Gratis je eigen NAS met TrueNAS CORE (deel2)

© PXimport

Gratis je eigen NAS met TrueNAS CORE (deel2)

Geplaatst: 12 oktober 2021 - 02:02

Aangepast: 25 november 2022 - 11:12

Toon van Daele

In de href="https://computertotaal.nl/artikelen/pc/gratis-je-eigen-nas-met-truenas-core/" rel="noopener noreferrer" target="_blank">vorige aflevering</a> van dit dubbelartikel hebben we uitgelegd hoe je de gratis NAS-oplossing TrueNAS Core zowel virtueel als op een fysieke machine kunt installeren en hoe je de aangesloten schijf of schijven toevoegt aan een logische ‘pool’. In deze aflevering pikken we deze draad weer op, maken we gebruikersaccounts met de nodige machtigingen aan en benaderen we NAS-shares vanuit Windows.

Als het goed is, heb je de machine met TrueNAS inmiddels weer opgestart en kijk je tegen een saai opdrachtregelmenu aan, waarin heel wat te configureren valt. Dit menu kunnen we gelukkig links laten liggen, aangezien TrueNAS over een gebruiksvriendelijke grafische interface beschikt.

Die kun je ook makkelijk vanaf je favoriete pc bereiken, waarbij we ervan uitgaan dat die zich in hetzelfde netwerk bevindt. Je hoeft alleen het ip-adres in de adresbalk van je browser te tikken: dat adres vind je onderaan het opdrachtregelmenu van TrueNAS (bijvoorbeeld http://192.168.0.127). Vervolgens meld je je aan met gebruiker root en het eerder ingestelde wachtwoord. Even later is het dashboard van TrueNAS weer zichtbaar en kun je verder.

Check-up

Het is geen slecht idee om op je dashboard of via System / Update regelmatig na te gaan of er updates beschikbaar zijn, en die te downloaden en te installeren (plaats hiervoor een vinkje bij Apply updates and reboot system after downloading). Veiligheidshalve bewaar je wel eerst de huidige configuratie met Save configuration.

Wijzelf maken gebruik van TrueNAS Core 12.0-U3.1. Via www.tiny.cc/truenasnotes vind je hierover meer informatie.

Ook is het verstandig om nog even de opslagruimte van je NAS te controleren. Wanneer je de instructies uit het vorige artikel hebt gevolgd en de rubriek Storage / Pools opent, dan verschijnt daar de logische pool van een of meer fysieke schijven die je eerder aan die pool had toegevoegd. Naast de poolnaam lees je hier onder meer ook over hoeveel vrije en bezette schijfruimte je beschikt.

Het is de bedoeling dat we bepaalde machtigingen op die pool gaan instellen. Maar voor we dat doen, creëren we eerst enkele gebruikers.

Je doet er goed aan je TrueNAS-systeem regelmatig van updates te voorzien.

© PXimport

Stand-by

Op tijd je schijven laten rusten, zorgt voor een lager stroomverbruik.

© PXimport

Accounts

Gebruikersaccounts creëren en beheren doe je via de rubrieken Accounts / Users. Voorlopig vind je hier alleen de gebruiker root terug. Druk dus maar op de knop Add en vul zowel de volledige naam als de gebruikersnaam in. Dat mogen dezelfde namen zijn, maar gebruik bij Username bij voorkeur alleen kleine letters. Uiteraard koppel je ook een stevig wachtwoord aan elk account.

Eventueel gebruik je dezelfde gebruikersnaam en wachtwoord als die van een Windows-account op het toestel waarmee je naderhand gedeelde mappen (shares) wilt benaderen. Immers, dat maakt het authenticeren weer net iets makkelijker. Zet dan ook een vinkje bij Microsoft Account, helemaal rechtsonder in het venster.

De overige opties kun je ongemoeid laten. Bevestig je wijzigingen met Submit. Even later tref je de nieuw toegevoegde gebruiker netjes in de lijst met Users aan. Wil je nog iets aanpassen, klik dan op het pijlknopje rechts van de gebruiker en kies Edit, of klik op Delete om de gebruiker te verwijderen. Op dezelfde manier kun je nu nog andere accounts creëren.

Stel een account in voor elke gebruiker die je toegang tot je NAS wilt geven.

© PXimport

Gebruikersrechten

De gebruiker is aangemaakt, maar veel valt er voor hem nog niet te beleven. Wat die precies mag en niet mag, regel je door het toekennen van specifieke machtigingen op je pool. Open dus opnieuw de rubrieken Storage / Pools. In het volumeoverzicht druk je op het knopje met de drie puntjes, uiterst rechts van je pool. In het uitklapmenu selecteer je nu eerst Add Dataset en vul je een naam voor deze dataset in (bijvoorbeeld gegevens); de overige optie kun je in principe ongemoeid laten. Bevestig met Submit, zodat je terugkeert naar je pooloverzicht.

Klik nu naast de nieuw toegevoegde dataset op het knopje met de drie puntjes en kies Edit Permissions. In het uitklapmenu bij User selecteer je het zonet toegevoegde gebruikersaccount en plaats je een vinkje bij Apply user. Ook hier kun je de overige opties ongemoeid laten. Leg je keuze vast met Save.

Je hebt de gebruiker toegang gegeven tot (de dataset in) je pool.

