Veilig drone-vliegen: wat mag wel en wat mag niet?
Het is niet vreemd dat drones opeens heel populair zijn. Ze zijn betaalbaar geworden, eenvoudig te bedienen en je kunt er schitterende foto- en filmopnamen mee maken. Én het is gewoon heel leuk om te doen. Maar drones kunnen ook gevaarlijk zijn, bijvoorbeeld voor het verkeer en de luchtvaart.
Er zijn aardig wat regels waar je je aan moet houden als je met een drone wilt vliegen. Die zijn niet opgesteld om je te pesten, maar voor jouw en ieders veiligheid. We vertellen je deze regels en veiligheidstips, zodat jij veilig met een drone kunt vliegen en boetes en ongelukken voorkomt.
1 Je mag alleen vliegen voor je plezier
De overheid maakt onderscheid tussen professioneel en recreatief vliegen met een drone. Als recreant heb je opmerkelijk genoeg meer vrijheid en mag je binnen de gestelde regels en buiten de no-fly zones vliegen, fotograferen en filmen. Vliegen met een commercieel doel (bijvoorbeeld omdat je een luchtfoto maakt die wilt verkopen of filmopnamen maakt voor tv of film) is verboden, tenzij je daar de juiste papieren voor hebt. Het aanvragen van deze papieren en bijbehorende vergunning valt buiten het bestek van dit artikel, maar je kunt hier meer over lezen op de site van de Koninklijke Nederlandse Vereniging van Luchtvaart, KNVvL.
2 Blijf buiten de no-fly zones
Hoewel je in een groot deel van Nederland gewoon met je drone mag vliegen, zijn er gebieden waar je écht niet mag komen. Dit zijn de zogenaamde no-fly zones. Sowieso moet je altijd minstens drie kilometer uit de buurt van vliegvelden blijven. Je mag ook niet hoger vliegen dan 120 meter. Daarnaast zijn er gebieden waar je niet mag komen om veiligheids- of milieuredenen (je mag niet vliegen boven natuurgebieden). Deze begrenzingen veranderen regelmatig, bijvoorbeeld door aangepaste regelgeving, vliegshows of andere evenementen. Kijk daarom kort voordat je gaat vliegen op de site, waar je actuele informatie vindt op een interactieve kaart.
3 50 meter
Dit is nog geen wet, maar een heel belangrijke veiligheidsmaatregel die elke drone-piloot nu al zou moeten volgen: zorg ervoor dat je altijd minstens vijftig meter afstand houdt van gebouwen, wegen, spoorlijnen en (bovenal) mensen en dieren. Een drone is namelijk een erg licht toestel dat daardoor gevoelig is voor windvlagen. Het kan dus elk moment gebeuren dat je tijdelijk de controle over je drone verliest en het apparaat een onverwachte richting op zwiept. De gevolgen van een drone die tegen de voorruit van een rijdende auto knalt, kunnen desastreus zijn. En een de rotors kunnen ondanks hun lichte gewicht heel gevaarlijk zijn voor een mens of dier. Houd dus altijd voldoende afstand, zodat je in geval van nood voldoende tijd hebt om de drone alsnog een veilige kant op te sturen. De 50meter-regel wordt met ingang van 1 oktober 2017 óf 1 januari 2018 ook daadwerkelijk onderdeel van de wet op modelvliegen, en geldt dan ook voor drones.
4 Houd altijd controle
Eigenlijk is de naam ‘drone’ onjuist, omdat drone officieel betekent dat het toestel autonoom vliegt. Dit mag echter niet. De bestuurder moet ten alle tijden controle over het toestel hebben. Dit betekent dus ook dat je in Nederland geen gebruik mag maken van de zogenaamde ‘waypoint-functie’ die veel drone-apps bieden. Waypoint-vliegen betekent dat je gps-coördinaten invoert en de drone automatisch zijn weg vindt. Dit is streng verboden omdat een geprogrammeerde drone niet kan reageren op onverwachte situaties, obstakels of andere toestellen. Ook móet je van de wet je drone altijd kunnen zien. Waypoint-vliegen kan een drone zomaar uit het zicht laten verdwijnen (achter een boom of gebouw) en dan kunnen gevaarlijke situaties ontstaan. Op het buiten het zicht laten vliegen van je drone staan hoge boetes. Je mag overigens ook alleen bij daglicht (dus van zonsopgang tot zonsondergang) vliegen.
