Zo kies je de beste projector voor elke ruimte
In dit artikel vertellen we je alles over de beste projectors. We leggen de focus op projectors voor je thuisbioscoop en vertellen waar je op moet letten als je er eentje aan wilt schaffen. Uiteraard lees je ook de verschillen met pico-projectors en projectors voor op het werk.
Projector kiezen
Een projector is een kek ding waarmee je films op een groot scherm van wel honderd tot tweehonderd inch kunt kijken, en dat gewoon in je huiskamer! Voordat je nu meteen naar de winkel rent om een projector (ook wel beamer genoemd) aan te schaffen, is het zinvol om te weten waar deze aan moet voldoen en welk type projector voor jouw omgeving het handigst is.
Er zijn nogal wat verschillende modellen te koop: een pico-projector koop je al voor een paar tientjes, een 4K-projector met accessoires kost al snel zo’n tweeduizend euro. Bovendien is niet elke projector even geschikt voor een thuisbioscoop. Zo zijn er ook modellen die perfect werken voor presentaties of statische beelden, maar minder goed snel bewegend beeld kunnen weergeven.
Resolutie
Net als bij een televisie is de resolutie een belangrijk punt. Tv’s hebben tegenwoordig standaard een 4K-resolutie (ook wel UHD of Ultra HD genoemd), dit betekent dat je haarscherp beeld hebt van tenminste 3840 bij 2160 pixels. 4K-projectors zijn veel prijziger dan 4K-televisies, maar kunnen ook een veel groter oppervlak beslaan: ook op een 100inch-scherm toveren ze makkelijk een prachtig beeld tevoorschijn.
Een 4K-projector geeft uiteraard een helderder beeld dan een 1080p-projector (ook wel Full HD genoemd). Bedenk hierbij wel: hoe verder je van het scherm af gaat zitten, hoe minder de extra scherpte van een 4K-projector merkbaar zal zijn.
Een 4K-projector geeft een helderder beeld dan een 1080p-projector
-
Lcd, dlp of led-projector
Twee technieken voeren de boventoon: lcd en dlp. Lcd (liquid crystal display) is de simpelste techniek. Hierbij wordt het licht van een lamp door drie lcd-chips in de kleuren rood, groen en blauw geleid. Dlp staat voor digital light processing en bestaat uit een lamp die via een kleurenwiel en spiegels een beeld projecteert op een scherm.
Lcd heeft als voordeel dat het geen regenboogeffect heeft. Dit euvel vind je wel terug op sommige dlp-projectors en wordt veroorzaakt doordat het kleurenwiel verschillende kleuren tegelijkertijd uitstuurt. Als je je ogen beweegt, dan kun je dit effect zien. Daar staat tegenover dat een lcd-projector last kan hebben van het ‘screen-door-effect’, waarbij er tussen de individuele pixels een soort raster te zien is. Hoe hoger de resolutie, hoe kleiner overigens de kans op dit effect.
Beide technologieën maken gebruik van een lamp die na een aantal uren moet worden vervangen, vaak ligt dit tussen de 2000 en 5000 gebruiksuren. Nieuwere projectors maken soms gebruik van led. het voordeel hiervan is dat je een lamp pas na 20.000 uur of meer hoeft te verwisselen. Led-projectors hebben geen last van het regenboogeffect.
Een andere techniek die je tegenwoordig weleens ziet, is 3lcd. Dit zijn eigenlijk dlp-projectors met drie chips in plaats van één. Hierdoor kunnen kleuren helderder en scherper worden weergegeven, en is het minder noodzakelijk om je ruimte te verduisteren. Er bestaan ook laserprojectors, maar die vormen een klein deel van de markt en zijn vaak nog vrij prijzig.
Waarom een projector?
Op sommige websites en winkels maakt men onderscheid tussen een aantal types projectors. Een multimediaprojector (de naam zegt het al) is geschikt voor vergaderruimtes, deze kan spreadsheets of presentaties helder weergeven en een filmpje op zijn tijd is ook prima.
Wil je het apparaat thuis gebruiken voor films, dan wordt dit vaak een home theater- of home cinema-projector genoemd. Een pocket-projector is er eentje die je in je zak kunt stoppen, overal mee naartoe kunt nemen en kunt gebruiken als vervanging voor een tv of beeldscherm.
Throw-afstand
De volgende stap is beslissen op wat voor oppervlakte de projector het beeld moet projecteren en op welke afstand van het scherm je de projector wilt hebben staan of hangen. Dit is natuurlijk afhankelijk van jouw persoonlijke situatie: hoeveel ruimte heb je voor een projectorscherm, hoe ver staat je bank van het scherm en waar kun je de projector in de ruimte neerzetten?
