Hebbes: Windows 8.1 onder de loep
De ruwe randjes van Windows 8 zijn duidelijk opgepoetst met de op handen zijnde release van Windows 8.1. We hebben de afgelopen dagen grondig gekeken naar de nieuwe features en apps in de preview versie en de vraag gesteld: is dit nou beter?
Windows 8 blijft een besturingssysteem dat op twee gedachten hinkt. Aan de ene kant is er de Modern UI die op touch is gericht. Aan de andere kant is er de klassieke bureaubladomgeving. Beide zijn iets beter geïntegreerd en stukken minder frustrerend om te gebruiken. Dit lost zeker niet alle problemen op, maar Windows 8.1 is wel beter te gebruiken.
Het startscherm
Misschien wel de grootste klachten van Windows 8 gingen over het ontbreken van de startknop en het niet kunnen booten naar de oude bureaubladomgeving. In Windows 8 kom je de eerste keer in de Modern UI terecht. Deze touch-omgeving is erop gebouwd om Windows 8-apps te starten en de meeste mensen zouden dit scherm liever omzeilen om direct naar de desktop te booten. Zoals bijna iedereen die trouw is gebleven aan de klassieke omgeving was ook ik niet blij dat ik elke keer opnieuw eerst naar die touch-omgeving moest.
Maar in Windows 8.1 kun je nu dit startscherm omzeilen en direct naar de klassieke omgeving booten. Er is momenteel nog geen Nederlandstalige preview, dus deze opties geven we in het Engels weer. Vreemd genoeg stel je deze boot-wijzigingen niet in bij de Modern-omgeving, waar je de eerste keer nog naar opstart, maar door een aanpassing te maken in de desktopomgeving. Klik daar rechts op de taakbalk en kies ‘Properties’. In het venster dat vervolgens verschijnt klik je op het tabblad ‘Navigatie’.
Dit tabblad is verdeeld in twee delen: ‘Core navigation’ en ‘Start screen’, waarbij je de instellingen van de voorheen frustrerende omgeving helemaal naar wens aanpast. Zoek hier de instelling ‘Go to the desktop instead of Start when I sign in’ en vink deze aan. Daarna springt Windows 8.1 bij het opstarten automatisch naar de klassieke omgeving. Een simpele en voor de hand liggende optie waar bureaubladfans, zoals ik, blij mee zijn.
Er zit nog meer op dit tabblad waardoor het startscherm makkelijker in de omgang wordt. De meeste mensen gebruiken het tegelscherm alleen om apps te starten en het is mogelijk om ervoor te zorgen dat dit de primaire functie van de Modern UI wordt. Vink het vakje ‘Show the Apps view automatically when I go to Start’ aan om meteen de apps voorgeschoteld te krijgen als je naar het andere scherm gaat. Dit is veel handiger dan de tegelinterface die je normaal gesproken ziet in het startscherm.
De desktop
Maar als je voornamelijk desktop-applicaties gebruikt in plaats van Modern-apps, selecteer dan het vakje bij ‘List desktop apps first in the Apps view when it's sorted by category’. Daarmee zie je de desktop-apps het eerst in het startscherm, zodat je deze makkelijker terugvindt. Ik vind deze kleine wijziging handig, omdat ik meestal Office start vanuit de andere interface. Met deze aanpassing staat dit softwarepakket hoog op die lijst van apps.
Zelfs als je het startscherm laat voor wat het is en de instellingen op het navigatietabblad niet wijzigt, is er nu een eenvoudigere manier om naar het apps-venster te komen. Op het startscherm vind je onderaan op het scherm een pijl die nieuw is in Windows 8.1. Als je hierop klikt of tikt, kom je automatisch in het app-overzicht terecht.
Microsoft heeft ook een halfslachtige poging gewaagd om het startscherm en de desktop te laten lijken op één verenigd besturingssysteem, in plaats van twee gescheiden omgevingen. Een instelling op het navigatietab zorgt er bijvoorbeeld voor dat je dezelfde achtergrond gebruikt op zowel het bureaublad als het startscherm. Dat is op het oog fijn, maar het is alleen een visuele wijziging. De twee interfaces werken nog altijd heel verschillend. Het is niet alsof je een aap een gouden ring geeft, maar alsof je een aap en een olifant dezelfde juwelen geeft en hoopt dat mensen zien dat ze familie zijn.
