Je eigen cloudopslag met Seafile
Dropbox, OneDrive en consorten zijn allemaal handige cloudopslagdiensten. Voor wat opslag betaal je echter algauw tien euro per maand. Met Seafile kun je zelf een server opzetten op je eigen computer en heb je voor veel minder geld heel veel opslag.
Tip 1: Benodigdheden
Voordat we beginnen is het belangrijk even de benodigdheden te bespreken. Met Seafile zet je een server op je computer op. Deze server is erg licht en zal weinig impact hebben op je pc. Wel betekent dit dat de computer aan moet blijven staan op het moment dat je bestanden wilt up- of downloaden. De bestanden blijven aanwezig op je computer en je kunt ze ook offline bewerken. Maar voor mobiele toegang is het nodig dat de Seafile-server online is, anders kun je je niet aanmelden.
Omdat de kans bestaat dat je grote bestanden gaat downloaden en uploaden, is het een pre als je een snelle router hebt of een bedrade verbinding gebruikt. Dat zijn dus zeker zaken om rekening mee te houden. Bovendien is het nodig voldoende vrije schijfruimte te hebben. Wij voeren deze server uit op Windows, maar de Seafile-server werkt ook op Linux en op de Raspberry Pi. Stappen daarvoor zullen grotendeels overeenkomen met de stappen die wij nu op Windows gaan uitvoeren.
Het is naast Windows ook mogelijk de Seafile-server te installeren op Linux en er zijn speciale instructies voor de Raspberry Pi.
Toegankelijkheid buiten je lokale netwerk
De server die we gaan opzetten om je bestanden te synchroniseren is alleen toegankelijk vanaf je lokale netwerk. Als je de server ook buitenshuis wilt gebruiken, zou je simpelweg de poorten in je router kunnen forwarden naar je Seafile-server. Als je dan je IP-adres in de apps invult, kun je vanuit buiten verbinden. Echter, als thuisgebruiker heb je een dynamisch IP-adres en kan het dus opeens zijn dat je niet meer kunt verbinden met de server omdat je provider je een nieuw IP-adres heeft gegeven. Om hier omheen te werken, kun je een domeinnaam kopen en met een dynamische DNS-service de DNS-records up-to-date houden. Dat is echter een vak apart, en het valt daarom buiten het werkveld van dit artikel.
Tip 2: Python installeren
De Seafile-server is geschreven in de programmeertaal Python, iets wat standaard niet aanwezig is op Windows. Deze moeten we dus even snel installeren, dat is zo gebeurd. Ga naar http://python.org, klik op Downloads > Download Python 2.7.10. Het is belangrijk dat je versie 2.7 neemt en niet versie 3.5. Voer het gedownloade msi-bestand uit en klik in de installatie op Next. De standaardmap van Python is goed, dus klik opnieuw op Next. Scrol naar onderen en klik op het rode kruisje bij Add python.exe to Path en kies voor Will be installed on the local hard drive. Klik daarna op Next waarna de installatie wordt gestart. Na enige tijd is de installatie klaar en kun je op Finish klikken.
Zorg ervoor dat Python aan het systeempad wordt toegevoegd door op het kruisje te klikken en te kiezen voor Will be installed on the local hard drive.
Tip 3: Seafile installeren
We gaan de Seafile-server downloaden en installeren. Hiervoor ga je naar de website van Seafile: www.seafile.com en klik je rechtsboven op Download. Helemaal onderaan vind je de Server. Klik bij Server for Windows op 4.3.1, op het moment van schrijven de nieuwste versie van Seafile. Er wordt nu een tar.gz-bestand aangeboden, dit is een soort zip-bestand dat je kunt uitpakken met bijvoorbeeld 7Zip.
In de tar.gz zit een tar-bestand, en daarin zit dan weer de daadwerkelijke map met alle serverbestanden. Deze map moet je plaatsen in C:\SeafileProgram. Heb je dat gedaan, open de map dan en klik op run.bat om de Seafile-server te starten. Er verschijnt een venster waarin je aangeeft waar de bestanden die je in de cloud wilt opslaan op de lokale pc moeten komen staan. Kies een schijf waarop voldoende opslagruimte beschikbaar is en kies voor Next. Daarna wordt Seafile geïnitialiseerd en kunnen Windows Firewall-meldingen verschijnen van Seafile en Python, omdat er wel het een en ander aangezet moet worden.
