Mozilla Firefox 4
Door de opkomst van Google Chrome is Firefox wat op de achtergrond geraakt, maar met versie 4 kan de brower van Mozilla de concurrentiestrijd weer aan. De nieuwe versie is duidelijk sneller en beschikt ook over heel wat nieuwe features, zoals een ingebouwde synchronisatie van bladwijzers en de browsergeschiedenis.
1. Nieuwe interface
In versie 4 is de interface van Firefox helemaal omgegooid. Zo zijn de menu- en bladwijzerwerkbalk verdwenen, waardoor de tabbladen een prominentere plaats boven de navigatiewerkbalk krijgen. Kunt u daar niet aan wennen en wilt u de tabbladen op hun 'oude' plek onder de navigatiewerkbalk zien, dan haalt u in het menu Opties het vinkje weg bij Bovenliggende tabbladen. Wat ook onmiddellijk opvalt in de nieuwe interface, is dat de menubalk is vervangen door de oranje Firefox-knop bovenaan. Als u hierop klikt, krijgt u de inhoud van het menu te zien. Wil u de ouderwetse menubalk terug? Vink Menubalk aan in het menu Opties. In ditzelfde menu kunt u ook de bladwijzerwerkbalk weer inschakelen. Ten slotte is ook de statusbalk verdwenen in Firefox 4. Om deze terug te krijgen, vinkt u Add-onbalk aan in het menu Opties.
Hoewel u allerlei onderdelen naar 'interface oude stijl' kunt veranderen, loont het toch de moeite om aan de nieuwe interface te wennen. Door het verdwijnen van al die balken is er immers veel meer ruimte voor het tonen van de website die u bezoekt. Zeker als u een wat kleiner scherm hebt, zoals op een netbook, is de extra schermruimte in de hoogte erg welkom. Bovendien wordt u minder snel afgeleid door alle werkbalken die worden afgebeeld rond de sites die u bezoekt. Als u met de muiscursor boven een link blijft hangen, wordt het adres in de rechterbenedenhoek van het Firefox-venster getoond, op de plaats waar vroeger de statusbalk stond. U hoeft dus eigenlijk niets te missen; Firefox 4 gaat gewoon wat efficiënter met de beschikbare ruimte om.
U moet wellicht even wennen aan de nieuwe interface van Firefox 4, omdat hij efficiënter met uw schermruimte omgaat.
2. Tabbladen groeperen
Als u veel tabbladen hebt openstaan, verliest u al snel het overzicht. In Firefox 4 kunt u gelukkig wat orde op zaken stellen door uw tabbladen te groeperen. Klik helemaal rechts naast de tabbladen op het omgekeerde driehoekje en dan op Tabbladgroepen (of druk op Ctrl+Shift+E). Firefox toont vervolgens in een kader de miniatuurversies van alle geopende tabbladen. Standaard worden ze in één groep geopend, maar door een miniatuur buiten het kader te verslepen, maakt u een nieuwe groep met dat tabblad aan. Als u op de miniatuur klikt om de tabgroep te openen, toont Firefox enkel dit tabblad.
Als u nieuwe tabbladen opent, worden ze allemaal in dezelfde tabgroep geopend. Klikt u op het icoontje met de verschillende vierkantjes helemaal rechts naast de tabbladen, dan toont Firefox weer de miniaturen van alle tabgroepen. Door op één van de miniaturen te klikken, schakelt u over naar de desbetreffende tabgroep, en u kunt ook tabbladen verslepen van de ene naar de andere groep. U kunt de tabgroepen bovendien een naam geven en een volledige tabgroep of individuele tabbladen sluiten. Tabgroepen zorgen ervoor dat u overzicht houdt als u met veel tabbladen werkt.
Om overzicht te houden, kunt u uw tabbladen groeperen.
3. App-tabs
Iedereen heeft wel een aantal websites die vrijwel altijd open staan, zoals Gmail, Google Reader, Facebook of Twitter. Deze sites nemen in de interface van Firefox meteen de volledige breedte van een tabblad in. Om dit tegen te gaan, is in Firefox 4 het concept van de 'app-tab' geïntroduceerd. Klink met rechts op een tabblad en klik op Vastzetten als app-tabblad. Het tabblad wordt nu helemaal links van alle andere tabbladen geplaatst en het wordt bovendien verkleind, zodat enkel het icoontje van de website nog is te zien. Hierdoor hebt u meer plaats voor de andere tabbladen, terwijl u de betreffende site toch direct herkent aan het icoontje. Deze app-tabbladen zijn bovendien zichtbaar in elke tabbladgroep. Een app-tabblad heeft nog enkele andere eigenschappen waarmee het van een normaal tabblad kan worden onderscheiden. Zo begint het icoontje van een app-tabblad te 'gloeien' wanneer er op een website iets gebeurt, bijvoorbeeld als u een nieuw bericht ontvangt in Gmail of in Twitter. Een app-tabblad kunt u bovendien niet zomaar sluiten: er is geen kruisje en ook de toetsencombinatie Ctrl+W werkt niet. U moet het tabblad eerst 'losmaken' door er met rechts op te klikken en daarna Tabblad losmaken te kiezen. Vervolgens wordt het weer een 'normaal tabblad', dat u op een van de gebruikelijke manieren kunt sluiten.