5 Fotograferen en filmen
Een van de leukste functies van drones is de mogelijkheid om foto’s en filmopnames te maken. En gelukkig mag dit ook gewoon. Je hoeft tegenwoordig geen vergunning meer aan te vragen voor luchtfotografie. Wel gelden hierbij de gebruikelijke regels van de privacy waar fotografen zich altijd al aan moeten houden. Dat betekent dat je geen heimelijke opnamen mag maken van mensen die hier geen toestemming voor hebben gegeven. En ook is het verboden om foto’s of filmbeelden te publiceren waar mensen herkenbaar op staan, zonder dat deze personen hiervoor toestemming gaven. Sowieso is het verboden om foto’s of filmmateriaal te verkopen aan kranten, tijdschriften of tv-programma’s, omdat er dan opeens sprake was van een commerciële drone-vlucht.
6 Check de batterij
Een drone vliegt op stroom en de batterij bepaalt hoelang het toestel in de lucht kan blijven. Het probleem met batterijen is echter dat het moeilijk in te schatten is hoelang een bijna lege batterij nog kan functioneren. Dit kan betekenen dat de drone opeens onbestuurbaar wordt of uit de lucht valt. Vliegen met minder dan 30 procent lading is daarom zeer gevaarlijk. Zorg er dus voor dat je je batterijen voldoende oplaadt, en reserve-exemplaren meeneemt. Zo voorkom je dat je sessie eerder dan gewenst moet eindigen. Ook hier geldt weer dat de veiligheid boven alles dient te gaan. Vlieg dus nooit te lang door op dezelfde accu.
Checklist voor dronevliegers
7 Bebouwde kom
Vliegen binnen de bebouwde kom is op dit moment alleen toegestaan in gebieden waar de maximale snelheid voor auto’s niet hoger is dan 30 kilometer per uur. Dus wie in een woonerf zijn drone wil vliegen mag dat doen, mits je niet hoger vliegt dan de bebouwing. Als je buiten de bebouwde kom vliegt, is de maximale vlieghoogte 120 meter. Het is overigens voor recreanten te allen tijde verboden om te vliegen boven mensenmenigten. Die foto van de braderie is dus absoluut verboden, tenzij je professioneel dronepiloot bent en alle papieren, vergunningen en ontheffingen hebt.
8 Verzekering
Hoewel niet wettelijk verplicht, is het ten zeerste aan te raden om een WA-verzekering af te sluiten, waarmee je dus gedekt bent voor schade die je aan anderen toebrengt. Zelfs een lichte drone die van tien meter hoogte naar beneden valt, kan een flinke deuk veroorzaken in die net nieuwe peperdure BMW die daar geparkeerd stond. Een windvlaag uit de verkeerde hoek en opeens is de drone niet in de lucht maar door het slaapkamerraam van de buren gevlogen. Hoe stabiel en zeker een drone ook lijkt te bewegen, je kunt nooit zeker zijn dat je geen schade aanricht. Voorkom een boel leed en financieel gedoe, en sluit een passende WA-verzekering af.
9 Vlieg niet te zwaar
Het maximale gewicht van een drone is 25 kilogram. Dat is inclusief de ‘pay-load’, zoals een camera. Nu is 25 kilogram al behoorlijk zwaar, daarmee zit je bijna in het professionele segment. Toch is het goed om even rekening te houden met het gewicht van je toestel, omdat zwaardere drones ook meer gevaren met zich meebrengen. Als je een toestel van 10 kilo dat van 10 meter hoogte valt op je hoofd krijgt, overleef je dit mogelijk niet.
Kortom: wees je er te allen tijde van bewust dat dronevliegen risico’s met zich meedraagt en gebruik vooral je gezond verstand. Dan is het een geweldige hobby.
