemherstel maar niet met de kwaliteit van bijvoorbeeld Acronis True Image. Het kan bijvoorbeeld geen image van het systeem maken anders dan via de reddings-cd.

© PXimport

De interface van Nero BackItUp & Burn is erg overzichtelijk alleen soms wat traag.

© PXimport

Nero BackItUp & Burn ondersteunt behalve optische media ook alle andere opslagmedia.

© PXimport

Let goed op, anders installeert u 'gratis' de Ask-toolbar en -zoekmachine.

Nero BackItUp & Burn

Prijs € 49,99

Taal Nederlands

OS Windows XP/Vista/7

Oordeel 7/10

Pluspunten

Duidelijk

Nederlandstalig

Synchronisatie, back-up en systeemherstel

Minpunten

Geen VSS-ondersteuning

Systeemback-up alleen via opstartschijf

Traag

Poging tot installeren Ask-toolbar

Acronis True Image Home 2011 (Standaard / Plus)

Kopers pesten bereikt bij Acronis met een 64-tekens lange licentiesleutel een nieuw hoogtepunt. Gelukkig stopt daarmee ook de onzin, want verder is True Image Home een topproduct. Het biedt data- en systeemback-up, ondersteunt VSS en kan ook een image maken van de systeempartitie terwijl de computer gewoon wordt gebruikt. Iets waar bijvoorbeeld Nero op strandt. In deze versie is vooral de interface aangepast en voor beginners ongetwijfeld vriendelijker gemaakt. Bestaande gebruikers zullen merken dat er vaak meer klikken nodig zijn dan voorheen. Ook is het ineens absurd lastig een back-up op een netwerklocatie te bewaren wanneer die locatie verborgen is gemaakt. Net als Nero kan ook True Image de computer en alle data volautomatisch beveiligen, met één klik wordt een eerste back-up gemaakt en wordt die daarna automatisch bijgewerkt. De uitleg over versiebeheer gebeurt grafisch en verduidelijkt meer dan elk ander programma in de test hoe het werkt. Middels de extra opties kan iedere back-uptaak precies zo worden ingesteld als gewenst. Het afsluiten van de pc na het voltooien van de back-up is daar een mooi voorbeeld van, opnieuw opstarten ontbreekt helaas.

Van True Image Home is voor het eerst ook de Plus-versie in het Nederlands verkrijgbaar. Deze versie voegt enkele geavanceerde functies toe zoals de mogelijkheid een systeemback-up op een andere computer te herstellen, ondersteuning voor dynamische schijven en de Windows PE-omgeving. Dit is uitsluitend interessant voor gevorderde gebruikers en voor een goede basis van back-up en herstel niet nodig.

© PXimport

Misschien wel de belangrijkste vernieuwing in de 2011-versie: de interface.

© PXimport

Een back-up bewaren op een verborgen netwerklocatie vergt wat doorzettingsvermogen.

Acronis True Image Home 2011

Prijs € 49,99

Taal Nederlands

OS Windows XP/Vista/7

Oordeel 8/10

Pluspunten

Duidelijk

Back-up en systeemherstel

Herstel én back-up mogelijk met bootdisk

Ftp-ondersteuning

Minpunten

Moeilijk verborgen shares te verbinden

Acronis True Image Home 2011 Plus

Prijs € 79,90

Taal Nederlands

OS Windows XP/Vista/7

Oordeel 7/10

Pluspunten

Duidelijk

Back-up en systeemherstel

Herstel én back-up mogelijk met bootdisk

Ftp-ondersteuning

Minpunten

Moeilijk verborgen shares te verbinden

Paragon Back-up & Recovery 10 (Home/Suite)

Bij Paragon Back-up & Recovery is het belangrijkste onderdeel voor back-up en herstel de Smart Back-up Wizard. Deze helpt u bestanden, mappen, schijven of partities te back-uppen of bijvoorbeeld al uw e-mail, mediabestanden of documenten. Dit deel van het product is goed verzorgd en werkt naar behoren en met ondersteuning van VSS. Het programma kent echter ook een ander gezicht, wat u tegenkomt zodra u overschakelt naar de geavanceerde weergave. Hierin zal menig gebruiker al snel de weg kwijtraken. Ook blijkt dat back-up en herstel maar een klein onderdeel is van dit programma. Andere functies die ineens beschikbaar komen, zijn onder meer het omzetten van de eigen pc in een virtuele machine, of een VMware-virtuele machine converteren naar een virtuele machine voor Microsoft. De vraag rijst al snel wat dergelijke functies doen in een Home-pakket, en waarom er niet minder functionaliteiten zijn zodat het een gemakkelijker programma is? Ondersteuning voor back-up naar cd, dvd of blu-ray is alleen onderdeel van de schijfback-up en niet van de bestandsback-up. Doordat de Home-versie al zo geavanceerd is, heeft de geavanceerde Suite-versie van Paragon Back-up & Recovery maar één extra functie die van belang is voor back-up. De Automated Back-up Policy kan zelf de back-ups bepalen en zo instellen dat u altijd uw data en uw pc kunt herstellen.

