© PXimport

Software bijwerken

Geplaatst: 20 april 2012 - 11:12

Aangepast: 16 november 2022 - 09:23

Edmond Varwijk

Een programma dat vastloopt, Verkenner die crasht, het gebeurt altijd op een ongelegen moment. Toch komen zulke zaken niet uit de lucht vallen, en het is mogelijk om softwareproblemen te voorkomen. We laten zien hoe u de kwaliteit van de programma's op uw computer verbetert en wat u kunt doen als het toch eens mis gaat. Beschouw dit artikel dus als een preventieve doktersafspraak voor alle belangrijke programma's!

1. Updates, updates, updates

Deze tip kent u al, dus we houden het kort, maar ook Windows-programma's hebben belang bij het gebruik van Windows Update. Updates kunnen fouten uit Windows halen, waardoor programma's stabiel en probleemloos werken, en bovendien kunnen updates voor programma's via Windows Update worden verspreid. Althans, voor programma's van Microsoft. Controleer de instellingen en voer alle updates uit via Start / Alle programma's / Windows Update. Klik op Instellingen wijzigen en controleer of behalve voor Windows ook Updates voor Microsoft-producten worden ontvangen. Omdat op veel computers aardig wat software van Microsoft staat, is dit een belangrijke stap bij het oplossen van problemen met computerprogramma's. Eigenlijk moeten in dit venster alle vinkjes aanstaan en bovenin moet zijn gekozen voor Elke dag, zodat dagelijks alle eventueel uitgebrachte updates worden geïnstalleerd. Bevestig via OK en klik dan op Naar updates zoeken. Selecteer de beschikbare updates en kies voor Updates installeren.

© PXimport

Via Windows Update kunt u ook Microsoft-programma's zoals Office updaten - en dus verbeteren.

2. Programma's updaten

Steeds meer programma's bieden een updatefunctie. Vaak via het menu Help en soms ook als automatische optie om regelmatig op updates te controleren. Dit laatste stelt u meestal in via Opties / Instellingen. De precieze plek waar deze functies zitten, verschilt helaas per programma, er is geen standaard voor. In tegenstelling tot eerdere geruchten zal de volgende versie van Windows 8 nog niet automatisch alle geïnstalleerde programma's updaten. Voorlopig blijven mogelijkheden om programma's te updaten een belangrijke verantwoordelijkheid van de gebruiker zelf. Doen dus! Updates leveren vaak extra stabiliteit en voorkomen problemen in de toekomst.

© PXimport

Steeds meer programma's controleren zelf of er updates zijn, en installeren ze vervolgens ook nog zelfstandig.

3. Meerdere programma's updaten

Behalve Windows en Microsoft-software staan er nog veel meer programma's op uw computer. En al die software verdient het om regelmatig geüpdate te worden. Voor meer stabiliteit, nieuwe functionaliteit en hopelijk minder problemen. Maar updaten is veel werk, zeker wanneer elk programma apart naar de updates moet zoeken en deze downloaden en installeren. De FileHippo Update Checker is dan een handig hulpmiddel. FileHippo is niet echt een standaard Windows-programma. Na de installatie vindt u het terug in het systeemvak naast de klok. Het is bovendien direct al begonnen de computer te scannen op geïnstalleerde software en vergelijkt die met de software in de FileHippo-database. Daar, online, houdt FileHippo van een groot aantal programma's de versies en updates bij en vergelijkt het de laatste versies met de software op uw computer. Is de scan klaar, dan toont FileHippo de beschikbare updates in een mooi overzicht, met bij elke update direct ook een link om de update te downloaden. Downloaden en updaten maar! FileHippo heeft één beperking: het kent niet alle programma's. Het kent er echter wel heel veel en is een goede hulp. Let wel op, FileHippo adviseert soms ook om bèta's te installeren. Dat is voor de stabiliteit van uw systeem echter niet aan te raden.

© PXimport

De FileHippo Update Checker levert een mooi overzicht van te updaten software op de computer. De software probeert u soms ook te verleiden om bèta-versies te installeren. Dat kunt u beter niet doen.

