In 14 stappen je ondertiteling op orde
Er is niets frustrerender dan een film of serie kijken om vervolgens tot de ontdekking te komen dat de ondertiteling niet gelijk loopt met het geluid of misschien wel helemaal ontbreekt. Gelukkig zijn er heel veel manieren om de ondertiteling naar je hand te zetten.
Stap 1 - Ondertiteling downloaden
Het voorkomen van frustraties op het gebied van ondertiteling, begint uiteraard met het downloaden van de juiste ondertitels. En dat begint op z'n beurt weer met het downloaden van de goede bestanden voor films en series. Het loont namelijk de moeite om alvast te kijken naar de ondertiteling wanneer je de betreffende film of serie downloadt. Kijk naar de bestandsnaam van de ondertiteling en zoek daar het bijpassende videobestand bij, dat is namelijk eenvoudiger dan andersom. Zo voorkom je ook dat audio en ondertitels niet gelijk lopen.
Stap 2 - Ondertiteling downloaden met software
Je kunt handmatig gaan zoeken naar ondertitels (of beter nog, films en series downloaden waar de ondertitels al bij zitten), maar als dat niet lukt kun je natuurlijk ook software het werk voor je laten doen. Een superhandig (en gratis) programma daarvoor is Sublight. Het enige wat je bij dit programma hoeft te doen, is te selecteren voor welk videobestand je een ondertitel zoekt, waarna de bijpassende ondertitel wordt gezocht. Het ondertitelbestand wordt ook gescand op inhoud in verband met de synchronisatie en direct in dezelfde map geplaatst als het videobestand, met dezelfde naam. Als er überhaupt ondertitels bestaan voor deze film of serie zal dit programma ze vinden.
Met Sunlight vind je heel eenvoudig de juiste ondertitels bij je film of serie.
Stap 3 - Controleren
Wanneer je klaar bent om aan je televisieavondje te beginnen, heb je natuurlijk geen zin om nog van alles te moeten aanpassen. Een belangrijke tip is daarom: controleer de ondertitels direct wanneer je ze gedownload hebt. De makkelijkste manier is door even de Windows Media Player of het programma VLC te openen, om te zien of de ondertiteling überhaupt wordt afgespeeld. Spoel wel even een stukje door, want zelfs als de ondertiteling in het begin gelijk loopt, kan het zijn dat het verderop in de video ineens uit 'sync' raakt. Daar kun je beter direct achter komen, dan halverwege tijdens de film of serie.
Stap 4 - Hernoemen
Wanneer de ondertiteling niet wordt weergegeven bij het afspelen van de video, kan dit natuurlijk liggen aan de instellingen van je mediaspeler, maar voor je dát allemaal gaat nalopen, is het verstandig om eerst even te kijken of het bestand met je ondertitel wel de juiste naam heeft. Wil een ondertitel namelijk kunnen werken, dan dient het bestand precies dezelfde naam te hebben als het videobestand en daarnaast ook nog eens in dezelfde map te staan. De reden hiervoor is dat apparatuur doorgaans niet zo heel intelligent is en alleen maar kijkt: is er een ondertitelbestand of niet?
De film en de ondertitel moet dezelfde naam hebben.
Stap 5 - Inbakken (01)
Wanneer je ondertiteling wel werkt op je computer, maar niet zodra je deze streamt naar je televisie, dan kan het zijn dat je televisie dit niet ondersteunt. Gelukkig hoef je het zelfs dan niet zonder ondertiteling te doen. Het is namelijk mogelijk om de ondertiteling letterlijk samen te voegen met de video, waardoor het dus onderdeel wordt van de video zelf. Er zijn talloze programma's waarmee dit kan, maar het eerdergenoemde VLC is een heel handige. Klik in VLC op Extra > Voorkeuren en vervolgens op het tabblad Ondertitels > OSD. Hier kun je allerlei instellingen aanpassen, zoals de kleur en het lettertype.
Stap 6 - Inbakken (02)
Ben je tevreden met je instellingen, sluit het venster Voorkeuren dan af en klik bovenin op Media > Converteren/opslaan. Klik op de knop Toevoegen aan de rechterkant om het videobestand toe te voegen waarin je de ondertitels wilt opnemen. Vink de optie Ondertitelbestand gebruiken aan en klik op de knop Bladeren om het ondertitelbestand erbij te zoeken. Zorg uiteraard wel dat je de ondertitels goed gecontroleerd hebt, want als ze eenmaal ingebakken zijn, kun je ze niet uitzetten wanneer ze niet gelijk lopen. Vervolgens klik je op Converteren/opslaan. Het resulterende bestand bevat nu zowel de video áls de ondertitel (die zijn niet meer te scheiden).
Stap 7 - MKV-ondertitels bewerken (01)
Het is niet áltijd zo dat ondertitels als los tekstbestand in een map staan. In het geval van MKV-bestanden zijn de ondertitels opgenomen in het bestand. MKV kun je zien als een soort zip-bestand. Ofwel een containerbestand. Helaas wil dat niet altijd zeggen dat deze ondertitels goed zijn. Gelukkig kun je ook deze ondertitels fiksen. Eerst dien je het bestand te uit te pakken, wat we 'demuxen' noemen, met een programma genaamd MKVExtract. In de map die je opgeeft in dit programma, komen onder meer het videobestand en het ondertitelbestand te staan. Je kunt deze dan bewerken zoals beschreven in stap 9.