© PXimport

De SmartBack-up Wizard is hét onderdeel van Paragon Back-up & Recovery dat zich op databack-up richt.

© PXimport

Hier is databack-up en -herstel slechts een van heel veel functies en opties. Paragon Back-up & Recovery is ook in de Home-versie vooral voor de gevorderde gebruiker.

Paragon Back-up & Recovery 10 Home

Prijs € 29,95

Taal Engels

OS Windows 2000/XP/Vista/7

Oordeel 4/10

Pluspunten

Back-up en systeemherstel

Ftp-ondersteuning

Minpunten

Lastige interface

Databack-up bijzaak

Engelstalig

Paragon Back-up& Recovery 10 Suite

Prijs € 49,95

Taal Engels

OS Windows 2000/XP/Vista/7

Oordeel 5/10

Pluspunten

Back-up en systeemherstel

Ftp-ondersteuning

Automated Backup

Minpunten

Lastige interface

Databack-up bijzaak

Engelstalig

Cobian Back-up 10.1.1.816

Cobian Back-up is de enige freeware in de test. Het programma beperkt zich tot de - voor het maken van een databack-up - belangrijke zaken. Er kunnen meerdere back-ups gedefinieerd worden en vervolgens uitgevoerd. Het laatste kan individueel of samen met andere, en zowel handmatig als via de taakplanner. Cobian Back-up kan naar elk gewenst medium back-uppen behalve naar optische media. Gebruik in combinatie met packet writing geformatteerde schijven is wel mogelijk, maar wordt afgeraden. Het programma en zijn maker hebben een duidelijke voorkeur voor usb-schijven en netwerkopslag. Hoewel Cobian Back-up geen eigen back-upformaat heeft maar de bestanden per stuk naar de back-uplocatie kopieert, is het geen synchronisatieprogramma. Het beperkt zich standaard tot kopiëren in één richting, alleen via de geavanceerde instellingen is mirroring ook mogelijk. Om ruimte te besparen is compressie mogelijk met zip en 7-Zip. Cobian Back-up doet geen systeemherstel, wel versleuteling. Deze laatste functie is zeer uitgebreid maar niet het gemakkelijkste deel van het programma.

© PXimport

De werking van Cobian Back-up is helder, met voor elke back-up een taak en per taak in te stellen opties.

© PXimport

Tijdens een back-up is in het programmavenster te zien wat er gebeurt.

Cobian Back-up 10.1.1.816

Prijs Gratis

Taal Nederlands

OS Windows XP/Vista/7

Oordeel 6/10

Pluspunten

Gratis

Duidelijk

Ftp-ondersteuning

Nederlandstalig

Minpunten

Geen systeemherstel

Geen cd/dvd/blu-ray-

Ondersteuning

Conclusie

Een back-up maken is geen keuze, het is een plicht. De beste manier om het te doen is zo automatisch mogelijk, en - op de momenten dat er wel aandacht aan de back-up besteed wordt - zo duidelijk mogelijk. Programma's zoals die van Paragon vallen daarom af: ze zijn te complex. Zeker voor de Home-editie had men veel meer moeten nagaan welke behoefte de gebruiker heeft, en niet hoeveel functies men zelf in één pakket kan stoppen. De winnaar van deze test is Acronis met True Image Home, dat systeem- en databack-up doet in een goede Nederlandse vertaling en daarbij prettig in het gebruik is. Gebruikers van Windows 7 Professional en Ultimate kunnen veelal toe met Microsoft's eigen Windows Back-up terwijl het gratis Cobian Back-up voor iedereen een alternatief is en daarom ons keurmerk Redactie TIP verdient.

© PXimport

Deel dit artikel
Voeg toe aan favorieten