Zo zet je je eigen vpn-server op

© PXimport

Zo zet je je eigen vpn-server op

Geplaatst: 16 januari 2020 - 08:04

Aangepast: 24 november 2022 - 13:47

Toon van Daele

Vpn-servers kom je vooral tegen in de bedrijfswereld: werknemers kunnen hiermee onderweg of vanuit huis op een veilige manier het bedrijfsnetwerk op. Toch kan een vpn-server ook handig van pas komen wanneer je zelf onderweg bent en veiliger het internet op wilt, of bestanden op je thuisnetwerk wilt benaderen.

Tip 01: Vpn-protocollen

Er zijn heel wat vpn-diensten en sommige kun je zelfs zonder al te veel beperkingen ook gratis gebruiken, zoals ProtonVPN. Via clientsoftware op je mobiele apparaat of computer maak je dan verbinding met een van de aangeboden vpn-servers, waarna je via zo’n server verder het internet op kunt.

De insteek van dit artikel is ambitieuzer: we gaan binnen ons thuisnetwerk een eigen vpn-server opzetten. Vpn staat voor virtual private network (in het Nederlands ook wel virtueel particulier netwerk) en dat houdt in dat je netwerken met elkaar verbindt die fysiek van elkaar gescheiden zijn. Zo’n verbinding loopt normaliter via internet en dat is niet bepaald de veiligste omgeving. Daarom ook wordt alle dataverkeer via zo’n vpn-verbinding versleuteld: er wordt als het ware een virtuele tunnel tussen beide netwerken gemaakt.

Er zijn verschillende vpn-protocollen beschikbaar, waaronder pptp, sstp, ikev2, l2tp/ipsec, OpenVPN en WireGuard. De laatste is veelbelovend, maar nog volop in ontwikkeling en vooralsnog niet breed ondersteund. Wij kiezen hier voor OpenVPN omdat het opensource is, stevige versleuteling heeft en beschikbaar is op bijna alle platformen.

Op dit moment wordt OpenVPN nog steeds als het betere vpn-protocol gezien

-

Router

Desnoods voeg je OpenVPN-serverfunctionaliteit aan je router toe met behulp van de firmware van DD-WRT.

© PXimport

Tip 02: Installatie op een nas

We tonen eerst hoe je een OpenVPN-server installeert op een nas. Bekende nas-producenten als QNAP en Synology bieden een eigen app voor het toevoegen van een vpn-server. We bekijken hoe je dat aanpakt op een Synology-nas met een recente versie van DiskStation Manager (DSM). Maak alvast verbinding met de webinterface van DSM, standaard is het adres <ip-adres>:5000 of <ip-adres>:5001.

Open het Package Center, ga bij Alle pakketten op zoek naar de app VPN Server en klik hier op Installeren. Na de installatie klik je op Openen: de server kan met enkele vpn-protocollen overweg, in de lijst staan PPTP, L2TP/IPSec en OpenVPN. In principe kunnen die zelfs tegelijkertijd actief zijn, maar wij beperken ons tot OpenVPN-protocol. Klik op OpenVPN en plaats een vinkje bij OpenVPN-server inschakelen. Stel een virtueel intern ip-adres in voor je vpn-server. Standaard staat dit ingesteld op 10.8.0.1, wat maakt dat de vpn-clients in principe een adres tussen 10.8.0.1 en 10.8.0.254 zullen ontvangen. Je kunt kiezen uit een ip-bereik tussen 10.0.0.1 en 10.255.255.1, tussen 172.16.0.1 en 172.31.255.1 en tussen 192.168.0.1 en 192.168.255.1. Zorg er wel voor dat het bereik niet overlapt met ip-adressen die momenteel in je lokale netwerk worden gebruikt.

Tip 02 De OpenVPN-server op je nas inschakelen is niets meer dan een vinkje plaatsen.

© PXimport

Op sommige nas-apparaten heb je een OpenVPN-server zó geïnstalleerd

-

Tip 03: Protocolkeuze

In hetzelfde configuratievenster leg je ook het maximale aantal gelijktijdige verbindingen vast, evenals de poort en het protocol. Standaard is de poort 1194 en het protocol UDP en dat voldoet normaal gesproken prima. Heb je al een andere service op die poort draaien, dan stel je uiteraard een ander poortnummer in.

Verder, je kunt ook tcp kiezen in plaats van udp. Tcp heeft ingebouwde foutcorrectie en controleert of elke bit goed is aangekomen. Dat zorgt voor meer verbindingsstabiliteit, maar gaat net iets trager. Udp is daarentegen een ‘stateless protocol’ zonder foutcorrectie, wat het geschikter maakt voor streamingdiensten, waarbij het wegvallen van een aantal bits doorgaans minder erg is.