Andere software-updaters

Er zijn meerdere programma's zoals FileHippo te downloaden, die allemaal aanbieden uw computer te scannen op software die een update nodig heeft. Helaas zijn niet al die programma's even goed, een veel genoemde versie bevat zelfs spyware. Hier een kort overzicht van goede en slechte updaters. De eerste is Personal Software Inspector van Secunia. Dit programma scant Windows en de programma's op uw computer op beveiligingsproblemen en adviseert alleen over beveiligingsupdates. Een tweede programma is Software Informer. Deze dienst is vergelijkbaar met FileHippo. Beide genoemde programma's kunnen probleemloos naast FileHippo worden gebruikt. Een programma dat we afraden als update checker is SUMo. Bewust geven we daar geen downloadlink van. Hoewel het professioneel oogt, bevat het programma spyware. U kunt het dus beter niet installeren.

© PXimport

De Personal Software Inspector van Secunia is een handig hulpje dat de software op uw computer scant op beveiligingsupdates.

4. Updates downloaden

De beste bron voor updates voor software is toch nog altijd de website van de makers van de software. Dat kan een site zijn speciaal voor softwareprojecten, zoals Sourceforge.net, maar natuurlijk ook de website van een grote multinationale softwareontwikkelaar zoals Adobe, Corel, Google, Symantec, Acronis, enzovoort. Helaas is het op die websites wel vaak zoeken naar updates. Vooral omdat de producenten overduidelijk liever een nieuwe versie verkopen dan een update voor een al wat ouder product. Zoeken via Google is vaak een goed alternatief, maar let wel op dat u de update uiteindelijk van de echte website van de makers haalt en niet van een andere site. Controleer ook of de update wel precies voor de versie is bedoeld die op uw computer staat, én of u niet eerst een andere update moet installeren.

© PXimport

Ook op de Adobe-website is het even zoeken naar de juiste updates.

5. Lijstje Favorieten

Een eenvoudige tip die u zowel helpt bij het vinden van updates als bij het snel controleren of er updates zijn, is om de websites waar u die updates downloadt te bewaren als Favoriet of Bladwijzer in de browser. Dat doet u liefst door een aparte verzameling of map te maken met de naam 'Softwareupdates', waar u vervolgens alle koppelingen in plaatst. Dat scheelt veel tijd, en het zal er ook voor zorgen dat u gemakkelijker nog eens gaat kijken of er nieuwe updates zijn. Dit is vooral nuttig bij programma's waarvoor updates verschijnen die niet door Windows Update, FileHippo of een updatefunctie in het programma zelf worden afgehandeld.

© PXimport

Bewaar de adressen van websites waar u updates voor uw software kunt krijgen als Favoriet of Bladwijzer.

6. Geen software zonder updates

Software bevat fouten en dat geldt zelfs voor de software waarvoor u alle tot op dat moment beschikbare patches en updates hebt geïnstalleerd. Dat er patches en updates worden uitgebracht voor een bepaald programma, betekent dat er actief naar wordt gekeken. Mogelijk komen er nieuwe functies en worden er fouten uit weggehaald. Dat er updates verramma verschijnen, is dus niet zozeer een diskwalificatie omdat er fouten inzitten, maar juist een kwaliteitspunt. Het programma wordt immers nog steeds beter. Komen er voor een programma geen updates en patches meer uit, dan is juist dat een slecht teken. Het is zelfs, hoe raar het ook klinkt, vanuit kwaliteitsoogpunt aan te bevelen de software van de computer te verwijderen. Zoek in dat geval liever naar een alternatief programma met een vergelijkbare functionaliteit dat nog wel geüpdate wordt en installeer dat als vervanging. Software verwijderen kan via Start / Configuratiescherm / Programma's / Programma's en onderdelen. Zoek in de lijst naar het programma waarvoor geen updates meer uitkomen, selecteer het en klik op Verwijderen.

© PXimport

Software die niet meer wordt ontwikkeld en geüpdate kunt u beter van de computer verwijderen.

