Oplichters gebruiken Marktplaats als lokaas

Er is bij online oplichting een verschuiving zichtbaar van online handelsplaatsen naar malafide webshops. Het Landelijk Meldpunt Internet Oplichting (LMIO) - van oorsprong een tijdelijk politieproject maar na twee jaar nog altijd volledig operationeel - zegt dankzij zijn landelijke opzet oplichters die op Markplaats en equivalenten actief zijn, steeds beter in kaart te hebben.

Het meldpunt wil nu ook nauwer samenwerken met banken, hostingproviders en ISP’s om gezamenlijk de handel op internet te beschermen. Daarvoor loopt inmiddels een pilot met een grote Nederlandse bank en wordt gesproken met grote partijen zoals Leaseweb.

Meer aangiftes in 2013

Coördinerend Officier van Justitie Jesse van der Putte bij het meldpunt Internetoplichting ziet momenteel dat online oplichters zich richten op het weglokken van slachtoffers via links naar malafide webshops. Handelsplaatsen zoals Marktplaats, Speurders en eBay worden steeds meer gebruikt als advertentieplatform. “Afgezet tegen een jaar geleden zien we in de aangiftes over 2013 veel meer diversiteit in de gebruikte websites, terwijl eerst alleen Marktplaats en Speurders de bron waren”, zegt Van der Putte in gesprek met Webwereld.

Begin juni waren er al bijna 20.000 aangiftes gedaan bij het meldpunt. Met de verwachte piek rond Sinterklaas en kerst gaat Van der Putte ervan uit dat de 40.000 aangiftes - gemiddelde schade 196 euro, totale schade 7,8 miljoen euro - van 2012 worden overtroffen.

“Of dat een goed teken is, valt niet te zeggen. Het kan betekenen dat mensen meer bereid zijn om aangifte te doen, of meer bekend zijn met het meldpunt. Maar ook is er nog altijd een groei in online handel zichtbaar, wat ook meer oplichting kan betekenen”, stelt Van der Putte, die mensen adviseert een webshop altijd te controleren op het Thuiswinkel Waarborg.

“Natuurlijk speelt ook altijd het gezonde verstand een grote rol bij oplichting. Wanneer een aankoop op internet te mooi is om waar te zijn, is deze ook vaak te mooi om waar te zijn. Daarnaast is er altijd nog het verschil tussen strafrechtelijke oplichting en wat kopers zelf als oplichting ervaren, wanneer een aankoop een teleurstelling blijft”, zet de officier van Justitie uiteen.

200 concertgangers opgelicht

De bestrijding van online oplichting blijft verder moeilijk in kaart te brengen. De aangiftes komen terecht in een databank, maar cijfers over het aantal veroordelingen . Volgens het OM is bestrijding in algemene zin moeilijk te meten, maar levert de nieuwe opzet van een landelijk gestructureerd meldpunt zijn vruchten op.

“Er wordt efficiënter samengewerkt, waardoor er meer zaken worden meegenomen dan vroeger”, aldus woordvoerder Tine Zwiers van het OM in Noord-Holland, die het beeld schetst van loshangend zand voordat er landelijk werd samengewerkt.

“Een zaak kon toen lang blijven hangen tussen verschillende bureaus. Nu worden deze geclusterd en worden zaken sneller worden opgepakt”, legt de OM-woordvoerster uit. Recent nog werd er in Amsterdam twee jaar celstraf opgelegd aan een verdacht die 200 mensen had opgelicht door het niet leveren van concertkaartjes.

OM: controletool is succes

Bovendien blijkt ook de tool waarmee kopers transacties vooraf kunnen controleren op het bankrekeningnummer, e-mailadres, telefoonnummer en de url van een webwinkel, een succes. De checkfunctie was eind mei 2013 al 4,4 miljoen keer geraadpleegd. In iets meer dan 232.000 gevallen werd een negatief advies gegeven omdat er meldingen van fraude bekend waren.

Het meldpunt werkt structureel samen met Marktplaats. Van der Putte: “Marktplaats is een heel belangrijke partner waarmee wij korte lijnen hebben. Het grootste deel van de Nederlandse handel verloopt nog altijd via deze website. Opvragingen in zaken op Marktplaats komen dan ook dagelijks voorbij, terwijl er geregeld overleg is over structurele maatregelen die volgens ons of hen nodig zijn in de bestrijding van oplichting.”

Banken, hosters en ISP’s

Deze positieve samenwerking wil het graag uitbreiden met meer partners. De Officier van Justitie hoopt daarbij op banken, hostingproviders en ISP’s. “Hoewel het overzicht online niets altijd even overzichtelijk is, zien we dat grote partijen zoals Lease hier positief tegenover staan. Denk daarbij aan notice & takedowns wanneer websites malafide blijken.”

Ook loopt er inmiddels een pilot met een grote Nederlandse bank. Daarbij wordt gekeken hoe rekeningnummers van oplichters kunnen worden geblokkeerd. “We zijn in de pilot begonnen met het adhoc delen van informatie. Banken zijn zelf geen slachtoffer en zijn uiteraard voorzichtig in het blokkeren van rekeninghouders. Ze zijn immers gebonden aan privacy-verplichtingen en klantintegriteit. Daarom kijken we samen hoe we het beste passende maatregelen kunnen nemen wanneer er zeker sprake is van oplichting.”

Bron: Webwereld.nl