Bijna iedereen heeft een mp3-speler en kan thuis en onderweg genieten van zijn favoriete muziek. De meegeleverde hoofdtelefoons bij mp3-spelers en mobiele telefoons zijn nogal eens van bedenkelijke kwaliteit, waardoor niet het maximale resultaat behaald wordt. Ook laten meegeleverde hoofdtelefoons veel omgevingsgeluid door. Geluiddempende hoofdtelefoons zijn handiger: u hoeft het geluid minder hard te zetten, zodat uw oren gespaard worden.

Dit artikel bestaat uit drie pagina’s:

Pagina 1: Introductie; Persoonlijke keuzes

Pagina 2: Optimalisatie; Flac; Geluidsketen

Pagina 3: Geluidsonderdrukking

 

In deel 2 van dit artikel vindt u de daadwerkelijke test van hoofdtelefoons.

Bij veel apparatuur die we in Computer!Totaal testen wordt de kwaliteit deels bepaald door de specificaties. In veel gevallen is dit simpel: een hogere kloksnelheid bij een gelijke architectuur betekent dat iets sneller gaat en meer bitdiepte betekent minder kans op kleurfouten waardoor het eindresultaat een beter beeld oplevert. Bij audio ligt dit net iets anders omdat geluidskwaliteit en muziekbeleving heel persoonlijk is. Toch gaan we een poging wagen en uitleggen waarop u moet letten, en we testen waarom de ene hoofdtelefoon zoveel meer kost dan een andere.

Persoonlijke keuzes

Geluidskwaliteit en muziekbeleving is iets persoonlijks en heeft alles te maken met smaak, gebruik en waarnemingsvermogen. En juist daarom is iedereen in staat om invloed uit te oefenen op het eindresultaat. Audio bestaat namelijk uit een viertal basiselementen: bron, omzetting, versterking en weergave. Al deze elementen kunt u in meer of mindere mate beïnvloeden op basis van uw persoonlijke voorkeur. Daarnaast is er nog een ander component: gebruiksgemak. Deze factor bepaalt in welke mate u in sommige gevallen water bij de wijn moet doen als het om geluidskwaliteit gaat. Bijvoorbeeld bij de keuze voor een mp3-speler: met een technisch zeer goede speler die niet met bepaalde audioformaten overweg kan, ten opzichte van een compacte speler die juist wel alles afspeelt, maakt u de keuze tussen geluidskwaliteit en muziekbeleving. Kortom, muziek en kwaliteit is persoonlijk. Bij een draagbare mediaspeler bent u met optimalisaties beperkt tot bron en weergave, maar bij een pc gelden geen beperkingen. In dit artikel gaan we in op de optimalisaties die u kunt realiseren met draagbare apparatuur, zoals uw laptop of mp3-speler.

© PXimport

De Creative ZEN X-Fi Style is een compacte mediaspeler voor onderweg die flac kan afspelen.

Voor de beste geluidskwaliteit begint de optimalisatie bij de bron. Dit is het bestandsformaat waarmee de muziek is opgeslagen op de harde schijf of mediaspeler. Mp3 is veruit het bekendste formaat en wordt door nagenoeg alle mediaspelers ondersteund. Niet verwonderlijk, want het was dé uitkomst in het prille begin van de draagbare mediaspeler: flashgeheugen was duur, opslagruimte daardoor beperkt en het gebruik van gecomprimeerde formaten als mp3, wma (Windows) en aac (Apple) lag voor de hand. Echter, bij het comprimeren van audio met mp3, wma en aac gaat informatie verloren die niet meer gereconstrueerd kan worden. Dit heet een lossy formaat, het Engelse woord voor verlies. Wilt u een gecomprimeerd bronbestand creëren zonder kwaliteitverlies (lossless), dan kan dat met meerde bestandsformaten: flac, wma lossless (Windows) en alac (Apple). Wij kiezen uit deze formaten flac, omdat dit niet gebonden is aan een platform en voldoende mediaspelers overweg kunnen met dit formaat.

