AMD A8-3850 APU
De onlangs uitgebrachte Fusion A-processors van AMD zijn eindelijk ook beschikbaar voor de desktop. Goed nieuws voor iedereen die op zoek is naar een goedkope pc waarop het toch goed films kijken en gamen is.
AMD's A-serie APU's, die eerder bekendstonden onder de codenaam Llano, luidt AMD's overstap naar een 32nanometer-proces in. Hiermee gaat het energieverbruik omlaag en de prestaties omhoog. APU staat voor Accelerated Processing Unit, wat betekent dat de cpu en gpu gecombineerd zijn op één chip, hetzelfde als Intel gedaan heeft in zijn Sandy Bridge-processors. Het cpu-gedeelte in de A-serie is een gemodificeerde 'Stars', de processorkern die we kennen van AMD's Phenom II. De chip heeft vier cores met 4 MB L2-cache. Overigens hebben de A4-modellen slechts twee geactiveerde kernen en verschijnen er ook A6-modellen met drie en vier kernen. AMD heeft wat tweaks uitgevoerd in het ontwerp, waardoor de processors per kloktik iets sneller zijn dan een Phenom II. De absolute kloksnelheden zijn echter lager, waardoor ze minder presteren.
De APU is een combinatie van cpu en gpu in één verpakking.
Helaas is voor de APU's een nieuwe socket met bijbehorende chipset nodig die AMD FM1 genoemd heeft. De chipset heeft A75 als typenummer meegekregen en biedt de mogelijkheden die we van een moderne chipset verwachten. Zo biedt de chipset 4 x usb 3.0 en 6 x SATA 6 Gbit/s. Zowel Intel als AMD bieden op sommige processors een automatische overklokfunctie. Intel noemt het Turbo Boost, AMD heeft het over Turbo Core. Beide technologieën werken vergelijkbaar: als de processor thermische ruimte heeft, dan klokt hij zichzelf een beetje over zodat er extra snelheid voorhanden is als dat nodig is. Turbo Core is echter niet aanwezig op de geteste AMD A8-3850. Er komt overigens wel een A8-3800 uit later dit jaar die wel is voorzien van Turbo Core, maar die heeft zelfs op de Turbofrequentie een lagere kloksnelheid dan de A8-3850.
Vergelijkingstest
De AMD A8-3850 is een quadcore-processor met een kloksnelheid van 2,9 GHz die is voorzien van de AMD Radeon HD 6550D-gpu. Het processorgedeelte is qua prestaties ongeveer vergelijkbaar met de AMD Athlon II X4 645. De Radeon HD 6550 is vergelijkbaar met een instapmodel grafische kaart van AMD waardoor de pc zonder losse grafische kaart toch aardige prestaties moet kunnen neerzetten. We hebben de AMD A8-3850 vergeleken met de Intel Core i3-2100, een dualcore-processor met Hyper-Threading met een kloksnelheid van 3,1 GHz van Intel met Intel HD Graphics 2000 als grafische chip. Voor AMD hebben we een moederbord gebruikt met de A75-chipset, voor Intel een moederbord met de H67-chipset. Beide testopstellingen zijn voorzien van 4 GB geheugen, een harde schijf van 1 TB en Windows 7 Home Premium 64 bit.
De eerste vergelijkingstest die we gedraaid hebben is 3DMark Vantage. Dit is een synthetische benchmark die een idee geeft hoe de hardware met ingewikkelde taken omgaat. We hebben voor 3DMark Vantage gekozen omdat de Intel HD Graphics 2000 niet met DirectX 11 om kan gaan. De AMD A8-3850 is overduidelijk sterker dan de Intel Core i3-2100 en het is bijna komisch om te zien hoe groot het verschil is in de gpu-score van de AMD- en Intel-processor. Intel zet ondanks dat het een dualcore-processor is wel een betere cpu-score neer.
De volgende vergelijkingsbenchmark is Worldbench 6, het benchmarkprogramma dat is ontwikkeld door onze Amerikaanse collega's van PCWorld en bestaat uit taken in normale Windows-programma's. Zo wordt Firefox gebruikt om door webpagina's te klikken en wordt Photoshop ingezet om foto's te bewerken, taken die u thuis zelf ook doet. De Intel Core i3-2100 is met een score van 127 de snellere processor en scoort veertien procent beter dan de AMD A8-3850 die een score van 109 neerzet.