Stap 8 - MKV ondertitels bewerken (02)
Wanneer je de ondertitel hebt gefikst of veranderd, dien je het geheel weer te comprimeren tot een MKV-bestand, wat we 'muxen' noemen. Dit doe je met een programma genaamd MKVToolNix. In dit programma klik je op Add source files onderin, waarbij je de inhoud van de gedemuxte (uitgepakte) MKV selecteert. Vervolgens vul je een naam in voor het uiteindelijke bestand in het veld Uitvoer bestand onderin en klik je op Start samenvoegen. Het resultaat is wederom een .mkv-bestand, maar ditmaal met de ondertitels die je hebt gecorrigeerd. Overigens zeggen we er direct bij dat MKV het bestandstype is dat door lang niet alle apparaten wordt ondersteund.
MKVToolNix laat je 'muxen'.
Stap 9 - Synchroniseren
Wat te doen als geluid en ondertiteling niet gelijk lopen? Dit kun je verhelpen met een programma genaamd Subtitle Workshop. Klik op File > Load subtitle om een ondertitelbestand te openen en op Movie > Open om het bijbehorende videobestand te openen. Schat in hoe ver de ondertiteling voor of achterloopt. Druk nu op Ctrl+D en klik op "+" om de ondertiteling later weer te geven en op "-" om de ondertiteling eerder weer te geven. In het veld daarnaast geef je aan hoeveel (mili)seconden je wilt schuiven. Klik op File > Save om de ondertitels op te slaan.
Met Subtitle Workshop time je je ondertiteling.
Asynchroon
Het schuiven met ondertiteling is een eenvoudige klus wanneer het geheel niet synchroon loopt, bij bijvoorbeeld een film, simpelweg omdat alles evenredig uit sync loopt. Gaat het echter om series waar reclameblokken uit zijn geknipt, dan kan het aanzienlijk meer werk zijn, omdat de ondertiteling geleidelijk meer uit sync gaat lopen (omdat de ene 'ripper' meer materiaal wegknipt dan de ander). Je kunt dat oplossen door alles handmatig aan te passen, maar een beter ondertitelingsbestand zoeken is waarschijnlijk makkelijker.
Ondertiteling synchroon laten lopen kan eenvoudiger zijn bij films dan bij series.
Stap 10 - Converteren
Je zou denken dat er één standaard bestandstype is voor het opslaan van ondertitels. Dat zou heel fijn zijn, maar helaas is niets minder waar. Ondertitels kunnen zijn opgeslagen in bestanden met extensies als .srt, .stl, .scc, .sub, enzovoort. Daar heb je meestal niet zoveel mee te maken, tenzij een bepaald apparaat waarnaar je wilt streamen bijvoorbeeld alleen .srt-bestanden kan lezen, terwijl jij een ondertitel hebt met de extensie .sub. Dan is het goed om te weten dat Subtitle Workshop dit eenvoudig voor je kan omzetten. Open je ondertitelbestand zoals omschreven in stap 9, klik op File > Save as en kies het bestandstype van je keuze.
Subtitle Workshop laat je ondertitels ook converteren.
Stap 11 - Converteren naar 3D
Maar hoe zit het dan als je een 3D-film hebt gedownload en je wilt de subtitels daar optimaal voor weergeven (wellicht zelfs met diepte)? In dat geval moet je hier zijn. Je uploadt je ondertitelbestand (dit moet wel een .srt zijn), kiest een taal en geeft aan wat voor 3D-video-indeling je gebruikt: SBS (Side by Side) of TAB (Top and Bottom). Vervolgens kies je een uitvoerextensie, bepaal je hoe je ondertitel eruit moet komen te zien en klik je op Convert Subtitle. Zo voorkom je dat tweedimensionale ondertitels je driedimensionale ervaring verpesten.
3D-ondertitels maken met Subtitle3D.
Stap 12 - Rippen
Als je je video's niet downloadt, maar wilt rippen van je eigen dvd-collectie, dan is het héél makkelijk om goede ondertitels te krijgen (immers, die staan al op de dvd). Download het gratis programma HandBrake. Plaats de te rippen dvd in de dvd-lade en klik op het tabblad Subtitles. Selecteer de gewenste taal en klik op Burned in om de ondertitels 'in te bakken' of klik op Closed Captions om ze als losse ondertitelbestanden op te slaan. Het enige dat je nu nog hoeft te doen, is klikken op Start en te wachten.
Met HandBrake rip je eenvoudig ondertitels van je dvd's.
Stap 13 - Ondertitels op niet-compatibele tv's
Bij de meeste smart-tv's is het mogelijk om de content rechtstreeks naar de televisie te streamen, inclusief ondertitels. Echter, daarbij ben je soms wel beperkt als het gaat om bestandsformaten. Zo worden niet alle ondertitelbestanden altijd herkend en hebben sommige tv's nog altijd moeite met het streamen van MKV (de video toont wel, de ondertitels niet). In dit soort gevallen raden we je aan om voor 35 euro een Google Chromecast te kopen, dan ben je veel flexibeler als het om ondertitels gaat.
Google Chromecast laat je films en series streamen naar 'domme' televisies.
Stap 14 - Ondertitels op Netflix
Tot slot nog even een andere frustratie op ondertitelgebied. De ondertitels op Netflix lopen natuurlijk altijd synchroon, maar helaas zijn ze niet altijd heel duidelijk. Wat lang niet iedereen weet, is dat je dit eenvoudig kunt aanpassen, maar dit kan alleen op je desktop. Log in op www.netflix.com, klik op je profielfoto en vervolgens op Mijn account en dan onderin op Weergave van ondertitels. Je kunt een lettertype kiezen, tekstkleur, achtergrondkleur, maar ook lettergrootte. Dat kan je kijkervaring op Netflix aanzienlijk verbeteren.
Ook in Netflix kun je je ondertitels optimaliseren.