De instellingen bij ‘Core naviagtion’ vind ik minder interessant, maar misschien wil je hier even mee rommelen. Je kunt de navigatiefunctie uitzetten die de hotcorners inschakelt, waardoor de balk met Charms verschijnt als je naar rechtsboven beweegt. Daarnaast is de navigatiefunctie uit te zetten waardoor je schakelt tussen recente apps als je linksboven klikt.
Er is hier nog één instelling en die verandert het gebruikersmenu dat verschijnt als je Windowsknop +X of de hotcorner linksonder gebruikt. Dit is de vervanging van de opdrachtprompt door de nieuwe PowerShell-tool. Deze optie is standaard ingeschakeld onder Windows 8.1.
De startknop
De volgende vraag waar veel mensen mee zitten is: heeft Windows 8.1 een startknop? Het antwoord daarop is een volmondig ‘jee’. Als je met de muis naar linksonder beweegt als je in het Modern-startscherm zit of als je in een Modern-app zit, verschijnt de knop. Hij staat ook op de taakbalk van het bureaublad.
Het is te veel eer om dit een startknop te noemen, omdat deze term terug doet denken aan de startknop in vorige versies van Windows. Deze opende een menu om apps te starten, te zoeken, koppelingen naar geïnstalleerde programma’s en diensten te vinden, en veel meer. De nieuwe startknop is een multitask-schakelaar om uit de app terug te gaan naar het startscherm. Ik gebruik de startknop nauwelijks, om de simpele reden dat het niks start. Ik raak er alleen maar ziedend van als ik bedenk hoe nutteloos de startknop is geworden.
Eén feature die we kennen van de goede, oude startknop uit voorgaande Windows-versies is wel terug en toegankelijker geworden in Windows 8.1. En dat is de optie om af te sluiten, opnieuw te starten of je apparaat op stand-by te zetten. Open het Power User-menu en klik op ‘Shut down’ om deze opties te vinden.
Internet Explorer 11
Microsoft heeft nog een belangrijke klacht van Windows 8 aangepakt en dat is de nutteloze Internet Explorer 10. Hoe kun je een browser nou serieus nemen als je hierin geen favorieten kunt gebruiken of aanmaken en die maximaal tien tabbladen tegelijk aankan? Niet, en ik weigerde de Modern-app van IE10 dan ook te gebruiken.
Net als elke andere browser, staat IE11 nu ook toe dat je zoveel sites als je maar wilt open hebt staan in verschillende tabbladen. En je kunt nu daadwerkelijk pagina’s opslaan in je favorieten. Deze feature bevat ook de optie om favorieten in mappen op te slaan. Maar de functie is verre van perfect. De favorieten die je opslaat in de Modern-app duiken niet op in de bureaubladversie, terwijl andersom wel het geval is. Dit moet opgelost worden.
Het is ook mogelijk om tabbladen naast elkaar te openen in elk hun eigen venster op het scherm. Normaal gesproken zie je zo twee tabbladen tegelijk, bij schermen met een hoge resolutie kun je er zelfs vier aan. Ook heeft Microsoft WebGL toegevoegd, een JavaScript-API die interactieve (3D-)graphics rendert. WebGL levert content af via de browser die eerst alleen voorbehouden was aan games en multimedia-apps. Concurrerende browsers als Chrome hebben deze functie al. Nu HTML5 gestandaardiseerd wordt en steeds belangrijker is, was het gebrek aan WebGL in IE een forse tekortkoming geworden.
Handiger zoeken
De zoekfunctie is behoorlijk verbeterd, maar de lat daarvoor lag ook niet zo hoog gezien het niveau van de originele zoekfunctie in Windows 8. In de vorige versie zag je niet alle resultaten op één venster. In plaats daarvan moest je de categorie waarin je wilde zoeken aangeven, bijvoorbeeld ‘Instellingen’ of ‘Apps’ en daarna zag je deze specifieke resultaten.
Met de upgrade is de zoekfunctie universeel geworden en daardoor veel bruikbaarder. Je hebt nu resultaten van internet (inclusief afbeeldingen en video’s) tegelijk met lokale bestanden, apps en instellingen in één interface. Als je dat nog steeds wilt, kun je filteren op bijvoorbeeld alleen instellingen of enkel video’s van internet.