Selecteer een schijf om alle Seafile-bestanden in op te slaan
Tip 4: Configuratie
Seafile heeft een gebruikersaccount nodig die als admin/beheerder dient en alle rechten heeft in de applicatie. Dit account moeten we nu eerst toevoegen. Dit doe je door in het systeemvak van de Windows-taakbalk met de rechtermuisknop op het pictogram van Seafile te klikken en te kiezen voor Add an admin account. Er verschijnt een venster waar je een e-mailadres en wachtwoord kunt invullen. Zorg voor een sterk wachtwoord en klik op OK. Nu we een admin-account hebben, kunnen we nog even een naam instellen voor onze Seafile-server en het IP-adres goed instellen.
Klik opnieuw met de rechtermuisknop op het Seafile-pictogram en kies voor Open seafile-server folder. De Windows Verkenner verschijnt. Klik op de map ccnet en selecteer het bestand ccnet.conf. Dubbelklik erop en kies ervoor om het programma met Kladblok te openen. Hier kun je bij NAME een naam voor je Seafile-server invullen, die wordt getoond in de applicaties waar je straks verbinding mee maakt. Ook kun je hier bij SERVICE_URL het IP-adres invullen van je Windows-pc. Het IP-adres kun je het snelste vinden door de Opdrachtprompt te openen (druk op Start, typ cmd en druk op Enter) en vervolgens ipconfig te typen. Bij IPv4 Address staat je huidige IP-adres. Vul dit in bij de SERVICE_URL als volgt: is je IP-adres bijvoorbeeld 192.168.1.5 dan vul je http://192.168.1.5:8000 in. Sla het bestand op en sluit Kladblok. Klik ten slotte weer met de rechtermuisknop op het systeemvakpictogram van Seafile en kies voor Restart Seafile Server.
Klik met de rechtermuisknop op het systeemvakpictogram van Seafile en klik op Add an admin account.
Tip 5: Firewall
Als je de Seafile-server op andere computers vanuit je netwerk wilt benaderen, moeten we een aanpassing maken aan de Windows Firewall, gezien deze standaard alle inkomende verbindingen blokkeert. Klik met de rechtermuisknop op Start en klik op Configuratiescherm. Ga naar Systeem en beveiliging > Windows Firewall en klik links op Geavanceerde instellingen. Er opent zich een nieuw venster. Klik met de rechtermuisknop op Regels voor binnenkomende verbindingen en kies voor Nieuwe regel. In de wizard die nu opent, kies je bij Regeltype voor de optie Poort. Klik op Volgende. Vul bij Specifieke lokale poorten de waardes 8000,8082 in en klik op Volgende totdat je uitkomt bij Naam. Vul hier Seafile in en klik op Voltooien. Als je nu op een andere pc je IP-adres van de Seafile-server intypt met daarachter :8000, verschijnt de inlogpagina van Seafile. Zolang je router ook een firewall actief heeft, wat standaard het geval zal zijn, kun je nu alleen lokaal bij de Seafile-server en niet op afstand. Dat is dus voldoende veilig.
Vul bij lokale poorten de poorten 8000 en 8082 in, zodat Seafile bestanden kan synchroniseren.
Tip 6: Statisch IP-adres
Er is nu nog één probleem: je router deelt standaard IP-adressen uit die regelmatig wisselen. Dat is niet echt handig in dit geval, dus gaan we een statisch IP-adres instellen voor je Seafile-server. Open op de computer waarop je server nu draait de Opdrachtprompt en voer het commando ipconfig uit. Vervolgens zie je bij de actieve verbinding de Default Gateway en de Subnet Mask. Ga nu naar Configuratiescherm > Netwerk en Internet > Netwerkcentrum. Klik bij Verbindingen op de waarde daarachter, dat kan Ethernet of WiFi zijn. Klik op Eigenschappen. In het nieuwe venster bevindt zich een lijst met onderdelen, scrol daarin totdat je Internet Protocol versie 4 (TCP/IPv4) ziet en klik op de knop Eigenschappen met die waarde geselecteerd. Kies voor de optie Het volgende IP-adres gebruiken.