© PXimport

Shares

Het is uiteindelijk wel de bedoeling dat die gebruiker (de dataset in) de pool vanaf een willekeurige pc in je thuisnetwerk kan bereiken. Om dat mogelijk te maken, moet je wel eerst een gedeelde map – een zogeheten ‘share’ – op de NAS creëren. Open hiervoor de rubriek Sharing en kies Windows Shares (SMB). Merk trouwens op dat je hier nog andere share-types terugvindt, waaronder Apple Shares (AFP) en WebDAV Shares, maar hierop gaan we niet verder in.

Druk nu op de knop Add, klik op het zwarte mapicoon (bij /mnt) en daal zo verder af tot je de dataset van je pool bereikt, zodat het volledige pad bovenaan te zien is (bijvoorbeeld /mnt/computertotaal-redactie/gegevens). Voer bij Name een passende naam in, bij voorkeur in kleine letters.

Uit nieuwsgierigheid wil je natuurlijk ook even op Advanced options klikken. Standaard staan daar opties als Enable ACL en Browsable to Network Clients ingeschakeld, en dat wil je zeker zo laten. Wijzig alleen iets aan de andere opties als je goed weet waar ze voor staan. Een klik op het vraagteken geeft je alvast summiere feedback. Bevestig je instellingen met Submit.

Er zijn heel wat opties om (de machtigingen voor) je share helemaal naar je hand te zetten.

© PXimport

SMB-service

Omdat je hebt aangegeven dat je data wilt delen via Windows Shares (SMB), stelt TrueNAS nu automatisch voor om deze SMB-service te activeren. Klik dus maar op Enable service. Normaliter verschijnt ook nog de vraag Configure permissions for this share’s dataset now, maar daar hoef je (voorlopig) niet op in te gaan.

Wel is het verstandig om even na te gaan of de SMB-service wel draait. Open hiervoor de rubriek Services en zorg dat het schuifknopje in de kolom Running bij SMB is ingeschakeld en dat er een vinkje staat bij Start Automatically (dat geldt trouwens ook voor de service S.M.A.R.T.). Merk op dat hier nog heel wat andere, best interessante services beschikbaar zijn, zoals Dynamic DNS, FTP, OpenVPN Client, OpenVPN Server, SSH, Rsync en WebDAV. We hebben helaas niet de ruimte om die verder uit te spitten.

Om via Windows te kunnen delen, moet je de SMB-service ingeschakeld laten.

© PXimport

Windows-share

De share voor die gebruiker is nu in principe gebruiksklaar. Tijd dus om dat uit te testen vanaf een Windows-pc in hetzelfde netwerk.

Hier druk je de combinatie Windows-toets+R in, vul je \\<ip-adres-truenas-machine> in (bijvoorbeeld \\192.168.0.127) en druk je op OK. Als het goed is, verschijnt nu de vraag om je inloggegevens in te vullen. Hier tik je dan je zojuist gecreëerde gebruikersnaam en wachtwoord in. Eventueel geef je hier ook al aan dat je deze referenties wilt bewaren, zodat je die later vanaf deze pc niet opnieuw hoeft in te tikken.

Heb je per abuis de foute inloggegevens bewaard, open dan het Configuratiescherm en kies Gebruikersaccounts / Referentiebeheer / Windows-referenties. Selecteer het bewuste item, klik op Verwijderen en bevestig met Ja.

Als het goed is, verschijnt in de Verkenner nu de nieuw aangemaakte share. Die kun je net als andere mappen openen. Ook kun je hier bestanden en mappen creëren, wijzigen en verwijderen.

Je kunt de inloggegevens door Referentiebeheer laten bewaren.

© PXimport

Netwerkverbinding

Gebruik je deze map frequent, dan is het wel zo handig hier een permanente netwerkverbinding voor te maken. Klik hiervoor in het navigatievenster van de Verkenner met rechts op de naam van de share. Die vind je normaliter onderaan, in de rubriek Netwerk.

Kies Netwerkverbinding maken. Selecteer een vrije stationsletter en controleer of het pad helemaal correct is ingesteld (bijvoorbeeld \\192.168.0.127\toon). Laat het vinkje staan bij Opnieuw verbinding maken bij aanmelden en rond af met Voltooien.

De gekozen stationsletter verschijnt nu als een (netwerk)map in de Verkenner en laat zich net als andere mappen benaderen, met de juiste referenties weliswaar. Uiteraard kun je deze handelingen ook op andere Windows-pc’s in je netwerk uitvoeren.

Het is wel zo handig om een vaste stationsletter aan je netwerkshare te koppelen.

© PXimport

Plug-ins

Er zijn nog heel wat andere functies en opties in TrueNAS, wat meteen duidelijk wordt als je door de verschillende rubrieken van de grafische interface fietst. We hebben helaas niet de ruimte om die allemaal verder uit te diepen.

Wel vestigen we graag nog even de aandacht op de rubriek Plugins. De eerste keer moet je aangeven in welke pool je die wilt bewaren (via Choose). Standaard kiest TrueNAS de (eigen) collectie iXsystems voor het plug-inaanbod. Daar zitten al enkele bekende exemplaren tussen, zoals Nextcloud, Plex Media Server en Syncthing. Je kunt ook uit de Community-Collection putten, met meer dan zestig plug-ins, waaronder ClamAV, Drupal8, Duplicati, Emby (Server) en OpenVPN Server.

Om een plug-in te installeren selecteer je die, druk je op Install en volg je na enige tijd de verdere aanwijzingen van de setup-wizard. Na de installatie verschijnt de plug-in onderaan de rubriek Plug-ins. Selecteer die en klik op Manage voor de verdere configuratie.

Er zijn enkele tientallen plug-ins beschikbaar voor TrueNAS.

© PXimport

Deel dit artikel
Voeg toe aan favorieten