7. Update of verwijder oude versies

Behalve patches en updates komen van programma's ook nieuwe versies uit. En vaak betekent dit dat de ontwikkeling van de vorige versie stopt. Dat geldt niet zo snel voor een groot pakket als Windows of Office van Microsoft, daarvoor verschijnen ook nog updates en zeker beveiligingsupdates, ook als er al een nieuwere versie is. Maar voor veel kleinere programma's geldt het wel. Wanneer juist zo'n programma vaak voor problemen zorgt, is er weinig hoop dat een update of fix het probleem nog gaat verhelpen. De fabrikant zal dan al snel naar de nieuwe versie verwijzen als oplossing voor uw probleem. Aan u dan de keuze: het oude verwijderen en mogelijk een alternatief zoeken, of toch maar updaten en de licentie kopen. Bedenk daarbij dat juist door de nieuwe versie wel te kopen u de ontwikkeling van het programma steunt en u vaak ook recht krijgt op het aanmelden van problemen die dan door de makers misschien wel echt verholpen gaan worden. Om te zien welke versie van een programma u gebruikt, kunt u bij de meeste programma's klikken op Help / Info en daar het versienummer lezen. Vergelijk dit met de versie-informatie op de website van de makers van de software.

© PXimport

Een nieuwe versie van een programma kan u verlossen van problemen met een oude versie.

8. Persoonlijke update Microsoft

Het systeem dat Microsoft gebruikt om informatie over problemen met een computer te verzamelen, is de laatste jaren flink verbeterd. Ook het proces waarbij informatie die gebruikers na bijvoorbeeld een blauw scherm aan Microsoft sturen, wordt geanalyseerd en dat leidt tot een echt advies voor een belangrijke update voor de computer. Zien of er ook voor u persoonlijke update-adviezen zijn? Dat kan via Start / Configuratiescherm / Systeem en beveiliging / Onderhoudscentrum. Bij het onderdeel Onderhoud plaatst Windows meldingen over updates die voor uw systeem belangrijk zijn omdat ze de fout kunnen verhelpen waarover uw computer informatie aan Microsoft heeft verstuurd. Staat er zo'n update, klik dan op Details van bericht weergeven. Het bericht wordt dan geopend. Soms moet u nog verder klikken, bijvoorbeeld wanneer de uitleg alleen in het Engels beschikbaar is. Lees de informatie en bepaal of deze echt op uw computer van toepassing is. Zo ja, volg dan de aanwijzingen om de update te downloaden en te installeren.

© PXimport

Een persoonlijk update-advies van Microsoft voor onze computer wijst op een nieuwe usb-driver voor het Gigabyte-moederbord.

© PXimport

Het bugtrack-systeem van Microsoft is inmiddels zo ver ontwikkeld dat het ook helpt individuele problemen op een computer op te lossen.

9. Logboeken openen

Maar wat nu als de update niet helpt of er geen update is? Hoe is dan te achterhalen wat er misgaat op de computer en wat valt er aan te doen? We beginnen bij het onderdeel van Windows dat van alles wat er op de computer gebeurt, een melding bewaart. Klik op Start / Configuratiescherm en open het onderdeel Systeem en beveiliging. Binnen dit deel van het configuratiescherm zitten meerdere functies die helpen de status van de computer te monitoren en de stabiliteit te bevorderen. We beginnen met de Logboeken te bekijken. Deze vallen vaak net buiten het scherm zoals het configuratiescherm dat standaard laat zien. Misschien is het wel met opzet zo geregeld, omdat Microsoft u mogelijk bij deze lastiger onderdelen wil weghouden. Scroll daarom naar de onderste optie of maak het venster van het configuratiescherm iets groter en klik dan in Systeembeheer op Gebeurtenislogboeken weergeven.

© PXimport

Om het onderdeel Systeembeheer met de Logboeken te zien, moet u altijd even scrollen of het venster van het configuratiescherm vergroten.

Wat is een crash?