Belangrijk is de zogenaamde throw-afstand, dit is de afstand tussen de projector en het scherm. Bij een long throw-model wordt de projector vaak aan het plafond gemonteerd in een grote ruimte. Een short throw-model kan beelden op een kortere afstand op een muur of scherm projecteren, eventueel vanaf een muur aan de zijkant of vanaf het plafond.
Op http://kwikr.nl/procal vind je een aantal handige rekenhulpen om te zien wat voor jouw situatie het beste is. Als je weet hoe groot de oppervlakte is waar je op wilt projecteren, dan kun je bijvoorbeeld onder Viewing Distance Calculator bij Choose Screen Shape de optie 16:9 kiezen en bij Diagonal Size het aantal inches aangeven, bijvoorbeeld 100.
Klik op Calculate en je ziet dat de ideale afstand tot je scherm rond de 11,2 voet ligt (de waarde achter THX Viewing Distance). Op http://kwikr.nl/voetcm leer je dat dit ongeveer 340 centimeter is.
Weet je wat voor schermgrootte je hebt en staat de afstand tot het scherm vast, dan kun je ook specifiek zoeken naar een projector met bepaalde throw-ratio. Dit is de afstand tot het scherm gedeeld door de breedte van het scherm. Is je scherm 2 meter breed en bedraagt de afstand tot het scherm 3 meter, dan heb je een projector nodig met een throw-ratio van 1,5:1 (3 gedeeld door 2).
Belangrijk is de throw-afstand, de afstand tussen de projector en het scherm
-
Hoeveel lumen?
Als je weet wat voor soort projector je wilt hebben en ook op hoeveel meter je die van je scherm af kunt plaatsen, dan is het tijd om naar de andere specificaties van het apparaat te kijken. Een belangrijk element is het aantal lumen, aangegeven in ansi-lumen. Hoe groter het aantal ansi-lumen, hoe helderder het beeld kan worden geprojecteerd.
Lampprojectors kunnen gemakkelijk 2000 of meer ansi-lumen hebben, een led-projector blijft steken bij 2000. Laserprojectors bieden vaak meer dan 3500 ansi-lumen. Hoe groter de ruimte, hoe slimmer het is om een projector met een hoog aantal lumen te kiezen. Uiteraard zegt alleen het aantal lumen nog niks, de kwaliteit van de projector heeft ook veel invloed op het uiteindelijke beeld.
Ook de mate van verduistering in je ruimte heeft veel invloed op het aantal lumen dat je nodig hebt. Als je je kamer bijna volledig kunt verduisteren door de gordijnen te sluiten, dan is een projector met 1500-2000 lumen vaak wel genoeg. Een grote ruimte die niet verduisterd kan worden en waar veel omgevingslicht is, heeft zeker een projector van minstens 4500 lumen nodig.
Lamp verwisselen
Bij vrijwel alle projectors moet je om de zoveel jaar de lamp vervangen. Je kunt ervoor kiezen om alleen de lichtbron (het peertje) te vervangen, maar het is raadzaam om ook meteen de behuizing ervan te verwisselen. In het Engels wordt onderscheid gemaakt tussen ‘bulb’ (de lichtbron) en ‘lamp’ (de lichtbron met behuizing), in het Nederlands spreken we in beide gevallen gewoon van ‘lamp’.
Correctie-opties
Uiteraard heeft elke projector een aantal manieren om het ideale beeld te kunnen projecteren. Belangrijke termen hierbij zijn ‘lens shift’ en ‘keystone-correctie’. Lens shift vind je alleen op duurdere modellen, je kunt hiermee de lens hardwarematig draaien om het beeld zo recht mogelijk te krijgen. Soms werkt dit door fysiek aan de lens te draaien, bij andere modellen doe je dit via een afstandsbediening.
Keystone-correctie is een softwarematige oplossing van hetzelfde probleem. Hierbij hoef je de projector of lens niet aan te raken, alles gaat via de digitale instellingen in de projector. Nadeel is natuurlijk dat dit geen hardwarematige oplossing is en vaak niet zo effectief is als lens shift.
Lens shift vind je alleen op duurdere modellen
-
Scherm
Minstens zo belangrijk als de projector zelf is het scherm waar je op gaat projecteren. Een witte muur kan natuurlijk prima, maar is nooit zo effen als een speciaal scherm. Een ander voordeel van een goed scherm is dat het ervoor zorgt dat er geen omgevingslicht wordt gereflecteerd. Met een goed scherm kun je het beeld dat de projector produceert dus nog een stuk optimaliseren.
Er zijn goedkope schermen op de markt die je op een voet kunt zetten voor een muur, maar een mooiere oplossing is natuurlijk een scherm dat je uit kunt rollen en aan het plafond of boven aan de muur kunt bevestigen. Deze schermen hebben vaak een afstandsbediening, zodat je scherm automatisch wordt uitgerold. Een projector kun je via een speciale houder aan je plafond bevestigen.