Vul bij IP-adres je huidige IP-adres in dat je in tip 4 ook invulde in het configuratiebestand en bij Subnetmasker en Standaardgateway de waardes die je net zag bij het opvragen van de IP-gegevens op je server-pc. Vul bij DNS-serveradressen bij voorkeursserver 8.8.8.8 in en bij de alternatieve server 8.8.4.4 in en vink de optie Instellingen tijdens afsluiten valideren aan. Klik op OK. In ons geval kwam er heel even een probleemwizard tevoorschijn, maar al snel werd er gewoon verbinding gemaakt met het internet.
Zorg ervoor dat de waardes die je ziet bij ipconfig, overeenkomen met de waardes ingevuld in de eigenschappen van je verbinding.
Tip 7: Seafile gebruiken
Al het echte voorwerk is nu gedaan en je kunt Seafile nu gaan verkennen. Open hiervoor je favoriete browser en ga naar http://127.0.01:8000. Het inlogscherm van Seafile verschijnt. Je kunt inloggen met het admin-account dat je eerder had aangemaakt. Na het inloggen verschijnt een melding over bibliotheken. Seafile werkt met bibliotheken die afzonderlijk gesynchroniseerd kunnen worden. Klik op Sluiten. Laten we eerst een aantal bibliotheken aanmaken. Klik op de knop Nieuwe Bibliotheek. Typ bijvoorbeeld Documenten.
Je kunt ervoor kiezen Versleutel aan te vinken, maar wij doen dat nu even niet. Mocht je dat wel doen, weet dan dat het wachtwoord niet op de server wordt opgeslagen en de server-admin de bestanden niet kan inzien. Deze worden voorafgaand aan het uploaden namelijk versleuteld met het wachtwoord dat je nu opgeeft. Klik op Verzenden om de nieuwe bibliotheek aan te maken. Het is handig om een aantal bibliotheken aan te maken, bijvoorbeeld een voor elk bestandstype, maar je kunt natuurlijk zelf bepalen hoe jij je bibliotheken wilt indelen.
Het aanmaken van een nieuwe bibliotheek is erg eenvoudig en zorgt voor ene nette categorisering van je bestanden.
Tip 8: Seafile-app
Om nu bestanden in Seafile te krijgen, gaan we de Seafile-applicatie installeren. In deze app kun je je lokale bestanden toevoegen, zodat die geüpload worden naar de Seafile-server. Hiervoor ga je naar www.seafile.com, klik vervolgens op Download en kies bij Seafile Client for Windows voor de bovenste versie, op het moment van schrijven is dat versie 4.4.1. Download en voer het msi-bestand uit, klik Next > Next > Install. Klik na de installatie op Finish, waarna de Seafile-client zich meteen opent. Als eerste moet je nu een map kiezen waar Seafile de bestanden vanaf downloadt en synchroniseert. Handig is bijvoorbeeld op een externe harde schijf waarop je veel beschikbare ruimte hebt of ergens in je Documenten. Seafile zal in die map zelf een Seafile-map aanmaken. Zodra je de map hebt gekozen, klik op Volgende. Nu moet je de server toevoegen.
Vul bij Server de link in die we eerder hebben gebruikt om de server in de browser te bezoeken, het adres in de vorm van: http://[server-IP-adres]:8000. Vul vervolgens je e-mailadres en het wachtwoord in dat je gebruikte om het admin-account mee te registreren. Eventueel kun je bij Computernaam een naam invullen waaraan jij de computer herkent, als dat al niet het geval is. Klik daarna op Aanmelden om je aan te melden bij de server. Als alles goed gaat, zie je vrij snel het hoofdscherm van Seafile met de verschillende bibliotheken. Als je nu bestanden uit de Seafile-cloud wilt binnenhalen, klik je op een Bibliotheek met de rechtermuisknop en kies je voor Synchroniseer deze bibliotheek. Wil je zelf een map of bestanden toevoegen, dan kun je deze onderaan in het programma in het vak slepen.
Er zijn ook Seafile-clients beschikbaar voor iOS en Android. Zoek hiervoor in de App Store respectievelijk de Play Store. Je stelt deze apps op een vergelijkbare manier in als de desktopvariant. Hetzelfde geldt voor de OS X- en Ubuntu-clients.
Het toevoegen van een server gaat weer via het IP-adres met de toevoeging :8000. Vul daarna je gebruikersnaam en wachtwoord in.