Een geweldige toevoeging is de zogenoemde ‘Search Hero’ die resultaten van je apparaat en het web combineert met afbeeldingen, video’s en andere informatie in één simpel te browsen pagina. Als je bijvoorbeeld een muzikant zoekt, kun je rechtstreeks op deze pagina muziek afspelen via een widget van de Xbox Music-app. Dit vind ik bijzonder handig, omdat er geen speciale app gestart hoeft te worden om muziek af te spelen.
De zoekfunctie is in essentie een Bing-platform geworden. Houd daarbij wel in het achterhoofd dat menig zoekopdracht niet zo’n rijk resultaat aflevert met Wiki-pagina’s, foto’s en video’s. De zoekfunctie is niet perfect en heeft nog wat rare trekjes. Als je bijvoorbeeld in de Windows Store zit, kun je geen zoekopdrachten geven zoals in het startscherm. In plaats daarvan moet je eerst de charm ‘Zoeken’ erbij pakken en dan een zoekopdracht geven.
Nieuwe en andere apps
De browser is niet de enige Modern-app die Microsoft heeft verbeterd. Andere apps hebben een upgrade gehad en er zijn nieuwe toegevoegd. Op deze manier is nog een probleem van Windows 8 verbeterd: de waardeloze apps. Deze waren erg slap, featureloos, saai en helemaal gericht op touch.
In Windows 8.1 zijn de apps verbeterd. De foto-app is nu bijvoorbeeld meer dan een viewer, zoals in de oude verse. Er zit ook een goede bewerkingsfunctie in verwerkt. Zo goed als Photoshop? Natuurlijk niet, maar er zijn voldoende nieuwe features bijgekomen waarmee onder meer kleuren, verzadiging en contrast kunnen worden aangepast, effecten zijn toe te voegen, afbeeldingen zijn bij te snijden, te roteren en nog veel meer. Ik heb de functie een paar keer gebruikt om bijvoorbeeld rode ogen te verwijderen en de feature is simpel te gebruiken.
Er is ook een aantal nieuwe, interessante apps. ‘Food and Drink’ is een voorbeeld van een mooie toevoeging. Zodra je een recept vindt, voeg je deze toe aan een boodschappenlijst, maaltijdschema of andere verzamelingen. Je maakt eenvoudig een schema voor de hele week. De app is helder, simpel en goed uitgevoerd. En het is een mooie demonstratie van een nieuw trucje van Windows 8: de hands-free-modus. In deze modus hoef je het scherm niet aan te raken, maar kun je swipen door je hand te bewegen (deze functie gebruikt de camera van het apparaat om gebaren te registreren).
Dat is tenminste de bedoeling. Ik heb deze modus nooit fatsoenlijk aan de praat gekregen, maar een andere redacteur kon wel met de modus uit de voeten. Als de feature goed werkt, is het vooral bij deze app een handige toevoeging, omdat je het scherm niet aan hoeft te raken als je aan het koken bent en je handen vies zijn.
Er is ook een redelijk nuttige app ‘Reading List’ een app waarmee je artikelen online en van andere locaties kunt opslaan om later te lezen. Om iets te bewaren, open je de balk met charms, klik je op ‘Share’, selecteer je ‘Reading List’ en sla je de pagina op. Later open je de app om alles te zien wat je hebt opgeslagen. Uit deze lijst kun je ook weer dingen verwijderen.
Dit is een handige feature om te hebben, maar de app is niet zo sterk als soortgelijke applicaties die al bestaan, zoals Evernote of Instapaper. De app Reading List kopieert hele webpagina’s, in tegenstelling tot alleen geselecteerde tekst zoals bij Evernote. Ook is er maar één lijst en is er geen optie om al deze gegevens te organiseren in mappen. Ik blijf dan ook liever bij Evernote.
Meer instellingen in Modern GUI
Een ander frustrerend aspect van de Modern UI is dat je een aantal instellingen kunt veranderen in deze interface, maar als je dieper wilde gaan moest je naar het configuratiescherm in de klassieke omgeving. Dat is nog steeds zo in Windows 8.1, maar nu is er wel meer dat er via het venster ‘Instelllingen’ kan worden aangepast in de Modern-interface.