Met de app-tabbladen geeft u uw webapplicaties een handige plaats.
4. Firefox 4 en Android
Firefox 4 is de eerste editie van de opensource-browser waarvan tegelijk met de Windows-versie ook een versie voor Android beschikbaar is gesteld. Als u een Android-telefoon hebt, dan kunt u dezelfde browser op uw telefoon gebruiken als op uw computer, en dat biedt heel wat voordelen. In tegenstelling tot de standaardbrowser van Android kan Firefox bijvoorbeeld worden uitgebreid via add-ons, net zoals zijn broertje op de desktop. Handige add-ons zoals Adblock Plus of Readability kunt u voortaan dus ook op uw mobiele telefoon gebruiken. Uiteraard ziet de interface van Firefox voor Android er anders uit dan die van Firefox op de computer, omdat de ontwikkelaars rekening hebben gehouden met het kleine scherm. De mobiele browserversie biedt echter heel wat van dezelfde features. Een voorbeeld daarvan dat het vermelden zeker waard is, is Sync. Als u dit instelt, wordt de browserervaring op uw mobieltje volledig gesynchroniseerd met die op uw desktopcomputer. Zo hebt u op uw Android-toestel altijd toegang tot bijvoorbeeld de surfgeschiedenis en bladwijzers van Firefox op uw computer - en andersom. Dat gaat zelf zó ver, dat u onderweg op uw mobiele telefoon websites kunt oproepen die u in tabbladen op uw computer had openstaan toen u uw huis verliet. In de volgende tip leggen we meer uit over de Sync-functie.
Het biedt heel wat voordelen als u op uw Android-telefoon dezelfde webbrowser gebruikt als op uw pc.
5. Synchroniseren
In eerdere versies van Firefox was Firefox Sync nog als een afzonderlijke add-on beschikbaar, maar nu is de functie standaard in de browser ingebouwd. Met Sync kunt u uw bladwijzers, wachtwoorden, voorkeuren, browsergeschiedenis en zelfs de geopende tabbladen synchroniseren tussen verschillende computers (en zelfs Android-mobieltjes, zoals in de vorige tip werd uitgelegd). Open de opties van Firefox en ga naar het tabblad Sync. Klik daar op Firefox Sync instellen en daarna op Een nieuwe account aanmaken. Vul uw e-mailadres in ter identificatie, kies een willekeurig wachtwoord en klik op Volgende. Sync toont nu een sleutel waarmee het al uw gegevens versleutelt voordat ze op de server van Mozilla worden opgeslagen. Druk de sleutel af of sla hem op in een bestand, zodat u ook nog toegang tot uw gegevens op Mozilla's server krijgt als u ooit voor een nieuwe installatie gaat of uw computer verkoopt of kwijtraakt. Daarna krijgt u een zogenaamde 'captcha' te zien waarbij u een tekenreeks over moet tikken om te bewijzen dat u een echte gebruiker en geen bot bent.
Op de andere computer (of op uw Android-telefoon) stelt u daarna ook Sync in, maar daarbij selecteert u de optie die aangeeft dat u al een Firefox Sync-account hebt. Daarna krijgt u drie korte codes van vier tekens te zien. Open nu opnieuw de Sync-opties op het eerste apparaat en klik op Een apparaat toevoegen. Vul er vervolgens de drie codes in die u op het tweede apparaat ziet. De gegevens van beide computers worden nu gesynchroniseerd, een klus die de eerste keer aardig wat tijd in beslag kan nemen. De tabbladen worden overigens niet letterlijk gesynchroniseerd, u krijgt 'gewoon' toegang tot de geopende tabbladen op andere apparaten in het menu Geschiedenis / Tabbladen van andere computers.
U kunt uw volledige browseromgeving synchroniseren, zowel tussen verschillende computers als tussen uw computer en uw Android-telefoon.
6. Add-ons
Het grootste pluspunt aan Firefox is nog altijd dat er een grote hoeveelheid add-ons is waarmee u de browser aan kunt passen. Aan de interface waarmee u add-ons beheert, is in Firefox 4 wel wat veranderd. Klikt u in het menu op Add-ons, dan wordt in een nieuw tabblad de add-onbeheerder geopend. Hier krijgt u vervolgens standaard enkele populaire en aanbevolen add-ons te zien, die u met twee muisklikken installeert. Via het zoekvak bovenaan rechts kunt u bovendien naar alle beschikbare add-ons zoeken, om vervolgens de exemplaren van uw keuze te installeren.