Bij een crash stopt de computer of een programma dat op de computer actief is met functioneren. In veel gevallen moet het programma of zelfs de hele computer opnieuw worden gestart. De oorzaak van een crash is bijna altijd een fout in de software. En dan niet omdat de software zelf iets doet wat fout is, maar omdat er bij het maken van de software, tijdens het programmeren, een fout is gemaakt. Die is bij het testen van het programma voordat het werd uitgebracht niet opgemerkt of niet meer opgelost. Zit de fout echt in de software, dan helpt het opnieuw starten vaak om de software weer te kunnen gebruiken en in elk geval de controle over de computer terug te krijgen. De fout blijft echter in de software zitten en kan opnieuw optreden. Alleen een update kan de fout ook echt uit de software halen en voorkomen dat deze opnieuw optreedt.

10. Het Windows-logboek gebruiken

Het logboek van Windows is een enorme vergaarbak van allerlei meldingen over gebeurtenissen op het systeem. Goede dingen, slechte dingen, waarschuwingen die slechts ter informatie zijn, het komt er allemaal samen. In Windows 7 heeft Microsoft een begin gemaakt met orde te scheppen in de chaos van de logboeken (in Windows 8 gaat het daarmee verder, zo lijkt het). Alle logboeken zijn samengebracht in dit ene programma. De indeling van het scherm voelt al snel vertrouwd, met links een rij mappen zoals Windows-logboeken en Logboeken Toepassingen en Services. Deze kunt u door een dubbelklik uitvouwen en daarna een van de weergaven selecteren, zoals Hardwaregebeurtenissen of Toepassing. Het onderdeel dat u selecteert wordt dan midden in het scherm getoond, terwijl in de rechterkantlijn een reeks opdrachten staat die passen bij het onderdeel dat u geselecteerd hebt. Het lijkt als twee druppels water op Microsoft Outlook. De teksten die volgens Microsoft moeten helpen zijn wel erg abstract en weinig begrijpelijk, u kunt ze daarom maar beter even negeren. U kunt gewoon rondklikken, dat leert snel. Vooral handig is het Logboek. Hierin ziet u bij twijfel over welk programma de crash of de opstopping veroorzaakt, welke onderdelen rondom dat tijdstip melding maken van problemen.

© PXimport

Microsoft heeft in Windows 7 een begin gemaakt met het ordenen van de chaos van alle systeem- en applicatiemeldingen.

Geen crash, maar toch...

Iedereen die met computers werkt kent het gevoel dat er iets niet helemaal goed gaat. Er is niets gecrashed, maar de muis reageert traag of een nieuw venster wordt maar heel langzaam geopend. Of u activeert een functie of start een programma, maar er gebeurt vervolgens helemaal niets, hooguit lijkt de harde schijf op hol te slaan. Dit zijn typische situaties die regelmatig optreden en die lastig zijn op te lossen. Eigenlijk is de enige remedie om te wachten tot de computer weer goed te bedienen is en dan opnieuw opstarten. Alle software van besturingssysteem en programma's wordt dan even gereset en zal in de meeste gevallen weer goed functioneren. Om een onwillige computer uit te schakelen, gebruikt u de toetscombinatie Ctrl+Alt+Del. Klik rechtsonder in het scherm op de pijl rechts naast de rode knop en kies voor Opnieuw opstarten. Werkt dat niet, wat best vaak het geval is, houd dan de Aan/Uitschakelaar van de computer vijf seconden ingedrukt om de computer 'hardhandig' uit te schakelen. Schakel hem daarna weer in.

© PXimport

Via Ctrl+Alt+Del kunt u uw computer, wanneer hij niet reageert, bijna altijd weer opnieuw opstarten of afsluiten.