Ons advies: probeer het eerst met het udp. Eventueel kun je achteraf gaan experimenteren en bijvoorbeeld tcp-poort 8080, of zelfs de https-poort 443 kiezen omdat die doorgaans minder snel door een (bedrijfs)firewall worden geblokkeerd. Houd er rekening mee dat je bij de instellingen voor portforwarding ook het gekozen protocol nog moet instellen (zie tip 5).

De overige opties van het configuratievenster kun je normaal gesproken ongemoeid laten. Bevestig je keuzes met Toepassen.

Tip 03 Standaard gebruikt OpenVPN het udp-protocol, maar je kunt ook tcp instellen.

© PXimport

Tip 04: Export configuratie

Onderaan het venster vind je de knop Configuratie exporteren. Hiermee exporteer je een zip-bestandje dat uitgepakt zowel een certificaat (.crt) als een configuratieprofiel (.ovpn) oplevert. Het ovpn-bestand heb je nodig voor je OpenVPN-clients (zie ook tips 6 tot 8). Open het ovpn-bestand met het programma Kladblok. Vervang in de (derde) regel de aanduiding YOUR_SERVER_IP in remote YOUR_SERVER_IP 1194 door het externe ip-adres van je router en de aanduiding 1194 door de poort die je in het OpenVPN-configuratievenster had ingesteld. Een snelle manier om dit externe ip-adres te achterhalen is wanneer je vanaf je interne netwerk naar een site als www.whatismyip.com gaat (zie kader ‘Ddns’). Overigens mag je dit ip-adres ook vervangen door een hostnaam, zoals dat van een ddns-dienst (zie zelfde kader).

Wat verder in het ovpn-bestand zie je de regel #redirect-gateway def1. Hier verwijder je het hekje, dus redirect-gateway def1. Deze optie zorgt ervoor dat in principe al het netwerkverkeer langs de vpn wordt omgeleid. Mocht dit problemen geven, dan zet je de oorspronkelijke regel terug. Meer informatie hierover (en over andere technische kwesties van OpenVPN) vind je hier.

Sla het bewerkte bestand met dezelfde extensie op.

Tip 04 Je moet wel een paar kleine aanpassingen in het OpenVPN-profielbestand maken.

© PXimport

Ddns

Ddns lost het probleem op van een lastig te onthouden en mogelijk wisselend ip-adres.

© PXimport

Tip 05: Portforwarding

Er verschijnt een bericht dat je de instellingen voor portforwarding en van de firewall met betrekking tot de ingestelde poort moet controleren (standaard dus 1194 udp).

We beginnen met de firewall. Het is de bedoeling dat je de OpenVPN-server via udp-poort 1194 benadert en dan moet je wel zeker zijn dat je firewall die poort niet blokkeert. Je vindt de firewall op je nas via Configuratiescherm / Beveiliging / tabblad Firewall. Bij de ingeschakelde firewall controleer je via de knop Regels bewerken of de bewuste poort niet is vergrendeld. Dit geldt trouwens ook voor de firewall op je router, mocht die zijn ingeschakeld.

Het begrip portforwarding is complexer. Wanneer je van buiten je interne netwerk je OpenVPN-server wilt bereiken, zul je via het publieke ip-adres van je router moeten gebruiken. Wanneer je via dit ip-adres een aanvraag doet voor een OpenVPN-verbinding met udp-poort 1194, dan moet je router wel weten naar welke machine hij de aanvraag voor dat poortverkeer moet doorsturen en dat is in ons geval het interne ip-adres van je nas.

Raadpleeg de handleiding van je router om uit te vogelen hoe je portforwarding goed instelt of bezoek https://portforward.com/router voor meer instructies.

Over het algemeen gaat het zo: meld je aan bij de webinterface van je router, ga op zoek naar een (sub)rubriek als Port forwarding en voeg een item met de volgende informatie toe: naam toepassing, ip-adres van de nas, interne poort, externe poort en protocol. Dat zou bijvoorbeeld het volgende kunnen worden: OpenVPN, 192.168.0.200, 1194, 1194, UDP. Bevestig je wijzigingen.

Tip 05 In de instellingen van je router stuur je de OpenVPN-poort door naar het interne ip-adres van je nas.

© PXimport

Wellicht vergt je OpenVPN-server nog enig sleutelwerk aan firewall en router

-

Aparte OpenVPN-server

Het opzetten van een OpenVPN-server via Windows of Linux verloopt grotendeels via de opdrachtregel.

© PXimport

Tip 06: Profiel mobiele client

Het opzetten van een OpenVPN-server is een eerste stap, maar daarna moet je vanaf een of meerdere vpn-clients (zoals je laptop, telefoon of tablet) verbinding naar de server maken. We beginnen met het verbinden van een mobiele client.

