Eigen cloudserver beheren en bestanden delen met Syncthing
Wanneer je je persoonlijke bestanden niet toevertrouwt aan de clouddiensten van bedrijven als Google en Microsoft, dan kun je ook een eigen cloudserver beheren. Je weet dan zeker dat alleen jij toegang daartoe hebt. We leggen uit hoe dit werkt met de software Syncthing.
De website van SyncThing benadrukt zowel het open karakter (onder meer dankzij het open Block Exchange Protocol en de beschikbare broncode als de veiligheid van het serverpakket (geen centrale server, uitsluitend tls-transfers en geauthentiseerde nodes).
Het pakket is multiplatform en ondersteunt onder meer Linux, macOS, FreeBSD en Windows. Op de downloadpagina vind je eenvoudige instructies voor de installatie van Debian/Ubuntu-pakketten. Bovendien zijn er onofficiële Syncthing-apps voor nas-apparaten beschikbaar, waaronder QNAP en Synology.
SyncThing downloaden en installeren
Wij gaan aan de slag met de 64bit-variant voor Windows. De installatie is eenvoudig: pak het zip-bestand uit en start syncthing.exe op. Even later is de webserver actief op http://localhost:8384. Als het goed is, is de beheermodule standaard ingesteld op Dutch.
Wanneer je het bijbehorende venster van de opdrachtprompt opent, merk je dat Syncthing een certificaat en sleutel creëert voor verbinding via https (in C:\Users\<accountnaam>\AppData\Local\Syncthing). Die kun je eventueel vervangen door pem-bestanden van je eigen certificaat. Van de bestanden cert.pem en key.pem blijf je beter af, want die zijn met het oog op synchronisatie nodig voor het apparaat-id.
Beantwoord de vraag of je geanonimiseerde gebruikersstatistieken wilt versturen naar https://data.syncthing.net. Via Instellingen kun je ook de gui afschermen met een inlog: open het tabblad GUI en vul een GUI-gebruikersnaam en GUI-wachtwoord in.
Mappen beheren
Op het openingsscherm vind je wat statistische informatie terug, waaronder de Download- en Uploadsnelheid. Je ziet hier ook dat je Default Folder niet gedeeld is. Het is nu de bedoeling dat je een map aanduidt die je met andere Syncthing-apparaten wilt delen. Druk daarvoor in het beheervenster op de knop +Map toevoegen. Vul een gepast Maplabel en het pad naar die map in. Dit laatste kan overigens ook een unc-pad naar een netwerkshare zijn (bijvoorbeeld \\clientpc\media).
Zodra je bevestigt met Opslaan, begint Syncthing de mapinhoud te scannen en te indexeren (standaard in C:\Users\<gebruikersnaam>\AppData\Local\Syncthing\index[…].db).
Wanneer je na afloop van de scan op Niet gedeeld klikt, krijg je statusinformatie over deze map. Klik op Bewerken om het maplabel te wijzigen of kies Verwijderen als je die map liever uit Syncthing haalt. Op deze manier kun je eventueel ook Default Folder verwijderen of de Maplocatie ervan aanpassen.
De map staat weliswaar klaar, maar je moet nog wel aangeven met welke apparaten je die wilt delen. Selecteer hiervoor de map en kies Bewerken. Op het tabblad Delen plaats je een vinkje bij de apparaten die je daadwerkelijk toegang wilt verschaffen.
We kunnen ons voorstellen dat je bijvoorbeeld ook vanaf een mobiel apparaat wilt synchroniseren. We nemen een Android-smartphone als voorbeeld (voor iOS is er helaas nog geen officiële app).
Installeer eerst de Syncthing-app op je toestel; die vind je in de officiële Play Store en op F-Droid. Bevestig met Machtiging verlenen / Toestaan (2x). Je geeft Syncthing hiermee toestemming om lokale data te benaderen en op (geselecteerde) wifi-netwerken te draaien. Geef aan of Android de batterij-optimalisatie ook voor Syncthing mag activeren, zodat de app niet continu op de achtergrond tracht te synchroniseren.
Tik vervolgens het hamburgerknopje aan en kies Apparaat-ID tonen. Noteer het id of verzend het via de deelknop. Open ook de rubriek Instellingen / Uitvoervoorwaarden en geef aan wanneer de synchronisatie actief mag zijn – bijvoorbeeld Synchroniseren via Wi-Fi.
Data delen
De apparaten moeten elkaar tenslotte natuurlijk nog kunnen vinden. De Apparaat-ID van je hoofdcomputer vind je via Acties / ID weergeven. Via de plusknop van de rubriek Apparaten op je mobiele app vul je die vervolgens in bij Apparaat-ID, evenals de apparaatnaam.
Over naar de Syncthing-beheermodule op je pc. In het hoofdvenster kies je Extern apparaat toevoegen en vul je de Apparaat-ID van je smartphone in. De kans is trouwens groot dat de ID automatisch verschijnt als je Android-toestel zich in hetzelfde netwerk bevindt. Vul de naam in en bevestig met Opslaan.
Open vervolgens de gewenste map, kies Bewerken en open het tabblad Delen. Plaats een vinkje bij het apparaat en bevestig met Opslaan. Op het Android-apparaat verschijnt een melding dat je pc verbinding wil maken. Na akkoord verschijnt een tweede melding met betrekking tot de gedeelde map. Zodra je ook deze melding hebt geaccepteerd, start de synchronisatie!