Instapprocessors als de AMD A8-3850 en de Intel Core i3-2100 zijn ontworpen met een laag energieverbruik in het achterhoofd. Beide processors zijn dan ook lekker zuinig. Het AMD-systeem trok in idle-modus 42,3 watt uit de wandcontactdoos, terwijl de Intel-machine 44,6 watt verlangde. Wanneer we de machines aan het werk zetten door een 1080p-film te kijken, dan verlangt de AMD-machine 66,2 watt en de Intel-machine 72,6 watt.
AMD Dual Graphics
Een interessante mogelijkheid van het nieuwe AMD-platform is dat de ingebouwde gpu in de processor niet nutteloos wordt als u besluit om een losse grafische kaart te installeren. De kracht van ingebouwde gpu wordt gecombineerd met de kracht van de losse grafische kaart, waardoor u nog steeds iets hebt aan de gpu in de APU. U hebt hier wel een AMD Radeon DirectX 11 als grafische kaart voor nodig. AMD noemt de technologie AMD Radeon Dual Graphics en het is vergelijkbaar met AMD's CrossFire, waarbij twee normale grafische kaarten gecombineerd worden. De technologie is in potentie een relatief goedkope manier om uw grafische prestaties te boosten, al waarschuwt AMD wel dat u een snellere grafische kaart moet gebruiken dan de ingebouwde gpu in de APU om er echt iets van te merken. Wij hebben de technologie geprobeerd in combinatie met een AMD Radeon HD 6570. In de BIOS zult u moeten aangeven dat u gebruik wilt maken van Dual Graphics, waarna u in Windows kunt booten. AMD's Vision Engine zal de technologie nu activeren. We hebben twee spellen op verschillende resoluties gebruikt om te zien of we een verschil zien en hebben de AMD Radeon HD 6570 ook in de Intel-testmachine ingebouwd. In het spel Just Cause 2 hebben we alle grafische opties op de laagste instellingen gezet, antialiasing uitgeschakeld en de anisotropische filtering op 2x ingesteld. In S.T.A.L.K.E.R.: Call of Pripyat hebben we de grafische opties eveneens op het minimale ingesteld. Overigens zijn de spellen eigenlijk op geen één instelling speelbaar, maar u kunt wel goed het verschil in grafische kracht tussen AMD's en Intels ingebouwde grafische chips zien. Op AMD's oplossing zijn spellen met wat moeite wellicht nog speelbaar, terwijl u bij Intel echt niet aan spellen moet denken zonder extra grafische kaart. Na het toevoegen van de losse grafische kaart wordt de speelbaarheid op het AMD-platform een stuk beter. Er is zeker verschil te zien tussen de prestaties van de Intel-machine met de HD 6570 en de AMD machine met de HD 6570, waarbij de grafische kracht van de ingebouwde gpu toegevoegd wordt.
Nieuwe typenummers
De AMD A6- en A8-processors kunnen op dit moment met een drietal losse videokaarten gecombineerd worden: de Radeon HD 6450, 6570 en 6670. Omdat de uiteindelijke prestaties afhankelijk zijn van de geïntegreerde én de losse videokaart, geeft AMD aan alle combinaties weer een nieuwe naam. Zo heet de combinatie van een in de AMD A8-processor geïntegreerde Radeon HD 6550D gpu met een losse Radeon HD 6570 videokaart, bijvoorbeeld Radeon HD 6630D2. Een volledig overzicht vindt u op de website van AMD.
Conclusie
Het Lynx-platform is indrukwekkend en laat de koers van AMD zien. Wat de APU mist aan rauwe cpu-kracht, maakt het goed met zijn relatief krachtige gpu. Zal dit genoeg zijn? Als uw budget beperkt is, dan is het antwoord een overtuigende ja. U hebt immers geen losse grafische kaart nodig, iets dat u bij Intel eigenlijk wel nodig hebt. AMD buit zijn sterke punten goed uit en is erin geslaagd een platform te ontwikkelen dat is gericht op gebruikers die HD-video willen kijken en lichtere spellen willen spelen. Het toevoegen van een losse grafische kaart zorgt ervoor dat de prestaties verbeteren. Hiervoor is wel wat configuratiewerk noodzakelijk, maar leuk is dat het toevoegen van een relatief goedkope grafische kaart zorgt voor een meetbare sprong in prestaties.
AMD A8-3850 APU
Prijs € 120,-
Oordeel 8/10
Pluspunten
Grafisch erg sterk
Energiezuinig
Grafische gedeelte niet
nutteloos met extra gpu
Minpunten
Cpu-gedeelte niet heel indrukwekkend