Flac

Flac staat voor Free Lossless Audio Compression. Flac realiseert een verkleining van dertig tot vijftig procent van het originele muziekbestand met behoud van de originele kwaliteit. Daarnaast bevat het geen drm. Nu beseffen wij dat het merendeel van het publiek nauwelijks tot geen kwaliteitsverschil waarneemt tussen een mp3 en de originele cd, of het wel waarneemt, maar het niet belangrijk genoeg vindt om te zoeken naar alternatieven. Toch willen we u de filosofie achter flac niet onthouden. Met flac beschikt u over een goed vertrekpunt om te bouwen aan kwalitatief goede muziek die u van internet kunt downloaden of als kopie van uw eigen cd’s om mee te nemen voor onderweg. Uiteraard heeft het géén zin om mp3’s te converteren naar flac. Een goed programma om flac mee af te spelen is MediaMonkey.

© PXimport

MediaMonkey is een geschikte speler voor flac-bestanden op uw pc of laptop en leent zich ook voor het rippen van uw cd’s naar het flac-formaat.

Geluidsketen

Onder bron verstaan we het audiobestand, bijvoorbeeld in mp3-formaat. De kwaliteit van dit bestand bepaald in feite wat maximaal haalbaar is. Met omzetting bedoelen we het bewerken van het digitale bronbestand zodat het daarna geschikt is om te worden versterkt. In de praktijk betekent dit, wanneer het om een mp3-bestand gaat, dat deze ‘uitgepakt’ en analoog moet worden gemaakt, het is immers gecomprimeerd en van een digitaal formaat. Digitale audiosignalen kunnen niet versterkt worden. Het versterken heeft als functie dat het analoge signaal naar een dusdanig niveau wordt gebracht dat de muziek beluisterd kan worden met luidsprekers of een hoofdtelefoon. Hier bevinden zich de toon- en volumeregelingen. Ten slotte volgt weergave via een luidspreker of hoofdtelefoon. Bij een audiosysteem voor pc’s worden versterker en luidspreker meestal samengevoegd.

Na het optimaliseren van de bron, kunt u kijken naar mogelijkheden om de weergave te verbeteren. Behalve bij het verschil in weergave bij de hoofdtelefoons, is het goed om stil te staan bij het gebruik. Omdat het accent van dit artikel bij draagbare mediaspelers en laptops ligt, gaan we ervan uit dat u muziek luistert tijdens bijvoorbeeld het sporten, reizen en op het strand. Is reizen of forenzen uw voornaamste doel, dan is het handig om achtergrond geluid van trein, auto of vliegtuig te kunnen wegfilteren. Bij deze techniek wordt het constante omgevingsgeluid opgenomen door een microfoon in de hoofdtelefoon en dan tegengesteld afgespeeld over de luidsprekers van de hoofdtelefoon. Deze techniek wordt Noise Cancelling genoemd. Het resultaat hiervan is dat beide signalen zich bij uw gehoor opheffen, waardoor u het niet meer waarneemt. Dit werkt goed met een constante ruis van bijvoorbeeld een vliegtuigmotor. Stemmen of andere plotselinge geluiden worden niet gefilterd. Bij in-ear hoofdtelefoons is deze techniek meestal overbodig: bij de betere hoofdtelefoons krijgt u voldoende opzetstukjes om het in-earsysteem perfect passend te maken voor uw oren en daardoor het omgevingsgeluid buiten te sluiten. Ook zorgt een perfect passend in-earsysteem voor een geluid- en basweergave die u alleen zou verwachten van grote hoofdtelefoons. Misschien hebt u het al eens gemerkt dat het geluid verandert wanneer u uw in-ear hoofdtelefoon aandrukt. Het passend maken is buitengewoon belangrijk en moet niet onderschat worden.

Bent u met uw hoofdtelefoon regelmatig in de buitenlucht, dan kan het verstandig zijn dat u kiest voor een hoofdtelefoon waarbij u de onderdrukker voor het achtergrondgeluid kunt uitschakelen. Deze onderdrukkers reageren slecht op wind, waardoor de muziekweergave vervormt.

In deel 2 van dit artikel vindt u de daadwerkelijke test van hoofdtelefoons.

Deel dit artikel
Voeg toe aan favorieten