Iedereen weet dat het moet, maar niet iedereen doet het: regelmatig een back-up maken van de belangrijkste data. Dat kan op een usb-stick of externe schijf, maar het kan ook in de cloud. Wat zijn je opties op het gebied van online back-ups?
Het opzetten van een back-upplan begint meestal met de 3-2-1 regel, een aloude vuistregel die stelt dat je: drie kopieën van je data moet hebben, op twee verschillende apparaten, waarvan één buitenshuis. Die kopie buitenshuis noemen we ook wel een off-site back-up.
Met deze strategie dek je vrijwel alle risico’s af, denk aan het falen van hardware, datacorruptie, diefstal of een menselijke fout. Er liggen vandaag de dag ook andere bedreigingen op de loer, zoals cryptoware. Hier moet je ook rekening mee houden. Met de tips in deze workshops kun je voor jezelf een optimale back-upstrategie uitwerken.
Nas als basis
Zeker voor gevorderde computergebruikers is centrale opslag op een nas niet meer weg te denken. Al is het maar omdat je overal en vanaf ieder apparaat toegang tot je bestanden hebt. Zo’n nas past bovendien ideaal in een goed back-upplan.
Vrijwel ieder model zit vol features voor het maken van back-ups. Omdat een nas normaliter altijd aan staat, kun je de back-ups volgens een vast schema uitvoeren, bijvoorbeeld ’s nachts, meerdere keren per dag of zelfs ieder uur als dat belangrijk voor je is. Je hebt er bovendien geen omkijken meer naar.
Wie veel op zijn pc werkt, kan bij nas’en van de bekende merken profiteren van ingebouwde toepassingen om gedeelde mappen te synchroniseren tussen pc en nas. Zo heb je ook via andere apparaten (laptop, smartphone, werk-pc) toegang tot de laatste versie van je documenten. Bekende voorbeelden van deze sync-toepassingen zijn Cloud Station van Synology en Qsync van QNAP.
Hoewel synchronisatie een back-up niet kan vervangen, heeft het zeker voordelen als het gaat om databescherming. Zo ben je niet volledig afhankelijk van de nas; als daar problemen optreden heb je nog een kopie op je pc staan. En als je die mappen ook nog met een ander apparaat, bijvoorbeeld je laptop, laat synchroniseren, heb je daar meteen nog een (reserve)kopie.
Nog een voordeel is dat de genoemde toepassingen een optie hebben om eerdere versies van documenten te bewaren volgens een zelf in te stellen bewaarbeleid. Op uitgebreidere nas-modellen kun je nog een stap verdergaan en met snapshots op vaste tijden een momentopname van gedeelde mappen maken, zelfs iedere vijf minuten.
Off-site back-up
Wie de 3-2-1 regel volgt, zal ook voor een off-site back-up willen zorgen. Omdat je ook al een back-up in huis hebt, hoef je daar eigenlijk alleen in noodgevallen aanspraak op te maken. Een eenvoudige oplossing is een externe harde schijf bij bijvoorbeeld een vriend of in een kluis leggen, die je af en toe omwisselt voor een schijf met de nieuwste back-up. Voor een geautomatiseerde back-up kun je bijvoorbeeld een tweede nas bij vrienden, familie of op je werk neerzetten die je dagelijks incrementeel via internet bijwerkt.
De eerste tijdrovende back-up zou je alvast thuis kunnen doen. Er is wat configuratie nodig op die locatie, zoals het doorsturen van routerpoorten naar de nas. Bovendien zal de nas af en toe wat onderhoud nodig hebben, zoals het vervangen van een schijf of installeren van updates. Nog een nadeel zijn de extra stroomkosten. Maar als je zorgt dat de nas alleen ‘ontwaakt’ bij het maken van de back-up, blijft dat beperkt tot ca. 10 watt, dat kost ongeveer 1,60 euro per maand.
Back-up naar de cloud
Zeker als je back-upvolume bescheiden blijft, is een back-up naar de cloud lastig te verslaan: de opslagtarieven zijn behapbaar, je hebt niet de rompslomp van het installeren en onderhouden van extra apparatuur en ook niet de aanschaf- en stroomkosten. Als je wat kritischer selecteert en alleen onvervangbare bestanden meeneemt, kun je vaak prima met 1 TB of minder toe.
Bij de cloud denken velen aan synchronisatiediensten als Dropbox en Google Drive, maar synchronisatie is geen echte back-up: als ergens een bestand wordt gewijzigd of verwijderd, gebeurt dat immers ook op alle andere plekken. Je kunt de diensten wel inzetten voor het wegzetten van een back-up in één richting, maar de snelheid valt vaak tegen en het is bij grotere volumes minder snel. Daarom is ‘echte’ cloudopslag interessanter.
Amazon speelt op het gebied van professionele cloudopslag al jaren een leidersrol, onder meer met de opslagdienst S3 en de ‘archiveerdienst’ Glacier. Deze diensten kunnen interessant zijn, maar heel toegankelijk zijn ze voor gewone consumenten niet. Een voordelig en eenvoudig alternatief is Wasabi, waar je bij het nieuwe prijsplan op jaarbasis zo’n 48 euro voor 1 TB kwijt bent.
Je wordt per gigabyte afgerekend, met wel een minimum van 1 TB. Houd ook rekening met de minimale opslagduur van 90 dagen voor ‘objecten’, waardoor je soms duurder uit bent. Dit kun je via je profiel in de gaten houden. Omdat Wasabi compatibel is met Amazon S3-opslag, kun je de opslagruimte ook vanuit talloze back-upprogramma’s benutten, zoals Synology’s Hyper Backup, de nas’en van QNAP en toepassingen als Duplicati, Cloudberry Backup en GoodSync.
Synology C2 Backup
Heb je een nas van Synology, dan is het back-upaanbod van Synology wellicht aantrekkelijk. Synology’s C2 Backup is er in pakketten van 100 GB, 300 GB of 1 TB, tegen vaste kosten. Hiermee bedoelen we dat de kosten niet afhankelijk zijn van de manier waarop je de opslag gebruikt. Bij veel aanbieders van cloudopslag betaal je ook voor bijvoorbeeld het downloaden van gegevens, zoals bij het terugzetten van een back-up. Dat is bij C2 dus niet het geval.
De opslag is wel prijzig, voor 1 TB in Plan I betaal je 72,50 euro. Er bestaat ook een ‘Plan II’ voor bijna 85 euro per maand. Het grote verschil is dat bij Plan I dagelijks een back-up kan worden gemaakt, waarbij automatisch meerdere versies worden bewaard die niet meetellen bij je gebruikte opslag.
Bij Plan II kun je ieder uur een back-up maken en regel je het bewaarbeleid voor eerdere versies zelf. Dat doe je via de rotatie-instellingen van het back-upprogramma Hyper Backup dat je op alle recente nas’en van Synology vindt. Eerdere versies tellen nu wel mee bij je opslag, maar er wordt automatisch ‘ontdubbeld’, waardoor dubbele bestanden niet meewegen. Het grootste nadeel is dat de dienst van Synology alleen voor de nas-apparaten van dit bedrijf te gebruiken is.