Om deze opties goed te kunnen gebruiken, is het venster veranderd. Een van de voornaamste wijzigingen is dat belangrijke instellingen nu zijn uitgelicht in ‘Top settings’, waardoor het makkelijk is om snel iets om te schakelen wat je vaak gebruikt. Dit scherm wijzigt ook naarmate je zelf dingen verandert. Dus als je vaak de instellingen van Bing aanpast, verschijnt dit bij ‘Top settings’.
Als je dingen vaker op een dieper niveau aanpast, zoals ik, moet je toch nog naar het configuratiemenu om bijvoorbeeld te wijzigen dat je verborgen bestanden ziet in de Verkenner. Maar doorsneegebruikers zullen genoeg hebben aan de opties die in het nieuwe instellingenscherm dat onder het startscherm staat.
Overige wijzigingen
Er is nog meer gewijzigd. SkyDrive, Microsofts cloudopslagdienst is nu dieper geïntegreerd in Windows. Je stelt hem nu zo in dat bestanden automatisch worden opgeslagen in SkyDrive. Ook is de cloudfeature zodanig te configureren dat de foto’s die je neemt met het mobiele apparaat er automatisch in worden opgeslagen.
De Windows Store heeft ook een make-over gehad. Hij is visueel fijner geworden en nieuwe features zorgen ervoor dat de app-winkel makkelijker te doorzoeken is. Bij het bekijken van een app en je scrollt naar rechts zie je nu een lijst van gerelateerde apps; een feature die oude koek is bij andere app-winkels, maar nu eindelijk zijn weg heeft gevonden naar de Windows Store. Hetzelfde geldt voor de optie om alle categorieën in de app-store in één oogopslag te doen. Microsoft is dus bezig met een inhaalslag om op hetzelfde niveau te komen als de concurrent.
Verder wordt de portretmodus beter ondersteund, zoals in de app Nieuws. Helaas hebben nog niet alle apps een portretmodus. Vandaag de dag is dit voor de meeste gebruikers ook niet van belang. Maar nu er een vloot kleine tablets met Windows 8 en Windows RT aankomt, wordt de portretmodus wel een stuk belangrijker.
De Verkenner kent ook enkele kleine wijzigingen. De namen van enkele views zijn (in ieder geval in deze Engelse versie) aangepast. Als je bibliotheken zoekt, zul je ze niet gauw vinden. Dat is omdat Microsoft weer eens de standaardorganisatie van bestanden heeft gewijzigd, waardoor je nu Documenten, Muziek, Afbeeldingen et cetera vindt. Microsoft wijzigt zijn visie op het organiseren van bestanden elke paar jaar en dit heen en weer geschuif van bestandsorganisatie maakt de zaak er niet duidelijker op.
Conclusie
Enkele recensenten van Windows 8.1 zeggen dat dit de versie is die Microsoft eigenlijk op de markt had moeten brengen. Ze hebben deels gelijk. Bepaalde nieuwe features – zoals het rechtstreeks booten naar de klassieke omgeving en het eenvoudiger starten van bureaublad-applicaties – hadden van het begin af aan in Windows 8 moeten zitten. En over het algemeen is Windows 8.1 verbeterd door de nieuwe features, vooral voor de die-hard bureaubladgebruikers en mensen die geen touchscherm gebruiken.
Maar dit is nog steeds niet de Windows 8 zoals het moet zijn. Een ideale versie van het besturingssysteem is een samenhangend geheel met één uniforme interface en werkwijze, on plaats van een touchvriendelijk tablet-OS dat op een ruwe manier op een pc-OS is vastgeschroefd waardoor het besturingssysteem voor twee heel verschillende soorten hardware dienstdoet.
In Windows 8.1 zie je die schroeven minder duidelijk. Maar ze zijn er nog steeds en ook de twee besturingssystemen draaien nog altijd allebei, hoewel er nu meer samenhang is dan voorheen. Ondanks dat is deze upgrade goed genoeg dat Windows 8 gebruikers direct moeten overstappen zodra het OS beschikbaar is dit najaar. Windows wordt er stukken beter door.
De previewversie is al meteen beschikbaar, hoewel je het met een Engelse of bijvoorbeeld Duitse versie zult moeten doen. Als je de previewversie installeert, bedenk dan dat je niet direct vanuit deze versie naar Windows 8.1 kunt upgraden als deze beschikbaar is. Je zult dan een nieuw installatieproces moeten doorlopen, waarbij alle desktop-applicaties opnieuw geïnstalleerd moeten worden.
Bron: Computerworld.nl