Voor zowel iOS als Android werkt het opzetten van een verbinding het makkelijkste met een OpenVPN-client-app als het gratis OpenVPN Connect. Je vindt deze app in de officiële app-stores van zowel Android als Apple.

We nemen Android als voorbeeld. Download en installeer de app. Voordat je de app start, zorg je er eerst voor dat het ovpn-profielbestand op je mobiele apparaat staat (zie tip 4). Desnoods doe je dat via een omweg via een dienst als WeTransfer of een cloudopslagdienst als Dropbox of Google Drive. Start OpenVPN Connect op en kies OVPN Profile. Bevestig met Toestaan, verwijs naar het opgehaalde VPNconfig.ovpn-bestand en selecteer Import. Wil je naderhand nog extra profielen toevoegen, dan kan dat eenvoudigweg via het plus-knopje.

Tip 07: Client verbinden

Geef een geschikte naam aan je vpn-verbinding en vul de juiste gegevens in bij Username en Password. Deze inloggegevens moeten uiteraard toegang hebben tot je vpn-server, op de Synology-nas open je bij VPN Server de rubriek Rechten en plaats je naast de beoogde gebruiker(s) een vinkje bij OpenVPN. Eventueel kies je ervoor het wachtwoord te laten onthouden, als je dat veilig genoeg acht. Bevestig met Add. Het profiel is toegevoegd, tik het aan om de verbinding te starten.

De app klaagt er wellicht over dat het profielbestand niet over een client-certificaat beschikt (wel een server-certificaat), aangezien een Synology-nas dat niet zomaar genereert. Dat is weliswaar iets minder veilig omdat niet wordt geverifieerd of het om een geautoriseerde client gaat, maar je hebt natuurlijk wel de gebruikersnaam en het wachtwoord nodig om daadwerkelijk toegang te krijgen. Je kunt hier dus Continue kiezen. Als het goed is, wordt de verbinding even later opgezet. Dat merk je onder meer aan het sleutelicoontje bovenaan het startscherm.

Tip 07 Via een statusvenster zie je de dataoverdracht van je OpenVPN-verbinding.

© PXimport

Tip 08: Windows-client

Voor Windows download je de Windows 10-installer van OpenVPN GUI, er is ook een versie voor Windows 7 en 8(.1). Installeer de tool. Ben je van plan ook een OpenVPN-server in Windows te installeren (zie kader ‘Aparte OpenVPN-server’), plaats dan tijdens de installatie een vinkje bij EasyRSA 2 Certificate Management Scripts. Laat desgevraagd ook toe dat er een TAP-driver wordt geïnstalleerd.

Na afloop vind je het pictogram OpenVPN GUI op je bureaublad. Zo niet, dan start je het programma op vanuit de standaard installatiemap C:\Program Files\OpenVPN\bin. De installatie zou ervoor moeten zorgen dat je de tool niet als administrator hoeft op te starten. Is dat om wat voor reden dan ook niet gelukt, klik dan met rechts op het programmabestand en kies alsnog Als administrator uitvoeren.

Wijs het programma de weg naar je ovpn-profielbestand (zie tip 4). Klik met rechts op het pictogram van OpenVPN GUI in het systeemvak van Windows en kies je Bestand importeren, waarna je VPNConfig.ovpn-bestand selecteert. In ditzelfde menu klik je vervolgens op Verbinden en vul je de benodigde inloggegevens in. In het statusvenster kun je het opzetten van de vpn-verbinding volgen en lees je onderaan ook het toegewezen ip-adres af.

Loop je tegen problemen aan, klik dan in het menu op Logbestand weergeven. Standaard start de OpenVPN-dienst samen met Windows op: dat regel je via Instellingen, op het tabblad Algemeen. Controleer ook dat je firewall de verbinding niet blokkeert.

Tip 08 De OpenVPN-client voor Windows heeft de verbinding tot stand gebracht.

© PXimport

Deel dit artikel
Voeg toe aan favorieten
ID.nl logo

ID.nl, onderdeel van Reshift BV, is in 2022 gestart en uitgegroeid tot de meest toonaangevende en complete consumentensite van Nederland. Het doel van ID.nl is om de consument te helpen met alle technologie die hoort bij het dagelijks leven: van smart-health-meters tot e-bikes, van warmtepompen tot zonnepanelen - en alles daar tussenin!

Duidelijk, betrouwbaar en onafhankelijk: ID.nl maakt moeilijke dingen makkelijk.

Contact

ID.nl

Nijverheidsweg 18

2031 CP Haarlem

info@id.nl

Telefoon: 023-5430000