11. Zoeken in de gebeurtenissen

De Logboeken beschikken over een aantal standaardfilters. Die maken een selectie uit de overvloed aan meldingen. Een zo'n filter is in de map Aangepaste weergaven het onderdeel Beheergebeurtenissen. Deze filtert op alle voor Systeembeheer relevante zaken, voornamelijk gaat het daarbij om waarschuwingen en foutmeldingen. Door op Beheergebeurtenissen te klikken, opent u dit onderdeel. Midden in het programmavenster ziet u bovenin de lijst met meldingen. Daarboven staat het aantal opgetelde meldingen, en door een gebeurtenis te selecteren leest u in het onderste deel van het scherm meer informatie. Om meer over een fout te weten te komen, kunt u op Details klikken in het onderste venster of op Help online. Is er iets misgegaan in Microsoft Office, kijk dan onder Logboeken / Toepassingen en Services / Microsoft Office Alerts. Daar vindt u alle meldingen en waarschuwingsvensters die Microsoft Office u tijdens het gebruik van een van de Office-programma's heeft getoond. Wilt u zoeken op een woord of naam van een programma, selecteer dan eerst het juiste logboek en klik dan op Zoeken, in de rechterkantlijn.

© PXimport

De zoekfunctie helpt u de speld in de hooiberg van de Windows-logboeken te vinden.

Melding niet te vinden

Kunt u van een bepaald programma dat problemen geeft geen meldingen terugvinden in de Windows-logboeken? Dat kan heel goed, want alleen voor Windows en de Windows-onderdelen bepaalt Windows wat er wordt vastgelegd. Voor alle andere programma's bepalen de programmeurs die ze hebben ontwikkeld, wat zij als een fout erkennen en of en hoe dat wordt vastgelegd in de Logboeken. Vooral freewareprogramma's willen nog weleens helemaal niets loggen, terwijl andere programma's het soms zo doen dat aan de meldingen werkelijk geen touw is vast te knopen. In dat geval staat u alsnog met lege handen.

12. Prestatiemeter

Behalve de wat lastige maar soms erg nuttige Logboeken heeft Windows nog een paar gereedschappen aan boord die u kunnen helpen om problemen met applicaties op te sporen. Zo'n gereedschap is de Prestatiemeter, nieuw in Windows 7 en bedoeld om te onderzoeken hoe programma's de prestaties en stabiliteit van de computer beïnvloeden. Dat kan door live mee te kijken, maar ook door gegevens voor latere analyse te verzamelen. Start de Prestatiemter door in het zoekvenster van het menu Start te zoeken op Prestatiemeter. Druk op Enter als hij is gevonden. Klik dan op Prestatiemeter om de grafiek te openen. Hierin ziet u hoe de processor wordt belast, maar u kunt ook zelf Items toevoegen. Klik met de rechtermuisknop in de grafiek en kies Items toevoegen. U kunt uit een lange lijst met meetwaarden kiezen. Sommige zijn moeilijk te begrijpen, andere gemakkelijk. Belangrijk is wel dat u er nooit teveel tegelijk wilt controleren, beter is een, twee of maximaal drie. Maak de Prestatiemeter kleiner en zet het venster in een hoekje van het scherm. U kunt er dan, terwijl u de computer gebruikt en er mogelijk problemen optreden, een oogje op werpen. Via Ctrl+Q kunt u de eigenschappen van de Prestatiemeter zelf beïnvloeden.

© PXimport

De Prestatiemeter is zeker niet het gemakkelijkste onderdeel.

13. Broncontrole

Een variant op de Prestatiemeter is de Broncontrole. Dit is de uitgebreide versie van Taakbeheer en meer toegespitst op het begrijpen van wat een applicatie doet. Bovenin zitten vijf tabbladen: voor het algemene overzicht en met de opschriften Processor, Geheugen, Schijf en Netwerk. Afhankelijk van de keuze die u maakt, ziet u rechts een reeks grafieken die de belasting van de gekozen onderdelen weergeeft. Opnieuw kunt u met dit programma live meekijken wat een applicatie doet, welke bronnen hij gebruikt en hoeveel. Wilt u een applicatie volgen, dan kun u de executable, het uitvoerende bestand, ervan in de lijst opzoeken en aanvinken. Ook wordt de betreffende executable dan apart in de grafieken rechts weergegeven, met een lijn in dezelfde kleur als de kleur die het programm in Broncontrole krijgt.

© PXimport

Broncontrole is de vriendelijkere versie van het beheerdersprogramma Perfmon. Het kan gebruikt worden om de invloed van een applicatie op de prestaties van een computer inzichtelijk te maken.

Deel dit artikel
Voeg toe aan favorieten