Aansluitingen
Niet onbelangrijk zijn de aansluitingen op je projector. Vrijwel alle projectors hebben tenminste één HDMI-poort om een blu-ray-speler, computer of digitale tv-ontvanger op aan te sluiten. Denk er wel aan dat je HDMI-kabel niet langer moet zijn dan zes tot zeven meter, want een langere kabel kan als een antenne werken en ruis oppikken.
Naast HDMI beschikken veel projectors nog over oude aansluitingen zoals analoge RGB, VGA of DVI. Vaak is er ook een usb-poort aanwezig en sommige duurdere modellen zijn uitgerust met draadloze opties.
Draadloos
Er zijn wel projectors op de markt die draadloze technieken aan boord hebben, maar over het algemeen is het slimmer om via HDMI een streaming-apparaat op je projector aan te sluiten. Bekende voorbeelden zijn een Apple TV of een Google Chromecast. Let er wel op dat je een apparaat kiest dat past bij je wensen.
Zo zijn er van de Apple TV twee versies verkrijgbaar: één voor Full HD en één voor 4K. De Apple TV kan niet alleen signalen van bijvoorbeeld een smartphone of tablet doorgeven, maar bevat zelf ook een App Store met apps voor bijvoorbeeld Netflix, HBO Max en Disney+. Bovendien heb je toegang tot Apple TV+, Apple Music en de gamewinkel Arcade.
De Chromecast is ook in drie versies beschikbaar. De goedkope normale Chromecast kan alleen maar 1080p-inhoud streamen en heeft zelf geen ingebouwde app-winkel, het is alleen een doorgeefluik van inhoud die je draadloos naar het apparaatje stuurt. De Chromecast Ultra biedt ondersteuning voor 4K-content. De nieuwe Chromecast met Google TV is vergelijkbaar met een Apple TV en heeft een ingebouwde app-winkel aan boord, zodat je niet per se je smartphone hoeft te gebruiken.
Vaak is het slimmer om via HDMI een streaming-apparaat aan te sluiten
-
Pico-projectors
Een compleet eigen categorie is het assortiment aan pico-projectors. Er is een wildgroei aan goedkope en kleine projectors van soms maar enkele tientjes. Dit soort goedkope modellen bieden vaak een extreem lage resolutie, zijn alleen geschikt voor foto’s en andere statische projecties, en kunnen niet gebruikt worden in ruimtes met omgevingslicht.
Daar staat tegenover dat ze meestal extreem handzaam zijn en een ingebouwde accu en luidspreker hebben. Leuk om ‘s avonds of ‘s nachts ergens een YouTube-filmpje te kijken, maar vaak niet geschikt voor de huiskamer. Uiteraard zijn er uitzonderingen, maar hiervoor betaal je dan ook meteen meer dan voor een normale 1080p-projector.
Kooptips
Ook deze keer geven we je weer een aantal kooptips. We hebben drie goede projectors van drie gerenommeerde merken voor je uitgezocht. De eerste is een traditionele Full-HD-projector, de tweede kan 4K-content projecteren. De laatste kooptip is een draagbare projector.
BenQ TH671ST
Prijs: € 759,-
BenQ is een gerenommeerde naam op projectorgebied. De TH671ST levert veel voor weinig geld. Deze dlp-projector heeft een Full-HD-resolutie en is met 3000 ansi-lumen prima geschikt om een film af te spelen in je woonkamer. Het apparaat beschikt over twee HDMI-poorten, twee usb-aansluitingen en een paar analoge ingangen. Volgens BenQ gaat de lamp ongeveer 4000 uur mee, een vervangende lamp inclusief behuizing kost zo’n 250 euro.
Optoma UHD35
Prijs: € 1049,-
Een van de meest betaalbare 4K-projectors is de Optoma UHD35. Je krijgt geen lens shift of andere functies die je bij duurdere modellen vindt, maar wel ultrascherp 4K-beeld! De kleuren zijn helder en de UHD35 kan 4K weergeven met een verversingssnelheid van 60 hertz. Ben je tevreden met 1080p, dan kan dit zelfs met 240 hertz, genoeg om games vloeiend weer te kunnen geven. De helderheid ligt op 3600 ansi-lumen.
Epson EpiqVision Mini EF12
Prijs: € 999,99
Deze led-projector is bedoeld om op locatie te gebruiken en leent zich perfect voor zomerse filmavonden in de (donkere) buitenlucht. Het apparaat weegt namelijk maar een paar kilo, is uitgerust met een goede luidspreker en draait Android TV. Doordat het een 3lcd-projector is, hoeft de lamp pas na 20.000 uur verwisseld te worden. Met 1000 ansi-lumen is het niet de meest heldere projector, dus hij is niet geschikt voor ruimtes met veel omgevingslicht.