Aan de linkerzijde kunt u de verschillende categorieën bekijken van de add-ons die u al hebt geïnstalleerd, zoals extensies, vormgeving, plug-ins (bijvoorbeeld voor Adobe Acrobat, Flash, Java of Silverlight) en stijlen. Van al deze add-ons kunt u meer details opvragen en de instellingen aanpassen, en u kunt ze ook verwijderen, uitschakelen of ervoor kiezen dat ze automatisch worden geüpdate. Al met al is het installeren en onderhouden van add-ons veel gebruiksvriendelijker in deze nieuwe Firefox-versie, waardoor u sneller nieuwe add-ons vindt en eenvoudiger uw al geïnstalleerde add-ons beheert. Een nadeel is wel dat niet alle add-ons die in Firefox 3.6 werkten ook al door Firefox 4 worden ondersteund. Heeft uw favoriete add-on nog geen update gekregen, dan wordt de add-on in kwestie automatisch uitgeschakeld in Firefox 4 en moet u wachten tot de ontwikkelaar een update uitbrengt. Als u durft te experimenteren, kunt u een add-on genaamd Add-on Compatibility Reporter downloaden, die ook niet-ondersteunde add-ons inschakelt. Het is het proberen wellicht waard, maar succes is niet verzekerd!
In versie 4 is het nog eenvoudiger om Firefox uit te breiden met add-ons.
7. Crashbescherming
In Firefox 4 (maar eigenlijk al sinds versie 3.6.4) wordt niet langer uw hele browser meegesleurd als één van de browserplug-ins crasht. Dat kan heel wat frustratie besparen. Hoe vaak hebt u al niet meegemaakt dat Firefox werd afgesloten omdat een Flash- of Silverlight-filmpje in één van uw tabbladen crashte, zodat ook meteen al uw andere tabbladen en hun inhoud verdwenen? In Firefox 4 zult u dit normaal gesproken niet snel meer meemaken. Als één van de plug-ins crasht, herlaadt u gewoon de pagina om de plug-in opnieuw op te starten, zodat de crash geen enkel effect heeft op andere tabbladen of vensters. De crashbescherming komt niet alleen in actie bij een crash, maar ook als een plug-in niet meer reageert en 'bevriest'. Als Firefox merkt dat interactie met de plug-in al langer dan 45 seconden niet meer mogelijk is, wordt die plug-in afgesloten. Volgens Mozilla wordt één op de drie crashes van Firefox veroorzaakt door plug-ins. Als het goed is, zorgt de crashbeschermer dus voor een groot verschil in stabiliteit.
8. Kleine aanpassingen
Mozilla heeft nog heel wat kleinigheden toegevoegd die u misschien niet direct zult merken, maar die het werken met de browser wel aangenamer maken. Tabbladen kunnen nu bijvoorbeeld eenvoudiger worden beheerd, door er met rechts op te klikken en voor Verplaatsen naar nieuw venster te kiezen, zodat een nieuw venster wordt geopend met de betreffende website als inhoud. Met Overige tabbladen sluiten sluit u in één keer alle tabbladen behalve het blad dat u open hebt staan. Ook handig: als u verschillende tabbladen open hebt staan en in de navigatiewerkbalk de beginletters van de titel van een pagina van één van die tabbladen intypt, krijgt u de optie te zien om direct naar dat tabblad over te schakelen. Als dit tabblad zich in een andere tabgroep bevindt, wordt zelfs naar die tabgroep overgeschakeld. Als er tientallen tabbladen openstaan, dan kan dit heel wat zoekwerk besparen.
Ook de interface van Firefox heeft heel wat kleine wijzigingen ondergaan. De startpaginaknop is verhuisd naar rechts en heeft gezelschap gekregen van een knop waarmee u uw bladwijzers kunt beheren. De afzonderlijke knoppen om een pagina te stoppen of te herladen, zijn in de nieuwe versie gecombineerd. Ook onder de motorkap hebben de makers aan de browser zitten sleutelen: naar eigen zeggen worden websites nu meer dan drie keer sneller gerenderd dan het geval was bij Firefox 3.6. Bovendien is de ondersteuning voor HTML5 verbeterd, zodat websites moderne functies kunnen aanbieden zoals 'drag & drop'. Net als Internet Explorer 9 gebruikt Firefox 4 hardwareversnelling voor de graphics.
Schakel snel over naar een tabblad door de beginletters van de titel in te typen.
Firefox 4 vs. Google Chrome 10
Het is duidelijk dat de ontwikkelaars van Firefox 4 goed naar Chrome hebben gekeken. De nieuwe interface met de tabbladen boven de adresbalk zijn bijvoorbeeld zo uit Google's browser gekopieerd. Firefox 4 is heel wat sneller geworden dan zijn voorganger, en dat moest ook om de concurrentie aan te kunnen gaan: Chrome legde met zijn supersnelle browser-engine het vuur aan de schenen bij de makers van Firefox. Beide webbrowsers zijn nu op heel wat vlakken aan elkaar gewaagd: beide kunnen bijvoorbeeld standaard allerlei gegevens synchroniseren, en ze bieden min of meer gelijkwaardige prestaties (hoewel Chrome nog altijd net iets sneller werkt). Google Chrome kent inmiddels ook heel wat add-ons. Hoewel er nog altijd veel meer beschikbaar zijn voor Firefox, worden de meest populaire add-ons zowel voor Firefox als voor Chrome aangeboden. Uiteindelijk is het grotendeels een kwestie van smaak of u voor Firefox of voor Chrome kiest.
Bij de ontwikkeling van Firefox 4 heeft Mozilla zich duidelijk laten inspireren door concurrent Google.