Creative Commons: Hoe vind je makkelijk rechtenvrij beeldmateriaal?

© PXimport

Creative Commons: Hoe vind je makkelijk rechtenvrij beeldmateriaal?

Geplaatst: 2 december 2014 - 13:27

Aangepast: 24 november 2022 - 11:09

Daan Doedens

Het internet staat vol met foto's, illustraties en ander artistiek werk. Veel van die beelden vallen onder het auteursrecht. Het is daarom niet toegestaan het beeld zonder toestemming van de eigenaar te gebruiken. Creative Commons schiet te hulp, en wij laten zien hoe je aan rechtenvrij beeld komt.

Of je nu een blogger bent, een eigen website beheert of gewoon nu en dan een plaatje op Facebook zet, je hebt altijd te maken met de auteursrechten op de afbeelding die je wil plaatsen. Creative Commons is een goede manier om ervoor te zorgen dat je dat zonder problemen en verrassingen achteraf kan doen. Lees ook: Aan de slag met GIMP als gratis alternatief voor Photoshop.

Creative Commons (CC), bedacht in 2001 door de Amerikaan Lawrence Lessig, is een licentie die als doel heeft het auteursrecht of copyright een kleinere rol te laten spelen bij het gebruik van beeldmateriaal. Een foto van een grote nieuwssite mag je nog steeds niet zomaar op een andere nieuwssite zetten, maar op kleinere schaal is dat lang niet altijd erg. Met Creative Commons wordt geregeld op welke manier en onder welke voorwaarden je beeldmateriaal mag gebruiken.

 

© PXimport

Toepassingen

Een van de bekendste organisaties die op grote schaal gebruikmaken van Creative Commons, is Wikipedia, en dan vooral het onderdeel Wikimedia Commons. De encyclopedie beschikt over ruim 22 miljoen afbeeldingen die, onder een of meerdere van de hieronder genoemde voorwaarden, verspreid mogen worden - zoals het hoort bij een vrije encyclopedie.

Ook Flickr is gebaseerd op de licentie. De fotodienst heeft een verzameling van bijna zestig miljoen afbeeldingen die onder naamsvermelding op elke manier gebruikt, gekopieerd en bewerkt mogen worden. Andere bekende organisaties die het auteursrecht op beeldmateriaal minder belangrijk maken zijn bijvoorbeeld Google, Al Jazeera en de website van het Amerikaanse Witte Huis.

Voorwaarden

Er bestaan vier basiskenmerken die bepaalde restricties opleggen aan het gebruik van beeldmateriaal. De meeste vrije vorm van Creative Commons is Naamsvermelding. Dat houdt in dat vrijwel alles met het beeld gedaan mag worden, tot commercieel gebruik en aanpassingen aan toe, mits de naam van de originele maker of rechthebbende wordt vermeld. Niet-commercieel beeld mag onder vermelding van de eigenaar ook aangepast worden, maar mag niet op een commerciële website terechtkomen.

Geen afgeleide werken legt ook restricties op als het gaat om het bewerken van beeld. Kopiëren en gebruiken is toegestaan, maar wel in originele staat. Tot slot is er Gelijk delen. Die regel moet ervoor zorgen dat zelfs ná aanpassing en distributie van beeldmateriaal de originele Creative Commons-regel blijft gelden. Op die manier kan niemand beeldmateriaal 'stelen' door het aan te passen en er een zwaardere restrictie op te zetten. Ook een combinatie van deze vier is mogelijk.

Gebruik

Wil je rechtenvrije foto's gebruiken? Binnen Google en Flickr kun je uitgebreid zoeken op materiaal dat binnen de Creative Commons-licentie valt. Zo kun je altijd aan beeld van hoge kwaliteit komen, zonder dat je bang hoeft te zijn dat je door de maker op de vingers wordt getikt of zelfs wordt aangeklaagd. In een wereld waarin het vrije internet niet altijd even vrij is, is dat geen overbodige luxe.

Deel dit artikel
Voeg toe aan favorieten